Hartberg: Różnice pomiędzy wersjami

We wczesnym średniowieczu sięgał tu [[Kaganat Awarów]]<ref>[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Europe_814.jpg ''Europe at the death of Charles the Great. 814'', ''The Public Schools Historical Atlas'' by Charles Colbeck] (ang.)</ref>, w IX w. prawdopodobnie także [[Słowianie|słowiańskie]] [[państwo wielkomorawskie]]<ref>{{Cytuj | url=https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Great_Moravia-no_labels.png | tytuł=File:Great Moravia-no labels.png - Wikimedia Commons<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=commons.wikimedia.org | język=en | data dostępu=2020-08-31}}</ref>, a w X w. Węgry<ref>[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Heiliges_Römisches_Reich_1000.PNG ''Deutschland um das Jahr 1000'', ''Allgemeiner Historischer Handatlas''] (niem.)</ref>, po czym sięgnęły tu granice Marchii Styrii. Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1128, była to ufortyfikowana osada graniczna na granicy z [[Królestwo Węgier|Węgrami]]<ref name=hart>{{Cytuj stronę | url = http://www.hartbergerland.at/der-hartberger-hauptplatz_1078.htm| tytuł = Der Hartberger Hauptplatz| język = de| opublikowany = Hartbergerland.at| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>. Osadę rozbudował wówczas margrabia [[Leopold I (margrabia Styrii)|Leopold I]]. Najstarsza wzmianka o zamku pochodzi z 1147<ref name=zamek>{{Cytuj stronę | url = https://www.schloesserstrasse.com/seite.mv?10-35-00-00+&lg=en| tytuł = Hartberg Castle| język = en| opublikowany = Schloesserstrasse.com| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>. W 1254 wraz ze [[Księstwo Styrii|Styrią]] miejscowość została włączona przez króla [[Bela IV|Belę IV]] do Węgier. Po zwycięstwie Czechów nad Węgrami w [[Bitwa pod Kressenbrunn|bitwie pod Kressenbrunn]] i pokoju wiedeńskim z 1261 przeszła we władanie króla [[Królestwo Czech|Czech]] [[Przemysł Ottokar II|Przemysła Ottokara II]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://encyklopedie.vseved.cz/vídeňský+mír+přehled| tytuł = Vídeňský mír přehled| język = cs| opublikowany = encyklopedie.vseved.cz| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>, po czym w 1276 trafiła pod panowanie dynastii [[Habsburgowie|Habsburgów]], która przejęła z rąk czeskich także [[Księstwo Austriackie]]. W dokumencie z 1286 Hartberg po raz pierwszy był wzmiankowany jako miasto (''civitas''), a w 1310 mieszczanie uzyskali prawo wolnego wyboru burmistrzów{{r|hart}}. W 1469 miasto zajęli antyhabsburscy powstańcy styryjscy pod wodzą Andreasa Baumkirchera<ref name=burgen>{{Cytuj stronę | url = http://www.burgen-austria.com/archive.php?id=146| tytuł = Hartberg - Schloss Paar| język = de| opublikowany = Burgen-Austria.com| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>, opowiadający się po stronie króla Węgier [[Maciej Korwin|Macieja Korwina]]<ref>{{Cytuj | url=https://daten.digitale-sammlungen.de/bsb00008360/images/index.html?seite=171 | tytuł=Digitale Bibliothek - Münchener Digitalisierungszentrum<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=daten.digitale-sammlungen.de | język=de | data dostępu=2020-08-31}}</ref>. W 1487 miasto zdobył Maciej Korwin i ponownie włączył do Węgier, po czym po paru latach znów przypadło Austrii{{r|burgen}}. W 1529 [[Ferdynand I Habsburg]] sprzedał miasto i zamek, które następnie były własnością różnych rodów szlacheckich{{r|burgen}}. W XVI wieku zamek został przebudowany w stylu renesansowym{{r|burgen}}, a w XVII wieku dobudowano skrzydło z [[arkada|arkadami]]{{r|cittaslow}}{{r|zamek}}.

Podczas węgierskiego [[Powstanie Bocskaya|powstania Bocskaya]] w 1605 miasto oblegali Węgrzy. W 1619 miasto zostało obsadzone austriackim wojskiem z obawy przed ofensywą powstańców węgierskich w czasie [[Powstanie Bethlena na Węgrzech i Morawach|powstania Bethlena]]<ref>{{Cytuj książkę|tytuł = Zeitschrift des Historischen Vereines für Steiermark| tom =81| rozdział = Die innerösterreichische Defensionsordnung von 1575 und der „nachbarliche Sukkurs" der innerösterreichischen Länder Steiermark, Kärnten, Krain und Görz| url = https://www.historischerverein-stmk.at/wp-content/uploads/Z_Jg81_Fritz-POSCH-Die-innerösterreichische-Defensionsordnung-von-1575-und-der-nachbarliche-Sukkurs.pdf| nazwisko r = Posch| imię r = Fritz| miejsce = Graz| rok = 1990|język = de|strony=45| data dostępu = 2020-08-31|odn=tak}}</ref>. W czasie [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]] w 1645 zorganizowano samoobronę na wypadek ataku obecnych w regionie [[Szwecja|szwedzkiegoSzwedów]]<ref>{{Cytuj książkę|tytuł = Zeitschrift des Historischen Vereines für Steiermark| tom =81| rozdział = Die innerösterreichische Defensionsordnung von 1575 und der „nachbarliche Sukkurs" der innerösterreichischen Länder Steiermark, Kärnten, Krain und Görz| url = https://www.historischerverein-stmk.at/wp-content/uploads/Z_Jg81_Fritz-POSCH-Die-innerösterreichische-Defensionsordnung-von-1575-und-der-nachbarliche-Sukkurs.pdf| nazwisko r = Posch| imię r = Fritz| miejsce = Graz| rok = 1990|język = de|strony=50| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>. W 1679 do miasta dotarła [[epidemia]] [[dżuma|dżumy]], po czym izolacja miasta spowodowała niedobory żywności<ref>{{Cytuj stronę | url = https://archiv.uni-graz.at/de/aktuelles/das-seuchenjahr-1679-aus-der-sicht-des-jahres-2020/| tytuł = Das Seuchenjahr 1679 aus der Sicht des Jahres 2020| język = de| opublikowany = archiv.uni-graz.at| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>. W styczniu 1707 do okolic miasta ponownie dotarli powstańcy węgierscy w ramach [[Powstanie Rakoczego|powstania Rakoczego]], a jesienią zdobyli miasto<ref>{{Cytuj książkę| nazwisko = Bodnár| imię = István|tytuł = Béri Balogh Ádám a vértanuhalált halt kuruc brigadéros| miejsce = Szekszárd| rok = 1938|język =hu|strony=30| data dostępu = 2020-08-31}}</ref><ref>{{Cytuj książkę| nazwisko = Thaly| imię = Kálmán|tytuł = II. Rákóczi Ferencz fejedelem emlékiratai a magyar háborúról, 1703-tól végéig (1711)| miejsce = Pest| rok = 1872|język =hu|strony=234, 236}}</ref>. Podczas [[Wojny napoleońskie|wojen napoleońskich]] w 1799/1800 w miejscowym zamku Klaffenau Austriacy uwięzili około 900 francuskich jeńców wojennych, wśród których w 1800 wybuchła epidemia tyfusu, która kosztowała życie ponad 200 osób, a w 1805-1806 i 1809 miasto pozostawało pod kontrolą [[I Cesarstwo Francuskie|Francji]] i zostało obłożone [[kontrybucja|kontrybucją]] i obowiązkiem kwaterunku francuskich wojsk<ref>{{Cytuj książkę|tytuł = Mitteilungen der Korrespondentinnen und Korrespondenten der Historischen Landeskommission für Steiermark| tom =10| rozdział = Die Franzosenzeit im Raum Hartberg| url = https://www.academia.edu/10369175/Die_Franzosenzeit_im_Raum_Hartberg| nazwisko r = Jeitler| imię r = Markus| miejsce = Graz| rok = 2011|język = de|strony=70-72| data dostępu = 2020-08-31}}</ref>.

W mieście ma siedzibę klub piłkarski [[TSV Hartberg (piłka nożna)|TSV Hartberg]], którego domowym obiektem jest [[Profertil Arena Hartberg]].