Wzrost gospodarczy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
anulowano
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Wzrost gospodarczy''' – powiększanie się zdolności danego społeczeństwa do produkcji [[dobra (ekonomia)|dóbr]] i usług zaspokajających ludzkie potrzeby. Definicja ta wydaje się być bardziej ogólną od innych przedstawianych w literaturze np. że jest to „długookresowy proces powiększania produkcji dóbr i usług w danym kraju”, lub „proces zwiększania zasobu dóbr konsumpcyjnych i produkcyjnych”, albo „proces zwiększania zasobów dóbr i usług konsumpcyjnych, a w szczególności taki wzrost ilościowy, który zapewnia zwiększenie ilości dóbr i usług konsumpcyjnych przypadających na mieszkańca danego kraju”.
 
W [[teoria ekonomii|teorii ekonomii]] pojęcie wzrost gospodarczy służy do opisania zmian ilościowych, a nie jakościowych; proces zmian jakościowych (zwłaszcza w długim okresie i związanych ze zmianą struktury gospodarki) nazywany jest [[rozwój gospodarczy|rozwojem gospodarczym]]. Jednym z pierwszych ekonomistów, którzy wprowadzili rozróżnienie pomiędzy wzrostem i rozwojem gospodarczym był [[Joseph Schumpeter|Joseph Alois Schumpeter]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Schumpeter |imię = Joseph Alois |tytuł = Teoria rozwoju gospodarczego |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |data = 1960 |isbn = 9788301109301}}</ref>.
 
Powszechnie przyjętą miarą wzrostu gospodarczego jest przyrost [[PKB realny|realnego produktu krajowego brutto]] (PKB), często uzupełniane przez podanie PKB przypadającego na 1 mieszkańca ([[Produkt krajowy brutto|PKB per capita]])<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Begg |imię = David |tytuł = Makroekonomia |wydawca = Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne |miejsce = Warszawa |data = 2007 |isbn = 9788320816440 |nazwisko2 = Fischer |imię2 = Stanley |nazwisko3 = Dornbusch |imię3 = Rudiger}}</ref>.
Linia 78:
[[Liechtenstein]] w pewnym stopniu wzorując się na Singapurze rozszerzył zakres wolności gospodarczej i postawił na politykę niskich podatków. W efekcie Liechtenstein jest dziś domem dla tysięcy przedsiębiorstw z Europy i ze świata. Podobnym przykładem jest [[Luksemburg]] gdzie ze względu na niskie podatki zamożni obywatele innych państw lokują swoje majątki a przedsiębiorstwa swoje siedziby. Niskie podatki pozwoliły też [[Irlandia|Irlandii]] szybko przejść przez [[kryzys finansowy]]. Rząd Irlandii postawił na niski podatek [[Podatek dochodowy od osób prawnych|CIT]] (12,5%), w rezultacie wiele przedsiębiorstw z innych państw przeniosło się na zieloną wyspę<ref>{{cytuj stronę |url=http://wiadomosci.onet.pl/prasa/irlandzki-cud-gospodarczy/yne6f |tytuł=Irlandzki cud gospodarczy |opublikowany = wiadomosci.onet.pl |data dostępu=2014-08-26}}</ref>.
 
[[Stany Zjednoczone]] w swej historii przeżywały wzloty i upadki. Do tych pierwszych na pewno można zaliczyć rozkwit gospodarczy w XIX i na początku XX wieku. Także stabilny wzrost za prezydentury [[John F. Kennedy|Johna F. Kennedy’ego]] spowodowany obniżką podatku dla bogatych Amerykanów z 91 do 70%. Prawdziwy [[boom gospodarczy]] Stany Zjednoczone przeżyły w latach 80. XX wieku gdy prezydentem został [[Ronald Reagan]] z jego słynną polityką – [[reaganomika|reaganomiką]]. Prezydent Reagan dokonał dalszej obniżki podatków, w efekcie USA przeżyła okres silnego wzrostu gospodarczego. Równocześnie z Reaganem w Wielkiej Brytanii rządziła premier [[Margaret Thatcher]] i jej polityka – [[Taczeryzm|thatcheryzm]] charakteryzująca się bardzo ortodoksyjnym przestrzeganiem norm [[Liberalizm gospodarczy|liberalizmu gospodarczego]] i obyczajowego [[konserwatyzm]]u. Choć rządy Lady Thatcher budziły kontrowersje i ogólny sprzeciw także wśród samych Brytyjczyków, nie można zaprzeczyć, że gospodarka Wielkiej Brytanii w tym okresie dokonała dużego skoku naprzód.
 
Również Polska w swej historii miała moment, gdy funkcjonowała u nas [[wolność gospodarcza]]. Gdy [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] chylił się ku upadkowi, a [[gospodarka Polski]] była w zapaści, ministrem przemysłu w [[Rząd Mieczysława Rakowskiego|rządzie Mieczysława Rakowskiego]] został [[Mieczysław Wilczek]]. Przygotował on ustawę o działalności gospodarczej zwaną popularnie [[ustawa Wilczka|ustawą Wilczka]]. Dokument ten dawał rodzącej się dopiero prywatnej przedsiębiorczości nieznaną dotąd wolność gospodarczą, co w połączeniu ze stosunkowo niskim opodatkowaniem pracy w tym czasie zaowocowało polskim cudem gospodarczym na przełomie lat 80 i 90. Jak grzyby po deszczu rosły prywatne przedsiębiorstwa: małe, średnie i duże. Pojawiały się pierwsze [[kantor walutowy|kantory]], a sklepy zapełniły się towarami dotąd znanymi Polakom jedynie ze sklepów [[Pewex]]. Niestety liberalna ustawa Wilczka była od początku lat 90. modyfikowana, wypełniana [[koncesja]]mi, regulacjami, przepisami, w rezultacie czego straciła swój wolnościowy charakter. Pomimo tego w pierwszych latach 90. polska gospodarka w trudnym dla siebie okresie zmieniała się dynamicznie. Wprawdzie od razu pojawił się problem [[bezrobocie|bezrobocia]], jednak dzięki ustawie Wilczka miliony Polaków zwalnianych z likwidowanych wówczas zakładów państwowych: fabryk, [[kopalnia|kopalń]], [[Hutnictwo|hut]], [[Państwowe gospodarstwo rolne|PGR]]-ów i prywatyzowanych wówczas przedsiębiorstw mogło znaleźć [[zatrudnienie]] w sektorze prywatnym. Szacuje się, że do połowy lat 90. w wyniku ustawy Wilczka powstało około 6 milionów nowych [[miejsce pracy|miejsc pracy]]<ref>{{cytuj stronę |url=http://www.bankier.pl/wiadomosc/Ustawa-Wilczka-niedoscigniony-wzor-sprzed-25-lat-3009722.html |tytuł= Ustawa Wilczka - niedościgniony wzór sprzed 25 lat |opublikowany = bankier.pl |data dostępu=2014-08-26}}</ref>. Do tego dynamika wzrostu PKB była w tym okresie znacząca. Do dziś efektem ustawy Wilczka, która formalnie przestała obowiązywać 1 stycznia 2000 roku, jest przedsiębiorczość Polaków. Do tej pory w małych i średnich przedsiębiorstwach zatrudnienie znajduje kilka milionów obywateli kraju. Pomimo narastających trudności wynikających z nadmiernych regulacji i wszechwładnej [[biurokracja|biurokracji]] polscy mikro i średni przedsiębiorcy wypracowują ponad połowę rocznego PKB Polski.