Ssaki Polski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m ilustracja |
+ Miniopterus, walenie pod parzystokopytne |
||
Linia 1:
{{Główny artykuł|Fauna Polski}}
'''Ssaki Polski''' – [[gatunek (biologia)|gatunki]] zwierząt z gromady [[ssaki|ssaków]] (
Za gatunki obce uznano takie, które zostały [[Introdukcja|introdukowane]] przez człowieka na terytorium Polski (np. [[Muflon śródziemnomorski|muflon]], [[jeleń wschodni]]) oraz takie, które zostały introdukowane przez człowieka do [[Europa|Europy]] z innej [[części świata]], a następnie przywędrowały do Polski z sąsiednich krajów (np. [[jenot azjatycki|jenot]], [[Piżmak amerykański|piżmak]]){{r|obce}}. Znakiem (†) oznaczono gatunki całkowicie wymarłe lub wymarłe na obszarze Polski i dotychczas nie [[Reintrodukcja|reintrodukowane]].
{| class="wikitable" width=100%
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[jeżokształtne]]''' (
|-
!style="width: 20%"| Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !!style="width: 25%"| Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|rowspan=2| [[jeżowate]] (
|- valign=top
| '''[[jeż zachodni]]''' (''Erinaceus europaeus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Hedgehog.JPG|center|140px]]
|- valign=top
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[ryjówkokształtne]]''' (
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|[[kretowate]] (
|- valign=top
|rowspan=8| [[ryjówkowate]] (
|- valign=top
| '''[[zębiełek karliczek]]''' (''Crocidura suaveolens'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Gartenspitzmaus.jpg|center|140px]]
Linia 35:
| '''[[ryjówka średnia]]''' (''Sorex caecutiens'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Lappnäbbmus 140621.jpg|center|140px]]
|-
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[nietoperze]]''' (
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|rowspan=2| [[podkowcowate]] (
|- valign=top
| '''[[podkowiec duży]]''' (''Rhinolophus ferrumequinum'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Grand Rhinolophe.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|rowspan=24| [[mroczkowate]] (
|- valign=top
|rowspan=2| [[mroczek (nietoperze)|mroczek]] (''Eptesicus'') || '''[[mroczek pozłocisty]]''' (''Eptesicus nilssonii'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Eptesicus nilssoni.jpg|center|140px]]
Linia 49:
| '''[[mroczek późny]]''' (''Eptesicus serotinus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Eptesicus serotinus.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|[[przymroczek]] (''Hypsugo'') || '''[[przymroczek Saviego]]''' (''Hypsugo savii'')<ref>{{Cytuj pismo|nazwisko = Uhrin|imię = Marcel|nazwisko2 = Hüttmeir|imię2 = Ulrich|nazwisko3 = Kipson|imię3 = Marina|nazwisko4 = Estók|imię4 = Péter|nazwisko5 = Sachanowicz|imię5 = Konrad|tytuł = Status of Savi’s pipistrelle ''Hypsugo savii'' (Chiroptera) and range expansion in Central and south-eastern Europe: a review
|- valign=top
|rowspan=10| [[nocek]] (''Myotis'') || '''[[nocek Alkatoe]]''' (''Myotis alcathoe'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Myotis alcathoe - Manuel Ruedi - 1 - cropped.JPG|center|140px]]
Linia 91:
|[[mroczak]] (''Vespertilio'') || '''[[mroczak posrebrzany]]''' (''Vespertilio murinus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Vespertilio murinus 2.jpg|center|140px]]
|- valign=top
| [[podkasaniec|podkasańcowate]] (Miniopteridae) || [[podkasaniec]] (''Miniopterus'') || '''[[podkasaniec zwyczajny]]''' (''Miniopterus schreibersii''){{r|Miniopterus}} || pojedyncze osobniki obserwowane od 2015 ||bgcolor=black| [[Plik:Southern bentwing bat.jpg|center|140px]]
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[gryzonie]]''' (''Rodentia'')▼
|- valign=top▼
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|rowspan=4| [[wiewiórkowate]] (
|- valign=top
|[[wiewiórka]] (''Sciurus'') || '''[[wiewiórka pospolita]]''' (''Sciurus vulgaris'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Squirrel by mareckr.jpg|center|140px]]
Linia 103 ⟶ 105:
| '''[[suseł perełkowany]]''' (''Spermophilus suslicus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Spermophilus suslicus-small.JPG|center|140px]]
|- valign=top
|rowspan=2| [[skoczkowate (ssaki)|skoczkowate]] (
|- valign=top
| '''[[smużka stepowa]]''' (''Sicista subtilis'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Sicista subtilis trizona.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|rowspan=2| [[bobrowate]] (
|- valign=top
|'''[[bóbr kanadyjski]]''' (''Castor canadensis'')† || gatunek obcy introdukowany ok. 1928, na obszarze Polski wyginął po roku 1970. ||bgcolor=black| [[Plik:Biber 2 db.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|[[chomikowate]] (
|- valign=top
|[[Nutria amerykańska|nutriowate]] (
|- valign=top
|rowspan=10| [[karczowniki]] (
|- valign=top
|'''[[karczownik górski]]''' (''Arvicola scherman'') || gatunek wydzielony niedawno z ''Arvicola amphibius'',
|- valign=top
|[[nornica]] (''Myodes'') || '''[[nornica ruda]]''' (''Myodes glareolus'') || ||bgcolor=black| [[Plik:Rötelmaus I.jpg|center|140px]]
Linia 135 ⟶ 137:
|[[piżmak amerykański|piżmak]] (''Ondatra'') || '''[[piżmak amerykański]]''' (''Ondatra zibethicus'') || gatunek obcy, w Polsce od 1905, gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:Ondatra zibethicus FWS.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|rowspan=4| [[popielicowate]] (
|- valign=top
|[[żołędnica (gryzoń)|żołędnica]] (''Eliomys'') || '''[[żołędnica europejska]]''' (''Eliomys quercinus'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Eliomys quercinus02.jpg|center|140px]]
Linia 143 ⟶ 145:
|[[orzesznica leszczynowa|orzesznica]] (''Muscardinus'') || '''[[orzesznica leszczynowa]]''' (''Muscardinus avellanarius'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Haselmaus.JPG|center|140px]]
|- valign=top
|rowspan=8| [[myszowate]] (
|- valign=top
|'''[[myszarka leśna]]''' (''Apodemus flavicolis'') || ||bgcolor=black| [[Plik:Apodemus.flavicollis.jpg|center|140px]]
Linia 159 ⟶ 161:
|'''[[szczur wędrowny]]''' (''Rattus norvegicus'') || ||bgcolor=black| [[Plik:London Scruffy Rat.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[zajęczaki]]''' (
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|rowspan=3| [[zającowate]] (
|- valign=top
|rowspan=2| [[zając]] (''Lepus'') || '''[[zając bielak]]''' (''Lepus timidus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Arctic Hare.jpg|center|140px]]
Linia 169 ⟶ 171:
|'''[[zając szarak]]''' (''Lepus europaeus'') || gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:Feldhase Schiermonnikoog.JPG|center|140px]]
|- valign=top
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|rowspan=
▲|- valign=top
|[[butlogłów]] (''Hyperoodon'') || '''[[butlogłów północny]]''' (''Hyperoodon ampullatus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Faroe stamp 200 Hyperoodon ampullatus.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|rowspan=3| [[delfinowate]] (''Delphinidae'') || [[delfin (rodzaj ssaka)|delfin]] (''Delphinus'') || '''[[delfin zwyczajny]]''' (''Delphinus delphin'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Delphinus delphis with calf.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|[[delfinowiec]] (''Lagenorhynchus'') || '''[[delfinowiec białonosy]]''' (''Lagenorhynchus albirostris'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:White beaked dolphin.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|[[butlonos]] (''Tursiops'') || '''[[butlonos zwyczajny]]''' (''Tursiops truncatus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Tursiops truncatus 01-cropped.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|[[morświnowate]] (''Phocoenidae'') || [[morświn]] (''Phocoena'') || '''[[morświn zwyczajny]]''' (''Phocoena phocoena'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Marsvin (Phocoena phocoena) light.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|[[narwalowate]] (''Monodontidae'') || [[białucha arktyczna|białucha]] (''Delphinapterus'') || '''[[białucha arktyczna]]''' (''Delphinapterus leucas'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black|▼
|- valign=top▼
|rowspan=3| [[płetwalowate]] (''Balaenopteridae'') || [[długopłetwiec oceaniczny|długopłetwiec]] (''Megaptera'') || '''[[długopłetwiec oceaniczny]]''' (''Megaptera novaeangliae'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Sanc0602.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|rowspan=2| [[płetwal]] (''Balaenoptera'') || '''[[płetwal zwyczajny]]''' (''Balaenoptera physalus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:LMazzuca Fin Whale.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
| '''[[płetwal czerniakowy]]''' (''Balaenoptera borealis'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Balaenoptera borealis 3.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|[[Walowate|waleniowate]] (''Balaenidae'') || [[waleń]] (''Eubalaena'') || '''[[waleń biskajski]]''' (''Eubalaena glacialis'') || objęty ochroną ścisłą, w polskiej części wód Morza Bałtyckiego był ostatnio obserwowany w średniowieczu ||bgcolor=black| [[Plik:Eubalaena glacialis with calf.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top▼
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[drapieżne]]''' (''Carnivora'')▼
|-▼
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika▼
|- valign=top▼
|rowspan=4| [[psowate]] (''Canidae'') ||rowspan=2| [[wilk (rodzaj ssaka)|wilk]] (''Canis'') || '''[[wilk szary]]''' (''Canis lupus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Canis lupus portrait.jpg|center|140px]]▼
|- valign=top
|'''[[szakal złocisty]]''' (''Canis aureus'') || gatunek w trakcie naturalnej ekspansji, w Polsce pojedyncze osobniki obserwowane od 2015<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.pap.pl/palio/html.run?_Instance=cms_www.pap.pl&_PageID=1&s=infopakiet&dz=nauka&idNewsComp=&filename=&idnews=220674&data=&status=biezace&_CheckSum=-59123567 |tytuł = Naukowcy potwierdzili obecność w Polsce szakala złocistego |praca = Nauka |opublikowany = Polska Agencja Prasowa |język = pl |data dostępu = 2015-07-09}}</ref> ||bgcolor=black| [[Plik:Canis aureus Kaeng Krachan national park.jpg|center|140px]]
Linia 207 ⟶ 183:
|[[lis (rodzaj ssaka)|lis]] (''Vulpes'') || '''[[lis rudy]]''' (''Vulpes vulpes'') || gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:Vulpes vulpes pup sitting on stone.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|[[niedźwiedziowate]] (
|- valign=top
|rowspan=11| [[łasicowate]] (
|- valign=top
|rowspan=3| [[kuna (rodzaj ssaka)|kuna]] (''Martes'') || '''[[kuna domowa]]''' (''Martes foina'') || gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:Beech Marten.jpg|center|140px]]
Linia 231 ⟶ 207:
|[[wizon]] (''Neovison'') || '''[[wizon amerykański]]''' (''Neovison vison'') || gatunek obcy, w Polsce od ok. 1960, gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:AmericanMink.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|[[szopowate]] (
|- valign=top
|rowspan=2| [[kotowate]] (
|- valign=top
|[[kot (rodzaj ssaka)|kot]] (''Felis'') || '''[[żbik europejski]]''' (''Felis silvestris'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Wildkatze 002.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|rowspan=3| [[fokowate]] (
|- valign=top
|[[nerpa]] (''Pusa'') || '''[[nerpa obrączkowana]]''' (''Pusa hispida'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Pusa hispida hispida NOAA 1.jpg|center|140px]]
Linia 243 ⟶ 219:
|[[foka]] (''Phoca'') || '''[[foka pospolita]]''' (''Phoca vitulina'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Seehund2cele4.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[nieparzystokopytne]]''' (
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|[[koniowate]] (
|- valign=top
|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[parzystokopytne]]''' (
|-
!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
|- valign=top
|rowspan=4| [[wołowate]] (
|- valign=top
|[[bos|bydło]] (''Bos'') || '''[[tur]]''' (''Bos primigenius'')† || wymarł całkowicie w 1627 ||bgcolor=black| [[Plik:Ur-painting.jpg|center|140px]]
Linia 261 ⟶ 237:
|[[kozica]] (''Rupicapra'') || '''[[kozica tatrzańska]]''' (''Rupicapra rupicapra tatrica'') || objęta ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Rupicapra rupicapra - Jahňaci štít.jpg|center|140px]]
|- valign=top
|[[świniowate]] (
|- valign=top
|rowspan=7| [[jeleniowate]] (
|- valign=top
|rowspan=2| [[sarna]] (''Capreolus'') || '''[[sarna europejska]]''' (''Capreolus capreolus'') || gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:Capreolus capreolus 2 Jojo.jpg|center|140px]]
Linia 276 ⟶ 252:
|- valign=top
|[[daniel (rodzaj ssaka)|daniel]] (''Dama'') || '''[[daniel zwyczajny]]''' (''Dama dama'') || gatunek obcy, w Polsce od w XVII w., gatunek łowny ||bgcolor=black| [[Plik:Dama dama 003.jpg|center|140px]]
▲|- valign=top
▲|colspan=5 style="background-color:#D0D0D0"| '''Rząd: [[
▲|-
▲!Rodzina !! Rodzaj !! Gatunek !! Uwagi !! Grafika
▲|- valign=top
▲|rowspan=
▲|- valign=top
▲|[[butlogłów]] (''Hyperoodon'') || '''[[butlogłów północny]]''' (''Hyperoodon ampullatus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Faroe stamp 200 Hyperoodon ampullatus.jpg|center|140px]]
▲|- valign=top
▲|rowspan=3| [[delfinowate]] (
▲|- valign=top
▲|[[delfinowiec]] (''Lagenorhynchus'') || '''[[delfinowiec białonosy]]''' (''Lagenorhynchus albirostris'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:White beaked dolphin.jpg|center|140px]]
▲|- valign=top
▲|[[butlonos]] (''Tursiops'') || '''[[butlonos zwyczajny]]''' (''Tursiops truncatus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Tursiops truncatus 01-cropped.jpg|center|140px]]
▲|- valign=top
▲|[[morświnowate]] (
▲|- valign=top
▲|[[narwalowate]] (
▲|- valign=top
▲|rowspan=3| [[płetwalowate]] (
▲|- valign=top
▲|rowspan=2| [[płetwal]] (''Balaenoptera'') || '''[[płetwal zwyczajny]]''' (''Balaenoptera physalus'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:LMazzuca Fin Whale.jpg|center|140px]]
▲|- valign=top
▲| '''[[płetwal czerniakowy]]''' (''Balaenoptera borealis'') || objęty ochroną ścisłą ||bgcolor=black| [[Plik:Balaenoptera borealis 3.jpg|center|140px]]
|- valign=top
▲|[[Walowate|waleniowate]] (
|}
Linia 291 ⟶ 293:
<ref name="obce">Zobacz: {{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20070517051308/http://www.iop.krakow.pl/ias/lista.asp |tytuł = Gatunki obce stwierdzone w Polsce|autor = Strona internetowa Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie| data dostępu = 11 sierpnia 2008}}</ref>
<ref name="pttk">{{cytuj stronę|url=http://www.msw-pttk.org.pl/dokumenty/parki_narodowe/biapn.html |tytuł=BIAŁOWIESKI PARK NARODOWY|opublikowany=Koło PTTK nr. 24 „Młodzi Silni Weseli”. |data dostępu=2012-06-07}}</ref>
<ref name=Miniopterus>{{Cytuj pismo |autor=Krzysztof Piksa, Wojciech J. Gubała |tytuł=First record of ''Miniopterus schreibersii'' (Chiroptera: Miniopteridae) in Poland—a possible range expansion? |czasopismo=Mammal Research |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2020 |doi=10.1007/s13364-020-00533-8 |język=en}}</ref>
}}
|