Trzej żołnierze: Różnice pomiędzy wersjami

powieść (aut. John Dos Passos; 1921)
Usunięta treść Dodana treść
powieść (oryg. tytuł "Three Soldiers'', aut. John Dos Passos, 1921)
(Brak różnic)

Wersja z 16:55, 28 wrz 2020

Trzej żołnierze (ang. Three Soldiers) – powieść z 1921 roku autorstwa amerykańskiego pisarza i dziennikarza Johna Dos Passosa. Jest to jedna z amerykańskich powieści wojennych, która opisuje I wojnę światową. Pierwsze wydanie polskie opublikowano w 1931 roku. Trzej żołnierze to jedno z klasycznych literackich dzieł pacyfistycznych[a][1].

Trzej żołnierze
Three Soldiers
Ilustracja
Okładka 1. edycji Trzech żołnierzy
Autor

John Dos Passos

Tematyka

wojenna

Typ utworu

powieść

Data powstania

1920

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Nowy Jork, Stany Zjednoczone

Język

angielski

Data wydania

wrzesień 1921

Wydawca

George H. Doran & Co.

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1931

Wydawca

Towarzystwo Wydawnicze „Rój”

Przekład

Zofja Schmorakowa, Olga Ziemilska

Historia

Początkowo dzieło zostało odrzucone przez 13 różnych wydawnictw. Dopiero na początku 1921 roku właściciel nowojorskiego wydawnictwa George H. Doran & Co. zgodził się na opublikowanie powieści Dos Passosa. Mimo zgody na wydanie dzieła, z powodu wielu niewygodnych fragmentów zawartych w Trzech żołnierzach, Doran mocno obawiał się oddania do druku książki. Dos Passos przedstawił w swojej pracy między innymi rzeczywiste przemówienie żołnierzy, którzy trafili do armii. Wydawca nalegał, aby autor niewygodne fragmenty poprawił albo skrócił. Dos Passos niechętnie przystał na zaproponowane warunki. We wrześniu 1921 roku, po usunięciu kontrowersyjnych fragmentów, powieść została wydana[2].

W późniejszym czasie Doran wspomniał, że Dos Passos „posługiwał się wspólnym językiem degeneratów”. Wśród prac Dos Passosa umieszczonych w zbiorach Uniwersytetu Wirginii brakuje oryginalnej wersji powieści, która najprawdopodobniej zaginęła[2].

Treść

Dos Passos z pozycji pacyfisty opowiada w realistyczny sposób o wydarzeniach, które miały miejsce na froncie I wojny światowej. W powieści autor zaznaczył, że wojna doprowadza do odczłowieczenia. Bohaterowie książki nieustannie przesiadują w okopach, co jakiś czas oddają strzały w stronę przeciwnika. Część z nich pada ofiarami gazu musztardowego[1].

W powieści Trzej żołnierze Dos Passos wykorzystał symbol maszyny, który według niego jest tożsamy ze zhierarchizowaną strukturą armii, która ma być odzwierciedleniem społeczeństwa klasowego. W ocenie Dos Passosa celem tej struktury jest wyeliminowanie ideałów i integralności jednostek w społeczeństwie[3].

Odbiór

W wielu recenzjach Trzech żołnierzy pojawiło się oburzenie wobec tego co napisał Dos Passos. W niekorzystnych, a nawet wrogich ocenach powieści napisano, że autor znieważył amerykańską armię i jej żołnierza. Dwie z takich recenzji ukazały się w prasowym dodatku „The New York Times Book Review”, a ich autorami byli służący zarówno w armii kanadyjskiej, jak i amerykańskiej. Ale w innych recenzjach chwalono autora za szczerość ukazaną w książce. Henry Louis Mencken ocenił tę powieść pozytywnie. W swojej recenzji napisał:

Szablon:CytatD

Polskie wydania

Pierwszą edycję w języku polskim opublikowano w 1931 roku pod tytułem Trzej żołnierze z Ameryki; książkę przetłumaczyły Zofja Schmorakowa i Olga Ziemilska (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa)[4]. W 1966 roku dzieło, pod tytułem Trzej żołnierze, przełożył Tadeusz Jan Dehnel (wyd. MON, Warszawa)[5].

Zobacz też

Uwagi

  1. do tego nurtu należeli też Niemcy Erich Maria Remarque i Arnold Zweig), Amerykanin William Faulkner)[1].

Przypisy

  1. a b c John Dos Passos - kronikarz Nowego Jorku. polskieradio24.pl, 2020-09-28. [dostęp 2020-09-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-28)].
  2. a b Donald Pizer: Toward a Modernist Style: John Dos Passos. New York: Bloomsbury Publishing USA, 2013, s. 6. ISBN 978-1-62356-489-6.
  3. Andrzej Kopcewicz: Historia literatury Stanów Zjednoczonych w zarysie: wiek XX. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 234. ISBN 978-83-01-03246-3. Cytat: „W bardziej dojrzałej powieści Three Soldiers (Trzej żołnierze, 1921), Dos Passos stosuje symbol maszyny, który utożsamia z hierarchiczną strukturą armii jako odzwierciedleniem społeczeństwa klasowego. Zdaniem autora, jej celem jest zniszczenie integralności i ideałów jednostki”.
  4. „Urze̜dowy wykaz druków wydanych w Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 111, 1931. Bibljoteka Narodowa J. Pilsudskiego. OCLC 1036654896. 
  5. Nowości domu książki. „Dziennik Bałtycki”, s. 4, 1966-04-05. ISSN 1898-3103. 
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „Gandal-2018-s58-59”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW

Linki zewnętrzne