Anne Lister: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m int., jęz.
poprawa ujedn., WP:SK+mSK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, typo
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko = Anne Lister
|imię i nazwisko org =
|grafika = Lister anne.jpg
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = [[1791]] r.
|miejsce urodzenia = [[Halifax (miasto w Anglii)|Halifax]]
|data śmierci = [[1840]] r.
|miejsce śmierci =
|zawód =
|odznaczenia =
|commons =
|www =
}}
 
'''Anne Lister''' (ur. [[1791]], zm. [[1840]]) – [[Wielka Brytania|brytyjska]] posiadaczka ziemska i pamiętnikarka.
 
== Życiorys ==
Urodzona w 1791 roku w arystokratycznej rodzinie w [[Halifax (miasto w Anglii)|Halifaksie]]{{r|gw20190427}}, była córką kapitana Jeremy'egoJeremy’ego Listera i jego żony Rebecki Battle. W wieku dwóch lat przeniosła się z rodziną do posiadłości, którą jej ojciec kupił za posag matki. Po raz pierwszy odkryła swoją odmienną orientację seksualną w wieku 14 lub 15 lat, gdy zakochała się w Elizie Raine, koleżance z klasy w Manor House School w [[York|Jorku]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Angela Steidele |tytuł = Gentleman Jack: A biography of Anne Lister, Regency Landowner, Seducer and Secret Diarist |data = 2018-11-01 |data dostępu = 2019-05-02 |isbn = 9781788161008 |wydawca = Serpent'sSerpent’s Tail |url = https://books.google.pl/books?id=IEVcDwAAQBAJ&pg=RA2-PA66&lpg=RA2-PA66&dq=Anne+Lister+1791&source=bl&ots=SvEDSskxT4&sig=ACfU3U3cUk9LUabDN1I2xz4sn_E1JSVkYQ&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwiDo8e7o_3hAhXM-yoKHRunA5sQ6AEwFXoECBAQAQ#v=onepage&q=Anne%20Lister%201791&f=false |język = en}}</ref>. Wbrew ówczesnej tradycji ubierała się na czarno i nosiła męskie buty, przez co była wyśmiewana jako zbyt męska i nazywana Dżentelmenem Jackiem (ang. ''Gentleman Jack{{r|gw20190427}}''). Od ok. 1815 r.roku mieszkała w rodzinnej rezydencji Shibden Hall z wujem i ciotką, którzy pozostawali wolnego stanu. Po śmierci innych krewnych<ref>{{Cytuj |autor = Judith Halberstam, Jack Halberstam |tytuł = Female Masculinity |data = 1998 |data dostępu = 2019-05-02 |isbn = 9780822322436 |wydawca = Duke University Press |url = https://books.google.pl/books?id=UYAi9OEYRekC&pg=PA66&lpg=PA66&dq=Anne+Lister+1791&source=bl&ots=aPB3JxS4Ep&sig=ACfU3U1-7BWBA8Rdw6hTRp17eKYD2mH-dw&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwiDo8e7o_3hAhXM-yoKHRunA5sQ6AEwFnoECA4QAQ#v=onepage&q=Anne%20Lister%201791&f=false |język = en}}</ref> w 1836 r.roku odziedziczyła po ciotce rodzinną posiadłość, którą odnowiła dzięki swoim staraniom{{r|gw20190427}}. Oburzenie budziło, że sama prowadziła interesy i nadzorowała pracowników<ref name=":0" />. Lister wdawała się w romanse z kolejnymi kobietami<ref name=":0" />; wywołała również skandal, kiedy ogłosiła zamiar poślubienia dziedziczki Ann Walker{{r|gw20190427}}. Zmarła w 1840 roku{{r|queer}}.
 
Od okresu nastoletniego pisała częściowo szyfrowany dziennik, w którym opisywała swoje kontakty seksualne z kobietami, podróże i prowadzone interesy. Liczące 27 tomów pamiętniki znalazł na początku XX wieku w posiadłości Shibden Hall jeden z jej krewnych, ale ukrył je jako zbyt szokujące. Po ponownym odnalezieniu zostały w latach 198080. odszyfrowane przez Helenę Whitbread. Na przełomie XX i XXI w. powstała jej biografia autorstwa Jill Liddington i serial ''[[Gentleman Jack]]''. Lister była też bohaterką odcinka produkcji BBC ''A Skirt Through History''{{r|gw20190427}}.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|<ref name="gw20190427">{{Cytuj stronę | url = http://wyborcza.pl/7,90535,24698101,najwiekszy-skandal-wywolala-biorac-slub-z-kobieta-w-xix.html | tytuł = Największy skandal wywołała, biorąc ślub z kobietą. W XIX-wiecznym Yorkshire? Nie do pomyślenia! Nazywali ją "Gentleman Jack" | autor = Małgorzata Steciak | data = 2019-04-27 | praca = Gazeta Wyborcza | opublikowany = Agora SA | język = pl | data dostępu = 2019-05-02}}</ref>
<ref name="queergw20190427">{{Cytuj stronę | url = httpshttp://queerwyborcza.pl/film/4172/the7,90535,24698101,najwiekszy-secretskandal-diarieswywolala-ofbiorac-missslub-annez-listerkobieta-2010w-xix.html | tytuł = TheNajwiększy Secretskandal Diarieswywołała, ofbiorąc Missślub Annez Listerkobietą. W XIX-wiecznym Yorkshire? Nie do pomyślenia! Nazywali ją „Gentleman Jack” |autor opublikowany= Małgorzata Steciak |data = Queermedia.pl2019-04-27 |praca = Gazeta Wyborcza |opublikowany = Agora SA |język = pl | data dostępu = 2019-05-02}}</ref>
<ref name="queer">{{Cytuj stronę |url = https://queer.pl/film/4172/the-secret-diaries-of-miss-anne-lister-2010 |tytuł = The Secret Diaries of Miss Anne Lister |opublikowany = Queermedia.pl |język = pl |data dostępu = 2019-05-02}}</ref>
}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Lister, Anne}}
[[Kategoria:Brytyjska szlachta]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1791]]
[[Kategoria:Zmarli w 1840]]
{{DEFAULTSORT:Lister, Anne}}