Mniszek pospolity: Różnice pomiędzy wersjami

; [[Rozsiewanie]]:Po zapyleniu, szypuły kwiatostanowe na czas dojrzewania nasion pokładają się nieco, unikając zgryzienia lub skoszenia, po czym po dojrzeniu nasion prostują się i wydłużają, co ułatwia dyspersję nasion. Od kwitnienia do rozwoju dojrzałych owoców mija 7 dni<ref name="cabi"/>. Nasiona roznoszone są przez wiatr na duże odległości ([[anemochoria]]). Dodatkowo przystosowaniem do wiatrosiewności, poza wyeksponowaniem nasion, jest także wytwarzanie niewielkich i lekkich owoców zaopatrzonych w aparat lotny w postaci licznych włosków powstałych w wyniku modyfikacji [[kielich (botanika)|kielicha]]. Aparat włoskowy działa jak aparat spadochronowo-lotny, znacznie zmniejszając tempo spadania owocu, wynoszące w efekcie 0,33&nbsp;m/s<ref name="podbielkowski"/>. W rezultacie znaczna część diaspor mniszka przelatuje na odległość 200–500 &nbsp;m od rośliny macierzystej<ref name="cabi"/> (według niektórych źródeł średni dystans to nawet 10,2&nbsp;km<ref name="podbielkowski"/>). Przemieszczanie w powietrzu ułatwia tworzenie się wiru powietrznego (obszaru niskiego ciśnienia) nad aparatem lotnym zasysającego owoc. Kluczowym czynnikiem umożliwiającym powstawanie siły nośnej jest kolisty obrys aparatu lotnego i jego porowatość – siła nośna nie powstałaby, gdyby włoski były luźniejsze lub bardziej gęste<ref>{{Cytuj pismo | autor = Cathal Cummins, Madeleine Seale, Alice Macente, Daniele Certini, Enrico Mastropaolo, Ignazio Maria Viola, Naomi Nakayama | tytuł = A separated vortex ring underlies the flight of the dandelion | czasopismo = Naturevolume | wolumin = 562 | strony = 414–418 | data = 2018 | url = https://www.nature.com/articles/s41586-018-0604-2?fbclid=IwAR22YWcfjOCEmEnNDsaWMEtw7llZsUAdDn-v9S5fALhq8TurMF07Pbde4bU}}</ref>. Nasiona mogą być także transportowane wodą, w której bez szkody mogą spędzić do 9 miesięcy<ref name="cabi"/>. Z jednego kwiatostanu powstać może około 150 owoców<ref name="domanska"/>.

: [[Siewka]] ma nagi [[hipokotyl]] długości 1 &nbsp;cm. Dwa [[liścień|liścienie]] mają ogonki długości od 4 do 7 &nbsp;mm o nieco pochwiastej nasadzie. Naga blaszka liścieni jest jajowato-podługowata, do 1 &nbsp;cm długości, o nasadzie zbiegającej a szczycie ± wyciętym. [[Epikotyl]]u brak. Pierwsze liście właściwe mają blaszkę eliptyczną o długości do 2 &nbsp;cm, o nasadzie zbiegającej a szczycie zaokrąglonym, na brzegu odlegle ząbkowaną, osadzoną na ogonku do 3 &nbsp;cm długości<ref name="muller"/>.

Gatunek zbiorowy składa się z grupy diploidalnej 2n&nbsp;=&nbsp;2x&nbsp;=&nbsp;16 wykazującej [[samopłonność]] oraz grupy triploidalnej i tetraploidalnej. Grupa diploidalna, dominująca w południowej Europie (w Polsce tylko jeden z gatunków opisywany jest jako być może występujący<ref name="tacik"/>) [[rozmnażanie płciowe|rozmnaża się płciowo]]. Grupy poliploidalne występują liczniej w centralnej i północnej Europie{{r|van Baarlen-2000}}, przy czym stwierdzono w ich obrębie także hipo- i hipertriploidy<ref name="tacik"/>. Wśród populacji na terenie Holandii diploidy stanowiły 31%, triploidy 68%, a tetraploidy poniżej 1%{{r|Verduijn-2004}}. Triploidy są niemal zawsze obligatoryjnie [[apomiksja|apomiktyczne]] i ich rozmnażanie ma charakter partenogenetyczny. Zgłaszane są tylko nieliczne przypadki wskazujące na możliwość krzyżowania pomiędzy osobnikami cechującymi się różnymi [[cytotyp]]ami{{r|Tas-1999}}. Warto podkreślić, że także u triploidalnych mniszków może dochodzić do segregacji chromosomów i tworzenia gamet, które mogą krzyżować się z sukcesem z gametami rozmnażających się płciowo osobników diploidalnych – dzięki temu także w populacjach apomiktycznych zróżnicowanie genetyczne jest duże{{r|van Baarlen-2000}}. U większości mniszków, mimo rozwoju [[słupek|słupków]] i [[pręcik (botanika)|pręcików]] oraz wytwarzania [[pyłek|pyłku]]<ref name="cabi"/>, [[zarodek]] powstaje w wyniku apomiksji gametofitowej<ref name="stace"/>. Gametofit powstaje z [[Makrospora|megaspory]] o niezredukowanej liczbie chromosomów, co jest efektem zmodyfikowanej [[mejoza|mejozy]]. Diploidalna komórka jajowa takiego gametofitu może partenogenetycznie rozwijać się w zarodek. Ten rodzaj apomiksji nazywany jest [[diplosporia|diplosporią]]. Za apomiksję u mniszka odpowiedzialne są dwa geny. Stwierdzono, że [[locus]] ''DIP'' odpowiada za to, czy roślina jest diplosporyczna czy też nie. Osobniki posiadające w tym locus [[allel dominujący]] – ''D'', (o genotypie ''Ddd'' lub ''Dddd'') są diplosporyczne, u [[homozygota recesywna|homozygot recesywnych]] mejoza zachodzi normalnie{{r|uwaga1}}<ref name=uwaga1>Warto zauważyć, że jest to sytuacja wyjątkowa – u roślin mutacje w genach kontrolujących mejozę są recesywne, a osobniki będące ich nosicielami zwykle są sterylne.</ref>. Cecha ta jest sprzężona z płcią – dziedziczy się po osobnikach żeńskich. Stwierdzono jednocześnie, że osobny locus genowy musi być odpowiedzialny za zdolność osobników diplosporycznych z autonomicznie rozwiniętym woreczkiem zalążkowym, do rozmnażania partenogenetycznego{{r|van Dijk-2004}}. Warunkowanie procesu diplosporii przez jeden gen potwierdzają obserwacje na hipotriploidzie (2n &nbsp;= &nbsp;3, x &nbsp;– &nbsp;1) oraz na roślinie, u której brakowało [[trabant (biologia)|trabanta]] jednego z chromosomów{{r|van Dijk-2004}}. Chociaż nasiona wytworzone przez tetraploidy wykazują małą żywotność, cytotyp ten może odgrywać kluczową rolę w powstawaniu kolejnych triploidów. Pyłek tetraploidów jest diploidalny i, jak wykazano, potomstwo triploidalne powstaje 28 razy częściej w wyniku zapłodnienia takim pyłkiem osobników diploidalnych, niż pyłkiem pochodzącym z osobników triploidalnych{{r|Verduijn-2004}}. W Europie na 2000 rozpoznanych drobnych gatunków około 90% to poliploidy rozmnażające się partenogenetycznie. Pozostałe 10% to gatunki diploidalne zdolne do rozmnażania dwupłciowego{{r|Hughes-1985|cabi}}. W Ameryce Północnej w 22 przebadanych populacjach stwierdzono występowanie wyłącznie osobników rozmnażających się apomiktycznie. W pojedynczej populacji występowało od 1 do 13 [[Klon (genetyka)|klonów]]{{r|Lyman-1984}}.

Budowa anatomiczna korzenia jest typowa dla roślin dwuliściennych. W krótkiej łodydze występują kolateralne [[wiązki przewodzące]] w układzie okręgu. W pustych wewnątrz [[głąbik]]ach układ mechaniczny składa się z [[kolenchyma|kolenchymy]] oraz około 32 wiązek przewodzących. [[naczynie (botanika)|Naczynia]] mają 1,5 &nbsp;μm średnicy. Zarówno łodyga, jak i liście pokryte są pojedynczą [[epiderma|epidermą]], przy czym na liściach jest ona silniej [[Kutynizacja|skutynizowana]]. Komórki [[mezofil]]u są silnie zagęszczone w liściach wystawionych na słońce, a mniej w liściach zacienionych{{r|Gier-1942}}. [[Rurka mleczna|Przewody mleczne]] powstają podobnie jak u innych przedstawicieli plemienia ''Cichorieae'' podczas wzrostu wtórnego – wrzecionowate komórki inicjalne [[kambium]] łączą się w wyniku resorpcji końcowych [[ściana komórkowa|ścian komórkowych]]<ref name="esau"/>.

Gatunek tworzy [[mikoryzamykoryza|mikoryzęmykoryzę]] arbuskularną z ''[[Pythium ultimum]]''{{r|Hawker-1957}} oraz ''[[Glomus mosseae]]''{{r|Gange-1994}}. Związek z ''G. mosseae'', poza dostarczaniem substancji mineralnych, zapewnia także obronę przed roślinożercami. Stwierdzono, że na roślinach zainfekowanych przez [[symbioza|symbiotycznego]] grzyba przeżywalność larw ''[[Otiorhynchus sulcatus]]'' była o około połowy mniejsza niż na roślinach pozbawionych symbionta{{r|Gange-1994}}.

Okazy mniszka, z kwiatami i owocami, a często jedynie same liście tej rośliny, przedstawione bardzo ozdobnie w stylizacji przypominającej [[Akant (ornament)|liście akantu]], występują kilkakrotnie w tle malarskim scen w [[Ołtarz Wita Stwosza w Krakowie|ołtarzu Wita Stwosza]] w [[Kościół archiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie|Kościele Mariackim]] w [[Kraków|Krakowie]] (m. in. w scenach ''Hołdu Trzech Króli'' oraz ''Spotkania Chrystusa z Magdaleną w ogrodzie'')<ref name=WSz>[[Władysław Szafer]]: ''Kwiaty w ołtarzu Wita Stwosza'', w: „Kwiaty w naturze i sztuce”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958, s. 102-117</ref>. Roślina ta zresztą, głównie ze względu na kształt liści, wielokrotnie pojawia się w twórczości europejskich malarzy i rytowników późnego [[Średniowiecze|średniowiecza]] i [[renesans]]u. Występuje m. in. w tle obrazu ''Spotkanie Chrystusa z Magdaleną w ogrodzie'' [[Jacob Cornelisz. van Oostsanen|Jacoba Cornelisza]] z [[Amsterdam]]u z 1507&nbsp;r.<ref name=WSz/> oraz u stóp „św''św. Jana Ewangelisty na Patmos”Patmos'' [[Hans Burgkmair starszy|Hansa Burgkmaira starszego]] z 1518&nbsp;r.