Hadrony: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
styl
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
stany związane neutronów i hiperonów
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 1:
{{Inne znaczenia|cząstek elementarnych|[[Hadrony (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
 
'''Hadrony''' – grupa [[Oddziaływanie silne|silnie oddziałujących]] [[cząstka elementarna|cząstek elementarnych]] złożonych z [[kwark]]ów bądź [[gluon]]ów. Wyróżnia się stany złożone z samych kwarków ([[mezon]]y, [[barion]]y, [[tetrakwark]]i, [[pentakwark]]i itd.), samych gluonów ([[kula gluonowa|kule gluonowe]]) oraz kwarków i gluonów ([[hybryda mezonowa|hybrydy mezonowe]], [[hybryda barionowa|hybrydy barionowe]] itd.). Pierwszymi odkrytymi hadronami były bariony (trzy kwarki albo trzy [[antykwark]]i) i mezony (jeden kwark i jeden antykwark). Właściwością hadronów jest ich [[liczba barionowa]] oraz całkowity [[ładunek elektryczny]], choć budujące je kwarki i antykwarki mają ładunki ułamkowe. Hadrony, będące stanami związanymi, same mogą tworzyć stany związane - są to [[jądro atomowe]], [[hiperjądro]], [[atom hadronowy]] (jądro atomowe z orbitującym wokół nim hadronem), [[molekuła hadronowa]] (np. [[pionium]])<ref>Za molekułę hadronową uznaje się też jądro [[deuter]]u z powodu jego rozpiętości i słabego związania. Mianem [[dibarion]]u określa się cząstkę z liczbą barionową równą 2, więc może być ona zarówno molekułą hadronową jak i heksakwarkiem: {{Cytuj |autor = H. Clement |tytuł = On the history of dibaryons and their final observation |czasopismo = Progress in Particle and Nuclear Physics |data = 2017-3 |data dostępu = 2019-10-22 |wolumin = 93 |s = 195–242 |doi = 10.1016/j.ppnp.2016.12.004 |url = https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0146641016300771 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Feng-Kun Guo, Christoph Hanhart, Ulf-G. Meißner, Qian Wang, Qiang Zhao |tytuł = Hadronic molecules |czasopismo = Reviews of Modern Physics |data = 2018-02-08 |data dostępu = 2019-09-03 |issn = 0034-6861 |wolumin = 90 |numer = 1 |doi = 10.1103/RevModPhys.90.015004 |url = https://link.aps.org/doi/10.1103/RevModPhys.90.015004 |język = en}}</ref> czy [[gwiazda neutronowa]]. Możliwe, że grupa kilku neutronów czy neutronów i hiperonów również jest zdolna do utworzenia stanu związanego<ref>{{Cytuj |autor = G. S. Anagnostatos |tytuł = ON THE POSSIBLE STABILITY OF TETRANEUTRONS AND HEXANEUTRONS |czasopismo = International Journal of Modern Physics E |data = 2008-09 |data dostępu = 2020-06-28 |issn = 0218-3013 |wolumin = 17 |numer = 08 |s = 1557–1575 |doi = 10.1142/S0218301308010568 |url = https://www.worldscientific.com/doi/abs/10.1142/S0218301308010568 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = H. Garcilazo, A. Valcarce, J. Vijande |tytuł = Stable bound states of $N$'s, $\Lambda$'s, and $\Xi$'s |czasopismo = arXiv:2007.07080 [hep-ph, physics:nucl-th] |data = 2020-07-12 |data dostępu = 2020-07-18 |url = http://arxiv.org/abs/2007.07080}}</ref>.
 
== Budowa hadronu ==