Nauka w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
WP:SK, drobne techniczne
→‎Historia: W promieniach Uniwersytetu Wileńskiego
Linia 13:
W [[dwudziestolecie międzywojenne|dwudziestoleciu międzywojennym XX w.]] szczególnie wysoki poziom prezentowała [[polska szkoła matematyczna]]. Znaczący wkład w światową [[serologia|serologię]] i zwalczanie [[choroby zakaźne|chorób zakaźnych]] wniósł [[Ludwik Hirszfeld]]. W dwudziestoleciu międzywojennym dokonano także reintrodukcji [[żubr europejski|żubra]] w [[Puszcza Białowieska|Puszczy Białowieskiej]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Kienzler |imię = Iwona |tytuł = Nauka |wydawca = Bellona / Edipresse |data = 2014 |seria = Dwudziestolecie Międzywojenne |strony = 10, 45, 76-78 |isbn = 978-83-7769-973-7}}</ref>.
 
Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] naukowcy byli zmuszeni działać w podziemiu; środowisko naukowe poniosło duże straty, w samej [[zbrodnia katyńska|zbrodni katyńskiej]] zginęło 44 wykładowców. W rezultacie zmiany granic Polska utraciła dwa znaczące ośrodki akademickie na [[Kresy Wschodnie|Kresach]]: [[Lwów]] i [[Wilno]]<ref>{{Cytuj |autor = Leonard Drożdżewicz |tytuł = W promieniach Uniwersytetu Wileńskiego, „Znad Wilii”, nr 2 (78) z 2019 r., s. 49-51, http://www.znadwiliiwilno.lt/wp-content/uploads/2019/09/Znad-Wilii-2-78_30-czerwca_3-2.pdf. |data = }}</ref>, zyskała natomiast możliwość rozwijania polskiego życia naukowego we [[Wrocław]]iu i innych miastach [[Ziemie Odzyskane|Ziem Odzyskanych]]. Po zakończeniu działań wojennych, nauka (włączona w [[Socjalizm w Polsce|nurt socjalistyczny]]) stała się formą odbudowy kraju. Prowadzenie badań w zakresie [[historia|historii]] wiązało się z ograniczeniami stawianymi przez [[Cenzura w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|cenzurę]], tym niemniej środowisko polskich historyków starało się na miarę ówczesnych warunków pracować w sposób maksymalnie rzetelny, nie dopuszczając do całkowitej [[sowietyzacja|sowietyzacji]] krajowej historiografii{{odn|Iłowiecki|s=13}}<ref>{{Cytuj | autor = Zbigniew Romek | tytuł = „Cenzura kreatywna” w PRL a środowisko naukowe historyków | url = http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczny/Przeglad_Historyczny-r2006-t97-n1/Przeglad_Historyczny-r2006-t97-n1-s23-37/Przeglad_Historyczny-r2006-t97-n1-s23-37.pdf | czasopismo = Przegląd Historyczny | wolumin = 97 | wydanie = 1}}</ref><ref>{{Cytuj pismo |autor = Andrzej Krajewski |tytuł = Nauka ze Wschodu |czasopismo = POLITYKA – Pomocnik historyczny |wolumin = Z Kresów na Kresy | strony = 174 |issn = 2391-7717}}</ref>.
 
1990 rok to powrót rzeczywistej i gwarantowanej ustawowo wolności akademickiej; wprowadzono wtedy także możliwość tworzenia uczelni prywatnych. Dodatkowo [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej]] z 1997 zapewnia autonomię uczelniom wyższym<ref>{{Cytuj | autor = Radosław Rybkowski | tytuł = Autonomia a rozliczalność – polskie wyzwania| url = https://pressto.amu.edu.pl/index.php/nsw/article/view/4536/4639 | czasopismo = Nauka i Szkolnictwo Wyższe | wolumin = 2015 | wydanie = 1 (45)}}</ref>.