Szabla: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Karabela: drobne redakcyjne
Linia 91:
Karabela występowała w dwóch odmianach – jako bogato zdobiona szabla [[Broń paradna|paradna]] oraz jako karabela [[Broń bojowa|bojowa]], używana dopiero w czasach [[Jan III Sobieski|Jana III Sobieskiego]]. Różnica pomiędzy tymi dwoma podtypami sprowadzała się praktycznie do rękojeści, natomiast głownie pozostawały te same. Wraz z pojawieniem się mody na karabele reprezentacyjne, bojowe głownie dostawały ozdobne pochwy i rękojeści (często wykonywane z kamieni półszlachetnych czy kości słoniowej). W razie "potrzeby wojennej" usuwano mniej wytrzymałe, bogate okładziny, zastępując je trzonem z nacinanego [[heban]]u, [[dąb|dębu]] czy rogu.
 
Rękojeść zarówno karabeli reprezentacyjnej, jak i bojowej była ujmowana w taki sposób, że stanowiła przedłużenie przedramienia. Ukształtowanie trzonu pozwalało na położenie kciuka na grzbiecie rękojeści, a głowica w kształcie ptasiego, zagiętego dziobu zabezpieczała przed wyślizgnięciem z ręki. Uniemożliwiały to także okładziny zwężające się w kierunku jelca – czyli odwrotnie niż w poprzednich typach szabel.
 
W dzisiejszych zbiorach pozostało stosunkowo dużo karabel – głównie ozdobnych. Wynika to z prostego faktu, że broń paradna nie ulegała poważniejszym zniszczeniom, a także przekazywane były z pokolenia na pokolenie jako najcenniejsze pamiątki. Często też starsze, bojowe (i wytrzymałe) szable przerabiano na popularne i modne karabele<ref>W. Kwaśniewicz, ''Dzieje szabli w Polsce...'' ss. 74-91</ref>.