Izba Panów (Prusy): Różnice pomiędzy wersjami

W następstwie [[Rewolucja marcowa|rewolucji marcowej 1848]] w 1848 r. król Prus [[Fryderyk Wilhelm IV Pruski|Fryderyk Wilhelm IV]] i premier [[Gottfried Ludolf Camphausen]] zgodzili się na powołanie w drodze wyborów [[Pruskie Zgromadzenie Narodowe|Pruskiego Zgromadzenia Narodowego]]. Działało ono od 21 maja do 5 grudnia 1848 i zostało zniesione dekretem królewskim. [[Konstytucja Prus 1848|Konstytucja Prus]] powołała w to miejsce dwuizbowy parlament – Landtag, który składał się z izby niższej, zwanej od 1885 [[Izba Posłów (Prusy)|Izbą Posłów]] (niem. ''Abgeordnetenhaus'') i izby wyższej, od 1855 Izby Panów<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Czapliński | imię = Władysław | autor link = Władysław Czapliński (historyk) | nazwisko2 = Galos | imię2 = Adam | autor link2 = Adam Galos | nazwisko3 = Korta | imię3 = Wacław | autor link3 = Wacław Korta | tytuł = Historia Niemiec | wydawca = [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Ossolineum]] | miejsce = Wrocław, Warszawa, Kraków | wydanie = 2 | data = 1990 | strony = 487 | isbn = 83-04-03058-6}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Krasuski | imię = Jerzy | autor link = Jerzy Krasuski | tytuł = Historia Niemiec | wydawca = [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Ossolineum]] | miejsce = Wrocław, Warszawa, Kraków | data = 1998 | strony = 205 | isbn = 83-04-04422-6}}</ref>. Członkowie Izby Posłów byli wybierani w wyborach kurialnych (przyporządkowanie do kurii zależało od wysokości płaconych podatków), a członkowie Izby Panów byli dziedziczni, powoływani dożywotnio przez króla oraz wyznaczani jako przedstawiciele związków własności ziemskiej, miast i uniwersytetów.

W okresie 1848–1854 izba wyższą nosiła nazwę Pierwszej Izby (niem. ''Erste Kammer'') i początkowo liczyła 180 członków pochodzących z wyborów. Prawa wyborcze mieli obywatele Prus (mężczyźni) od 30. roku życia, którzy płacili podatki (powyżej pewnej minimalnej kwoty). Od 1850 skład Pierwszej Izby się zmienił i obok wybieranych przedstawicieli zasiadali w niej: pełnoletni książęta domu panującego, głowy rodów arystokratycznych, osoby powołane dożywotnio przez króla, 90 wybieranych członków (przy zachowaniu [[Cenzus wyborczy|cenzusu wyborczego]]) i 30 przedstawicieli rad większych miast.

== Kompetencje ==

Od 1904 Izba Panów obradowała w budynku położonym przy Leipziger Straße w Berlinie. Architektem był [[Friedrich Schulze]] Od 2000 jest siedziba [[Bundesrat]]u.