Łowczów: Różnice pomiędzy wersjami

Łowczów jest najmniejszą wsią w [[Gmina (Polska)|gminie]] Tuchów, położoną w odległości około 5 km od miasta.jej Obejmujesiedziby obszar– 3,05 km²Tuchowa. Leży na [[Pogórze Ciężkowickie|Pogórzu Ciężkowickim]], w dolinie rzeki [[Biała (dopływ Dunajca)|Biała]], która od północy stanowi naturalną granicę z [[Piotrkowice (województwo małopolskie)|Piotrkowicami]]. Od wschodu i południa graniczy z [[Buchcice|Buchcicami]], a od zachodu z [[Łowczówek|Łowczówkiem]]. Wieś zajmuje obszar 3,05 km². Rzeźba terenu jest urozmaicona. Większą część wsi stanowią wzgórza. Jedynie nad Białą występuje pas płaskiego terenu. Takie ukształtowanie terenu znacznie utrudnia komunikację. Budownictwo rozproszone jest na wzniesieniach, które w naturalny sposób chronią zabudowania przed wylewami rzeki. Na obszarze wsi przeważają gleby średnio urodzajne, kwaśne, [[PleśnaGleby (gmina)brunatne|gminiebrunatne]] Pleśnai [[Gleby bielicowe|bielicowe]], w pasie nadrzecznym występują żyźniejsze [[mady]].

Jednym z pierwszych dowodów istnienia osadnictwa na tym terenie jest datowany na 1105 rok dokument [[Legat papieski|legata papieskiego]] - [[Idzi z Tuskulum|Idziego]]. Aktem tym legat zatwierdza darowiznę królowej [[Judyta Maria Szwabska|Judyty]] -, drugiej żony [[Władysław I Herman|Władysława Hermana]] -, na rzecz [[Benedyktyni|benedyktynów]] z [[Tyniec (Kraków)|Tyńca]] licznych dóbr, w tym istniejących już od co najmniej połowy XI wieku m.in. [[Tuchów|Tuchowa]], [[Lubaszowa|Lubaszowej]], [[Meszna Opacka|Mesznej]]. Nie wymienia się w tym dokumencie Łowczowa, chociaż Stefan Mateszew pisze (''Osadnictwo i stosunki własnościowe w regionie tarnowskim do końca XVI wieku''): ''Do tych najstarszych osad dodać trzeba [[Tarnów]], a ponadto wsie służebne [[Bobrowniki]], Łowczów, [[Łowczówek]]''.<ref>{{Cytuj |autor = Mateszew S., Sikora F. |redaktor = F. Kiryk, Z. Ruta |tytuł = Osadnictwo i stosunki własnościowe w regionie tarnowskim do końca XVI wieku |data = 1981 |miejsce = Tarnów}}</ref> Również Krzysztof Łowczowski w swych opracowaniach: ''Herb dla gminy'' i ''Rodowód Łowczowskich'' pisze o początkach Łowczowa i Łowczówka. Na podstawie zebranych materiałów twierdzi, że w XII wieku Dobek herbu [[Gryf (herb szlachecki)|Gryf]] był [[Łowczy|łowczym]] królewskim w Łowczowie Dużym (obecnie Łowczów) i mieszkał w swojej wsi -– Łowczowie Małym (obecnie Łowczówek). Tę funkcję ród Dobka herbu Gryf pełnił do roku 1470, gdykiedy to zadanie przejął nowy właściciel Łowczowa i innych wsi -– Wielogłowski herbu [[Starykoń (herb szlachecki)|Starykoń]].

Można zatem przyjąć, że w owym czasie Łowczów i Łowczówek były osadami zamieszkiwanymi przez łowców książęcych polujących w okolicznych lasach. Tezę tę zdaje się potwierdzać dzierżawczy charakter ich nazw: Łowczów Duży lub Wielki -– osada większa, zarządzana przez urzędnika dworskiego, zobowiązana do dostarczania na dwór mięsa i skór ze złowionej zwierzyny. Łowczów Mały; – osada mniejsza, należąca do urzędnika dworskiego - łowczego - zarządzającego dobrami książęcymi.

Powstaniu i rozwojowi Łowczowa sprzyjało również położenie na szlaku handlowym prowadzącym z Tarnowa -, przez Tuchów -, na [[Węgry]].

WDostarczając wiekachżywność późniejszychmieszkańcy Łowczówwsi zaznaczył swój udziałuczestniczyli m.in. w przygotowaniach do [[Bitwa pod Grunwaldem|Bitwybitwy popod Grunwaldem]]. Jako mieszkańcy wsi służebnej byli zobowiązani do dostarczenia określonej ilości [[Dziczyzna|dziczyzny]]. Z zebranych materiałów wynika, że wzięli także udział w samej bitwie. W skład 46chorągwi [[Chorągiewbraci (wojsko)|chorągwi]]i Gryfitówrycerzy rodu Gryfów, którą dowodził [[wójt]] tuchowski [[Zygmunt z [[Bobowa|Bobowej]], wchodziła drużyna Jana Dobka herbu Gryf Łowczowski. Znaleźli się w niej [[Kmieć|kmiecie - wolni wojacy]] z Łowczowa, Łowczówka, [[Pleśna (województwo małopolskie)|Pleśnej]], [[Woźniczna|Woźnicznej]], [[Rychwałd (województwo małopolskie)|Rychwałdu]] i [[Świebodzin (powiat tarnowski)|Świebodzina]]. Chorągiew Gryfitów nie tylko dzielnie stawała w potrzebie grunwaldzkiej, ale wyróżniła się również w czasie [[Oblężenie Malborka (1410)|oblężenia]] [[Malbork|Malborka]]. Kiedy [[Zakon krzyżacki|Krzyżacy]] zorganizowali wypad, by zniszczyć polskie działa, Gryfici w zażartej walce odparli napastników, wielu z nich zabijając lub biorąc do niewoli.

W XV wieku dokonujądokonały się też zmiany w sieci parafialnej w regionie. W 1470 roku z parafii tuchowskiej zostaje wydzielona odrębna jednostka w Piotrkowicach, do której od samego początku należy Łowczów. W tym samym czasie wwe Łowczowiewsi, w pobliżu obecnego mostu na [[Biała Rzeka|Białej]], stał drewniany kościółekkościół pw. św. św. [[Jan Chrzciciel|Jana Chrzciciela]] i [[Jan Ewangelista|Jana Ewangelisty]]. Pierwsza wzmianka o nim jest zawarta jest w dekrecie powizytacyjnym parafii[[Parafia św. Michała Archanioła w Piotrkowicach|parafii w Piotrkowicach]] z 1596 roku.

Na rozwój regionu wpływ miała poprawa stanu komunikacji. W latach 1873 - 1876–1876 wybudowano i oddano do użytku [[Linia kolejowa nr 96|linię kolejową Tarnów - [[Leluchów]]. Przebiegała ona także przez Łowczów, dzięki czemu mieszkańcy uzyskali połączenie z Tarnowem i innymi ważniejszymi miastami.<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Praca zbiorowa / pod red. Józefa Kozioła |autor r = Jerzy Jagiełło |rozdział = Łowczów |tytuł = Kamienie milowe. część II, Wsie tuchowskiej gminy |data = 2003 |isbn = 83-86744-99-5 |miejsce = Tuchów}}</ref>

Do historii Polski na trwałe przeszławpisała się [[Bitwa pod Łowczówkiem]], stoczona w dniach 22–25 grudnia 1914 roku przez [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygadę]] [[Legiony Polskie (1914–1918)|Legionów]], walczącą po stronie [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]] z [[Imperium Rosyjskie|Rosjanami]] w dniach 22–25 grudnia 1914. Warto nadmienić, że działaniaDziałania wojenne toczyły się również na terenie Łowczowa (w budynku byłego przystanku kolejowego w Łowczowie miałmieścił miejscesię sztab Benderskiego Pułku Piechoty).<ref>{{Cytuj |autor = Józef Kozioł |tytuł = Tuchów i okolice |data = 2003 |isbn = 83-7343-127-6}}</ref>