Bitwa pod Długosiodłem (1920): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
drobne techniczne |
||
Linia 22:
|commons =
}}
'''Bitwa pod Długosiodłem''' – walki polskiej [[Grupa generała Lucjana Żeligowskiego|grupy gen. Lucjana Żeligowskiego]] z sowieckimi [[11 Dywizja Strzelców|11]] i [[33 Dywizja Strzelców (RFSRR)|33 Dywizją Strzelców]] w czasie II ofensywy [[Front Zachodni (1919)|Frontu Zachodniego]] [[Michaił Tuchaczewski|Michaiła Tuchaczewskiego]] w okresie [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]].
== Sytuacja ogólna ==
W pierwszej dekadzie lipca 1920 [[Przełamanie|przełamany]] został front polski [[Bitwa nad Autą|nad Autą]], a wojska [[Front Północny (1920)|Frontu Północno-Wschodniego]] gen. [[Stanisław Szeptycki|Stanisława Szeptyckiego]] cofały się pod naporem ofensywy [[Michaił Tuchaczewski|Michaiła Tuchaczewskiego]]{{odn|Piłsudski|Tuchaczewski|1989|s=173}}. [[Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego (1919)|Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego]] nakazało powstrzymanie wojsk sowieckiego [[Front Zachodni (1919)|Frontu Zachodniego]] na linii dawnych okopów niemieckich z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]]{{odn|Odziemkowski|2004|s=277}}. Sytuacja operacyjna, a szczególnie [[Obrona Wilna (1920)|upadek Wilna]] i [[Obejście (wojsko)|obejście]] pozycji polskich od północy, wymusiła dalszy odwrót wojsk polskich{{odn|Wysocki (red.)|2005|s=261}}. [[1 Armia (II RP)|1 Armia]] gen. [[Gustaw Zygadłowicz (junior)|Gustawa Zygadłowicza]] cofała się nad [[Niemen]], a [[4 Armia (II RP)|4 Armia]] nad [[Szczara|Szczarę]]{{odn|Cisek|Paduszek|Rawski|2010|s=49}}. Obrona wojsk polskich na linii Niemna i Szczary również nie spełniła oczekiwań. W walce z przeciwnikiem oddziały polskie poniosły duże straty i zbyt wcześnie rozpoczęły wycofanie na linię [[Bug]]u{{odn|Odziemkowski|2004|s=279}}{{odn|Wysocki (red.)|2005|s=262}}.
Plan polskiego Naczelnego Dowództwa zakładał, że [[1 Armia (II RP)|1.]] i [[4 Armia (II RP)|4. Armia]] oraz [[Grupa Poleska]] powstrzymają bolszewików i umożliwią przygotowanie [[Bitwa o Brześć|kontrofensywy z rejonu Brześcia]]{{odn|Tarczyński (red.)|1996|s=14}}. Rozstrzygającą operację na linii [[Bug]], [[Ostrołęka]], [[Omulew]] doradzał też gen. [[Maxime Weygand]]{{odn|Sikorski|2015|s=63}}.
Linia 37 ⟶ 32:
== Działania wojsk w rejonie Długosiodła ==
Walczące pod [[Jabłonka Kościelna|Jabłonką Kościelną]] oddziały [[Grupa generała Lucjana Żeligowskiego|grupy gen. Lucjana Żeligowskiego]] poniosły klęskę. [[34 Pułk Piechoty (II RP)|34 pułk piechoty]] został niemal całkowicie rozbity, a pozostałe pułki [[10 Dywizja Piechoty (II RP)|10 Dywizji Piechoty]] [[Wycofanie (wojsko)|wycofały]] się na pozycje na wschód od [[Wyszków|Wyszkowa]]{{refn|grupa=uwaga|W owym czasie w skład grupy gen. Lucjana Żeligowskiego wchodziły: 10 DP, 17 DP, resztki 2 DL-B, IV BPLeg., 13 p.uł., 41 pp, 201 pp, 35 pp, pluton czołgów, pociąg pancerny „Mściciel”{{odn|Odziemkowski|2004|s=96}}.}}. Tam [[28 Pułk Strzelców Kaniowskich|28]] i [[29 Pułk Strzelców Kaniowskich|29 pułki piechoty]] otrzymały uzupełnienia{{odn|Odziemkowski|2004|s=96}}.
Wieczorem 8 sierpnia gen. [[Lucjan Żeligowski]] wydał rozkaz dokonania [[Wypad (wojsko)|wypadu]] na [[Długosiodło]] w celu rozbicia sowieckiej dywizji. Następnego dnia przez Przetycz na Długosiodło ruszyła [[IV Brygada Piechoty Legionów]], a przez [[Augustowo (powiat wyszkowski)|Augustowo]] – [[Blochy]] maszerował [[35 Pułk Piechoty (II RP)|35 pułk piechoty]]. Działania grupy wypadowej ubezpieczał, nacierający na Łączkę, [[29 Pułk Strzelców Kaniowskich|29 pułk piechoty]]{{odn|Odziemkowski|2004|s=96}}{{odn|Brzychaczek|1929|s=42-43}}.
Oddziały wypadowe utorowały sobie drogę do celu wypadu, ale [[Odwód|odwody]] [[11 Dywizja Strzelców|11 Dywizji Strzelców]] twardo broniły Długosiodła. Około południa pod miejscowością doszło do ciężkich walk z oddziałami sowieckiej [[33 Dywizja Strzelców (RFSRR)|33 Dywizji Strzelców]]. Jej 98 Brygada odrzuciła nacierający 29 pułk piechoty i zagroziła prawemu skrzydłu 35 pułku piechoty.
Ocena sytuacji dokonana przez gen. Lucjana Żeligowski skłoniła go do wydania [[Rozkaz bojowy|rozkazu]] zaniechania [[Natarcie|działań zaczepnych]] i powrotu na stanowiska wyjściowe. Jednak uwikłany w walce z 98 BS polski [[29 Pułk Strzelców Kaniowskich|29 pułk piechoty]] nie zdążył zorganizować obrony na pozycjach pod Nową Wsią i Sowieci opanowali miejscowość, a kontynuując dalej natarcie, zmusili do odwrotu resztki [[2 Dywizja Litewsko-Białoruska|2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej]]. [[IV Brygada Piechoty Legionów]] oderwała się od nieprzyjaciela dopiero po wsparciu plutonu [[Czołg|czołgów]]. Do [[Działania opóźniające|działań opóźniających]] wszedł także przewieziony na pole bitwy [[Samochód|samochodami]] odwodowy [[67 Pułk Piechoty (II RP)|67 pułk piechoty]]{{odn|Odziemkowski|2004|s=96}}.
== Bilans walk ==
Oddziały polskie opłaciły nieudany wypad na Długosiodło dużymi stratami. W samym 35 pułku piechoty zginęło trzech dowódców kompanii: podporucznicy Marian Tomaszewski, Bronisław Grabałowski i Stanisław Uszakiewicz oraz 18 szeregowych. Rannych zostało 2 oficerów i 42 szeregowych{{odn|Brzychaczek|1929|s=43}}.
Akcja gen. Lucjana Żeligowskiego wywołała jednak zaniepokojenie w dowództwie [[15 Armia (RFSRR)|sowieckiej 15 Armii]], które skierowało do tego rejonu [[33 Dywizja Strzelców (RFSRR)|33]] i [[16 Dywizja Strzelców (RFSRR)|16 Dywizję Strzelców]]. Dywizji tych zabrakło na innych odcinkach walki{{odn|Odziemkowski|2004|s=96}}.
| |||