Chaos (mitologia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: {{ka}} poprawiam na {{Kontrola autorytatywna}}
Kenraiz (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Dopracować|więcej przypisów=2019-08}}
'''Chaos''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|Χάος}} ''Cháos'', [[łacina|łac.]] ''Chaos'' ‘pustka’) – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] uosobienie Próżnipróżni pierwotnej (stanu przed uporządkowaniem elementów [[wszechświat]]a){{odn|Grimal|2008|s=61}}.
{{Inne znaczenia|mitologii greckiej|[[Chaos|inne znaczenia]]}}
'''Chaos''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|Χάος}} ''Cháos'', [[łacina|łac.]] ''Chaos'' ‘pustka’) – w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] uosobienie Próżni pierwotnej (stanu przed uporządkowaniem elementów [[wszechświat]]a){{odn|Grimal|2008|s=61}}.
 
Był pierwotnym stanem egzystencji, z którego pochodzili pierwsi bogowie (Ziemia i Niebo). Składał się z połączenia pierwiastków uważanych przez [[starożytna Grecja|starożytnych Greków]] za podstawę świata: ziemi, wody, ognia i powietrza{{fakt|data=2019-08}}. Według niektórych tłumaczeń pochodził z niego [[Ereb]] i [[Nyks]], Dzień (Hemera) i [[Eter (mitologia)|Eter]]{{odn|Grimal|2008|s=61}}.
 
Chaos posiadał trzy cechy charakterystyczne:
* był bezdenną przepaścią, do której wszystko bezustannie spada; jest przeciwstawnością wobec powstałej niego ziemi o stabilnym podłożu;
* był miejscem bez ustalonych kierunków, gdzie wszystko rozpada się na różne strony;
* był sferą rozdzielającą niebo i ziemię, z chaosem pozostałym między nimi.
Linia 13 ⟶ 12:
Według ''[[Theogonia|Teogonii]]'' [[Hezjod]]a Chaos był nicością, z której powstały pierwsze istoty. Były nimi: [[Gaja (mitologia)|Gaja]] (ziemia), [[Tartar]] (świat podziemny), [[Nyks]] (ciemność nieba), [[Ereb]] (ciemność świata podziemnego) i [[Eros (mitologia)|Eros]] (miłość seksualna). Z tych bytów i z pierwszej generacji istot przez nie stworzonych [[Hezjod]] wywodzi bóstwa związane z każdym elementem świata znanego wczesnym [[Grecy|Grekom]], począwszy od elementów pierwotnych – Ziemi ([[Gaja]]), gwiezdnego nieba ([[Uranos]]) i morza ([[Pontos]]).
 
''Teogonia'' wskazuje na dwie możliwości powstania życia: podział (pomiędzy Gają i [[Nyks]]) oraz narodziny w wyniku stosunku seksualnego. Po Gai niemal wszystkie bóstwa powstałe przez podział są istotami negatywnymi (Śmierć, Cierpienie, Sarkazm, Oszustwo) i w większości powstały z bogini Nyks. Odtąd rozmnażanie oparte na dwóch istotach (kobiecie i mężczyźnie) ukazane jest jako właściwy, boski porządek i wytłumaczenie ludzkich zwyczajów.
 
== Pierwotny chaos ==
Linia 33 ⟶ 32:
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | nazwisko = Grimal | imię = Pierre | autor link = Pierre Grimal | tytuł = Słownik mitologii greckiej i rzymskiej | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław | rok = 2008 | isbn = 83-04-04673-3 | odn = tak}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Personifikacje w mitologii greckiej]]