Wersja z 13:47, 18 wrz 2020 edytuj Gungir1983 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 18 074 edycje m kat., infobox ← poprzednia edycja		Wersja z 18:15, 18 wrz 2020 edytuj anuluj edycję Gungir1983 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 18 074 edycje przebudowa merytoryczna artykułu, źródła/przypisy następna edycja →
Linia 1: ~~{{Dopracować\|źródła=2012-07}}~~ {{Inne znaczenia\|Gwardii Czerwonej w Rosji\|[[Czerwona Gwardia\|inne Gwardie Czerwone]]}} {{Jednostka wojskowa infobox \|nazwa = ~~Czerwona~~ Gwardia Czerwona \|nazwa oryginalna = Красная гвардия \|znak = Red flag.svg Linia 8 ⟶ 7: \|motto = \|grafika = Red Guard Vulkan factory.jpg \|opis grafiki = Uzbrojony oddział Gwardii Czerwonej w fabryce „Wulkan” w [[Petersburg\|Piotrogrodzie]] \|państwo = [[Republika Rosyjska]] \|sformowanie = 1917 Linia 17 ⟶ 16: \|nadanie sztandaru = \|rodowód = \|kontynuacja = [[Armia Czerwona]] \|dowódca pierwszy = \|dowódca obecny = \|dowódca ostatni = \|działania zbrojne = [[Rewolucja październikowa]] \|numer = \|dyslokacja = Linia 33 ⟶ 32: \|www = }} '''Gwardia Czerwona''', ([[Język rosyjski\|ros.]] Красная гвардия) – ~~oddziały~~uzbrojone ~~paramilitarne~~oddziały [[~~bolszewicy\|bolszewików~~robotnik]]ów ~~działające~~biorące udział w [[~~Rosja~~Rewolucja październikowa\|~~Rosji~~rewolucji październikowej 1917]], ~~składające~~w ~~się~~[[Republika ~~z robotników przemysłowych~~Rosyjska\|Rosji]]. Po [[Rewolucja lutowa 1917\|rewolucji lutowej 1917]] i obaleniu cesarza [[Mikołaj II Romanow\|Mikołaja II]], oddziały Gwardii Czerwonej od kwietnia masowo powstawały w [[fabryka]]ch, rekrutowane wśród członków partii [[Socjalizm\|socjalistycznych]] i [[Związek zawodowy\|związków zawodowych]] w których duże wpływy mieli [[bolszewicy]]<ref name="Ency">{{Cytuj książkę \| nazwisko = \| imię = \| autor link = \| tom = 1 \| tytuł = Nowa encyklopedia powszechna PWN \| wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN \| miejsce = Warszawa \| rok = 1995 \| strony = 845-846 \| isbn = 83-01-11097-X}}</ref>. W czasie masowych demonstracji antyrządowych w [[Petersburg\|Piotrogrodzie]] zwanych [[Kryzys lipcowy\|kryzysem lipcowym]], czerwonogwardziści {{Data\|1917-07-17}} lipca obsadzili kluczowe punkty w mieście (między innymi na dworcach [[Dworzec Fiński (Petersburg)\|Fińskim]] i [[Dworzec Moskiewski (Petersburg)\|Nikołajewskim]])<ref>{{Cytuj książkę \| nazwisko = Pipes \| imię = Richard \| autor link = \| tytuł = Rewolucja rosyjska \| wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN \| miejsce = Warszawa \| rok = 1994 \| strony = \| isbn = 83-01-11521-1}}</ref>. Pod koniec sierpnia 1917, gdy przywódca bolszewików [[Włodzimierz Lenin]] ukrywał się w [[Wielkie Księstwo Finlandii\|Finlandii]], generał [[Ławr Korniłow]], głównodowodzący armii rosyjskiej, wysłał wojska z frontu do Piotrogrodu – sytuacja wyglądała na próbę wojskowego puczu ([[sprawa Korniłowa]]). Premier [[Aleksander Kiereński]] zwrócił się do [[Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich\|Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich]] – w tym do bolszewików – o pomoc, pozwalając rewolucjonistom organizować robotników w Gwardii Czerwonej w celu obrony Piotrogrodu przed wojskiem Korniłowa. Wzmocniło to Gwardię która otrzymała dodatkowe uzbrojenie<ref>{{Cytuj książkę \| nazwisko = Pipes \| imię = Richard \| autor link = \| tytuł = The Russian Revolution: 1899–1919 \| wydawca = Collins Harvill \| miejsce = Londyn \| rok = 1990 \| strony = \| isbn = 978-0-679-73660-8}}</ref>. Razem ze zrewoltowanymi marynarzami i żołnierzami garnizonu piotrogrodzkiego oddziały Gwardii Czerwonej liczące wówczas około 200 tysięcy osób wzięły udział w przewrocie bolszewickim zapoczątkowującym rewolucję październikową, zdobyciu [[Pałac Zimowy\|pałacu Zimowego]] i aresztowaniu ministrów [[Rząd Tymczasowy Rosji\|Rządu Tymczasowego]] {{Data\|1917-11-08}}<ref name="Ency" />. Gwardia Czerwona powstała w marcu [[1917]] r. W czasie [[rewolucja październikowa\|rewolucji październikowej]] Gwardia Czerwona liczyła około 20 tys. ludzi. Po objęciu władzy przez [[Włodzimierz Lenin\|Lenina]] została przekształcona w [[Armia Czerwona\|Armię Czerwoną]]. Od listopada 1917 Gwardia Czerwona pełniła funkcje policyjne i ochraniała ważne obiekty. W styczniu 1918 została włączona do [[Armia Czerwona\|Armii Czerwonej]]<ref name="Ency" />. == Polacy w Gwardii Czerwonej == {{Zobacz kategorię\|Żołnierze Gwardii Czerwonej (rosyjskiej)}} Żołnierzami Gwardii Czerwonej byli między innymi późniejsi generałowie Armii Czerwonej i ludowego Wojska Polskiego [[Karol Świerczewski]], [[Stanisław Grochoczyński]] i [[Aleksander Romeyko]]. == Galeria == <center><gallery> Plik:First Red Guards in Petrograd, fall 1917 cropped.jpg\|Członkowie jednego z pierwszych oddziałów Gwardii Czerwonej w Piotrogrodzie Plik:Red Guards patrol at the fire in the street.jpg\|Patrol Gwardii Czerwonej w Piotrogrodzie na ulicy przy ognisku Plik:Red guard unit Petrograd 1917.jpg\|Zmotoryzowany oddział Gwardii Czerwonej w Piotrogrodzie Plik:Members of red guard at rest in bourgeois flat.jpg\|''Członkowie Gwardii Czerwonej odpoczywają w burżuazyjnym mieszkaniu'' (karykatura) </gallery></center> == Przypisy == {{Przypisy}} [[Kategoria:Gwardia Czerwona (Rosja)\| ]]

Czerwona Gwardia (Rosja): Różnice pomiędzy wersjami