|
[[Plik:Recycling symbol2.svg|mały|Symbol recyklingu]]
'''Recykling''' (recyklizacja, recyrkulacja, [[język angielski|ang.]] ''recycling'') – jedna z metod ochrony [[środowisko przyrodnicze|środowiska naturalnego]]. Recykling to proces przekształcania odpadów w nowe materiały i przedmioty. Możliwość recyklingu materiału zależy od jego zdolności do odzyskania właściwości, które posiadał w stanie pierwotnym. Jest to alternatywa dla „konwencjonalnego” usuwania odpadów, które mogą oszczędzać materiał i pomagać w obniżeniu emisji gazów cieplarnianych. Recykling może zapobiec marnowaniu potencjalnie użytecznych materiałów i zmniejszyć zużycie świeżych surowców, zmniejszając w ten sposób: zużycie energii, zanieczyszczenie powietrza (ze spalania) i zanieczyszczenie wody (ze składowania). Jej celem jest ograniczenie zużycia [[Surowiec|surowców]] naturalnych oraz zmniejszenie ilości [[odpady|odpadów]]. Recykling obejmuje odzyskiwanie surowców z produktów odpadowych i wykorzystywanie ich do produkcji nowych, poszukiwanych towarów<ref>RECYKLING ODPADÓW [https://www.stenarecycling.pl/zrownowazony-recykling/recykling-odpadow/]</ref>. Materiały, które nadają się do ponownego wykorzystania, bywają opatrzone [[symbole materiałów do recyklingu|kodem recyklingu]].Recykling jest kluczowym elementem nowoczesnej redukcji odpadów i jest trzecim elementem hierarchii odpadów „Ogranicz, wykorzystaj ponownie i poddaj recyklingowi”. [2] [3] Recykling ma zatem na celu zrównoważenie środowiskowe poprzez zamianę surowców wejściowych i przekierowanie odpadów z systemu gospodarczego [4]. Istnieje kilka norm ISO związanych z recyklingiem, takich jak ISO 15270: 2008 dla odpadów z tworzyw sztucznych i ISO 14001: 2015 dla kontroli zarządzania środowiskiem w praktyce recyklingu.
Materiały nadające się do recyklingu obejmują wiele rodzajów szkła, papieru, kartonu, metalu, plastiku, opon, tekstyliów, baterii i elektroniki. Kompostowanie lub inne ponowne wykorzystanie odpadów biodegradowalnych - takich jak żywność lub odpady ogrodowe - jest również formą recyklingu. [5] Materiały przeznaczone do recyklingu są dostarczane do domowego centrum recyklingu lub odbierane z krawężników, a następnie sortowane, czyszczone i przetwarzane na nowe materiały przeznaczone do wytwarzania nowych produktów.
W najściślejszym sensie recykling materiału doprowadziłby do nowego zapasu tego samego materiału - na przykład zużyty papier biurowy zostałby przekształcony w nowy papier biurowy lub zużyta pianka polistyrenowa w nowy polistyren. Odbywa się to podczas recyklingu niektórych rodzajów materiałów, takich jak metalowe puszki, które mogą stać się puszką w nieskończoność, bez utraty czystości produktu. [6] Jest to jednak często trudne lub zbyt drogie (w porównaniu z wytwarzaniem tego samego produktu z surowców lub innych źródeł), więc „recykling” wielu produktów lub materiałów wiąże się z ich ponownym wykorzystaniem do produkcji różnych materiałów (na przykład kartonu). Inną formą recyklingu jest odzysk niektórych materiałów ze złożonych produktów, albo z powodu ich wartości wewnętrznej (np. Ołowiu z akumulatorów samochodowych lub złota z płytek drukowanych), albo ze względu na ich niebezpieczny charakter (np. Usuwanie i ponowne użycie rtęci z termometrów i termostatów).
== Historia ==
=== Początki ===
Recykling jest powszechną praktyką w większości historii ludzkości, a zarejestrowani zwolennicy już w Platonie w czwartym wieku przed naszą erą. [Potrzebne źródło] W okresach, w których zasoby były ograniczone i trudne do zdobycia, badania archeologiczne starożytnych wysypisk śmieci pokazują mniej odpady z gospodarstw domowych (takie jak popiół, zepsute narzędzia i wyroby garncarskie) - w wyniku braku nowych materiałów recyklingowano więcej odpadów [7].
W czasach przedindustrialnych istnieją dowody na to, że złom brązu i inne metale są gromadzone w Europie i topione w celu ciągłego ponownego wykorzystania [8]. Recykling papieru został po raz pierwszy odnotowany w 1031 r., Kiedy japońskie sklepy sprzedawały makulaturę [9] [10] W Wielkiej Brytanii pyły i popioły z pożarów drewna i węgla były zbierane przez „śmieciarzy” i poddawane recyklingowi jako materiał podstawowy wykorzystywany do wyrobu cegieł. Głównym czynnikiem tego rodzaju recyklingu była korzyść ekonomiczna polegająca na uzyskaniu surowców wtórnych zamiast pozyskiwania pierwotnego materiału, a także brak usuwania odpadów publicznych na coraz bardziej gęsto zaludnionych obszarach [7]. W 1813 r. Benjamin Law opracował proces przekształcania szmat w wełnę „tandetną” i „mungo” w Batley w hrabstwie Yorkshire. Materiał ten połączył włókna z recyklingu z wełną dziewiczą. [11] Tandetny przemysł w West Yorkshire w miastach takich jak Batley i Dewsbury trwał od początku XIX wieku do co najmniej 1914 roku.
Uprzemysłowienie spowodowało popyt na niedrogie materiały; oprócz szmat złom żelazny był pożądany, ponieważ był tańszy niż ruda pierwotna. Koleje zarówno kupowały, jak i sprzedawały złom w XIX wieku, a rosnący przemysł stalowy i samochodowy kupił złom na początku XX wieku. Wiele towarów wtórnych było zbieranych, przetwarzanych i sprzedawanych przez handlarzy, którzy przeszukiwali wysypiska śmieci i ulice miast w poszukiwaniu porzuconych maszyn, garnków, patelni i innych źródeł metalu. Do I wojny światowej tysiące takich handlarzy przemierzało ulice amerykańskich miast, wykorzystując siły rynkowe do recyklingu materiałów pokonsumpcyjnych z powrotem do produkcji przemysłowej [12].
Butelki po napojach zostały poddane recyklingowi ze zwrotnym depozytem u niektórych producentów napojów w Wielkiej Brytanii i Irlandii około 1800 r., Zwłaszcza w Schweppes. [13] Oficjalny system recyklingu ze zwrotnymi depozytami został ustanowiony w Szwecji dla butelek w 1884 roku i aluminiowych puszek do napojów w 1982 roku; prawo doprowadziło do wskaźnika recyklingu pojemników na napoje wynoszącego 84–99 procent w zależności od rodzaju, a szklaną butelkę można napełnić średnio ponad 20 razy. [14]
=== Czas wojny ===
Nowy przemysł chemiczny stworzony pod koniec XIX wieku zarówno wynalazł nowe materiały (np. Bakelit [1907]), jak i obiecał przekształcić bezwartościowe w cenne materiały. Przysłowiowo nie można było zrobić jedwabnej torebki z uszami lochy - dopóki amerykańska firma Arthur D. Little nie opublikowała w 1921 r. „On the Making of Silk Purses from Sows 'Ears”, jej badania dowodzą, że kiedy „chemia nakłada kombinezon i dostaje w dół do biznesu ... pojawiają się nowe wartości. Otwiera się nowe i lepsze ścieżki do osiągnięcia pożądanych celów. ”[15]
Recykling (lub „odzysk”, jak się wtedy wtedy powszechnie znano) był poważnym problemem dla rządów podczas II wojny światowej. Ograniczenia finansowe i znaczne braki materialne wynikające z działań wojennych sprawiły, że kraje musiały ponownie wykorzystywać towary i przetwarzać materiały [16]. Te braki zasobów spowodowane wojnami światowymi i innymi tego rodzaju zmieniającymi się wydarzeniami bardzo zachęcały do recyklingu [17]. Walki wojenne pochłonęły wiele dostępnych zasobów materialnych, pozostawiając niewiele ludności cywilnej [16]. W większości domów konieczne stało się przetworzenie ich odpadów, ponieważ recykling stanowi dodatkowe źródło materiałów, pozwalając ludziom w pełni wykorzystać to, co jest im dostępne. Recykling materiałów gospodarstwa domowego oznaczał więcej zasobów na działania wojenne i większą szansę na zwycięstwo [16]. Ogromne rządowe kampanie promocyjne, takie jak National Salvage Campaign w Wielkiej Brytanii i Salvage for Victory w Stanach Zjednoczonych, były przeprowadzane na froncie domowym w każdym wojowniczym kraju, wzywając obywateli do darowania metalu, papieru, szmat i gumy jako kwestia patriotyzmu.
=== Po II wojnie światowej ===
Znaczne inwestycje w recykling miały miejsce w latach 70. XX wieku ze względu na rosnące koszty energii [18]. Recykling aluminium zużywa tylko 5% energii wymaganej do produkcji pierwotnej; szkło, papier i inne metale mają mniej dramatyczne, ale bardzo znaczące oszczędności energii, gdy stosuje się surowce z recyklingu. [19]
Chociaż elektronika użytkowa, taka jak telewizja, jest popularna od lat dwudziestych XX wieku, jej recykling był prawie niespotykany aż do początku 1991 r. [20] Pierwszy elektroniczny system recyklingu odpadów wdrożono w Szwajcarii, zaczynając od zbiórki starych lodówek, ale stopniowo rozszerzając na wszystkie urządzenia [21]. Po ustanowieniu tych programów wiele krajów nie było w stanie poradzić sobie z samą ilością wytwarzanych e-odpadów lub z ich niebezpiecznym charakterem. Zaczęli eksportować problem do krajów rozwijających się bez egzekwowania przepisów dotyczących ochrony środowiska. Jest to tańsze, ponieważ recykling monitorów komputerowych w Stanach Zjednoczonych kosztuje 10 razy więcej niż w Chinach. Zapotrzebowanie na odpady elektroniczne w Azji zaczęło rosnąć, gdy złomowce odkryły, że mogą wydobywać cenne substancje, takie jak miedź, srebro, żelazo, krzem, nikiel i złoto, podczas procesu recyklingu. [22] W 2000 r. Odnotowano duży wzrost zarówno sprzedaży urządzeń elektronicznych, jak i ich wzrostu jako strumienia odpadów: w 2002 r. Odpady elektroniczne rosły szybciej niż jakikolwiek inny rodzaj odpadów w UE [23]. Spowodowało to, że inwestycje w nowoczesne, zautomatyzowane obiekty radziły sobie z napływem zbędnych urządzeń, szczególnie po wprowadzeniu w 2003 r. Surowych przepisów. [24] [25] [26] [27]
Począwszy od 2014 r. Unia Europejska miała około 50% światowego udziału w przemyśle odpadów i recyklingu, przy czym ponad 60 000 firm zatrudnia 500 000 osób, a jej obrót wynosi 24 miliardy EUR [28]. Kraje muszą osiągnąć wskaźniki recyklingu wynoszące co najmniej 50%, podczas gdy kraje wiodące wynosiły około 65%, a średnia UE wyniosła 39% na 2013 r. [29] Średnia UE stale rośnie, do 45% w 2015 r. [30] [31]
W 2018 r. Zmiany na rynku recyklingu wywołały globalny „kryzys” w branży. W dniu 31 grudnia 2017 r. Chiny ogłosiły politykę dotyczącą „narodowego miecza”, ustanawiającą nowe standardy w zakresie importu surowców wtórnych i zakazującą materiałów, które zostały uznane za „brudne” lub „niebezpieczne”. Nowa polityka spowodowała drastyczne zakłócenia na globalnym rynku recyklingu i obniżyła ceny złomu plastikowego i papieru niskiej jakości. Wywóz materiałów nadających się do recyklingu z krajów G7 do Chin dramatycznie spadł, a wiele eksportów przeniosło się do krajów Azji Południowo-Wschodniej. Kryzys wywołał poważne zaniepokojenie praktykami i zrównoważeniem środowiskowym przemysłu recyklingu. Nagła zmiana spowodowała, że kraje przyjęły więcej materiałów nadających się do recyklingu, niż mogłyby przetworzyć, co spowodowało postawienie fundamentalnych pytań dotyczących transportu odpadów z krajów rozwiniętych gospodarczo do krajów o niewielu przepisach środowiskowych - praktyka poprzedzająca kryzys [32]
== Ustawodawstwo ==
=== Dostawa ===
Aby program recyklingu działał, kluczowe jest posiadanie dużej, stabilnej podaży surowców wtórnych. Aby stworzyć taką podaż, zastosowano trzy opcje legislacyjne: obowiązkowe zbieranie surowców wtórnych, przepisy dotyczące depozytów kontenerowych i zakazy odmowy. Obowiązkowe przepisy dotyczące zbiórki wyznaczają cele recyklingu dla miast, do których dąży, zwykle w formie, w której określony procent materiału musi zostać skierowany ze strumienia odpadów miasta do docelowej daty. Miasto jest następnie odpowiedzialne za pracę nad osiągnięciem tego celu. [5]
Przepisy dotyczące depozytów w kontenerach obejmują zwrot pieniędzy za zwrot niektórych pojemników, zwykle szkła, plastiku i metalu. Przy zakupie produktu w takim pojemniku do ceny doliczana jest niewielka dopłata. Dodatkową opłatę może odzyskać konsument, jeśli pojemnik zostanie zwrócony do punktu zbiórki. Programy te odniosły duży sukces, często skutkując 80-procentowym współczynnikiem recyklingu [33] Mimo tak dobrych wyników przesunięcie kosztów poboru z samorządu lokalnego do przemysłu i konsumentów spowodowało silny sprzeciw wobec tworzenia takich programów w niektórych obszarach [5]. Odmianą tego jest sytuacja, w której producent ponosi odpowiedzialność za recykling swoich towarów. W Unii Europejskiej dyrektywa WEEE wymaga od producentów elektroniki użytkowej zwrotu kosztów podmiotów zajmujących się recyklingiem [34].
Alternatywnym sposobem na zwiększenie podaży surowców wtórnych jest zakaz usuwania niektórych materiałów jako odpadów, często w tym zużytego oleju, starych akumulatorów, opon i odpadów ogrodowych. Jednym z celów tej metody jest stworzenie rentownej gospodarki w celu właściwego usuwania zakazanych produktów. Należy zadbać o to, aby istniała wystarczająca liczba tych usług recyklingu, lub takie zakazy po prostu prowadzą do zwiększenia nielegalnego dumpingu [5].
=== Popyt ze strony rządu ===
Ustawodawstwo zastosowano również w celu zwiększenia i utrzymania popytu na materiały z recyklingu. Istnieją cztery metody takich przepisów: minimalne upoważnienia dotyczące zawartości pochodzącej z recyklingu, wskaźniki wykorzystania, polityka zamówień publicznych i oznakowanie produktów pochodzących z recyklingu [5]
Zarówno minimalne wymagania dotyczące zawartości z recyklingu, jak i wskaźniki wykorzystania bezpośrednio zwiększają popyt, zmuszając producentów do włączenia recyklingu do swoich działań. Treść upoważnień określa, że określony procent nowego produktu musi składać się z materiałów pochodzących z recyklingu. Wskaźniki wykorzystania są bardziej elastyczną opcją: przemysł może realizować cele recyklingu w dowolnym punkcie swojej działalności, a nawet zlecać recykling w zamian za zbywalne kredyty. Przeciwnicy obu tych metod wskazują na znaczny wzrost nakładanych przez nich wymagań sprawozdawczych i twierdzą, że okradają branżę z niezbędnej elastyczności [5] [35]
Rządy wykorzystały własną siłę nabywczą do zwiększenia zapotrzebowania na recykling poprzez tak zwane „polityki zamówień publicznych”. Te zasady to albo „odłogowania”, które zastrzegają pewną kwotę wydatków wyłącznie na produkty z recyklingu, albo programy „preferencji cenowych”, które zapewniają większy budżet przy zakupie przedmiotów z recyklingu. Dodatkowe regulacje mogą dotyczyć konkretnych przypadków: na przykład w Stanach Zjednoczonych Agencja Ochrony Środowiska upoważnia do zakupu oleju, papieru, opon i izolacji budynków ze źródeł poddanych recyklingowi lub przeróbce w miarę możliwości. [5]
Ostatecznym rozporządzeniem rządu dotyczącym zwiększonego popytu jest znakowanie produktów z recyklingu. Gdy producenci są zobowiązani do oznakowania swoich opakowań ilością materiału pochodzącego z recyklingu w produkcie (w tym również opakowaniu), konsumenci są w stanie dokonywać bardziej świadomych wyborów. Konsumenci o wystarczającej sile nabywczej mogą następnie wybrać opcje bardziej przyjazne dla środowiska, skłonić producentów do zwiększenia ilości materiałów pochodzących z recyklingu w swoich produktach i pośrednio zwiększyć popyt. Znormalizowane oznakowanie recyklingowe może również mieć pozytywny wpływ na zaopatrzenie w recyklaty, jeżeli oznakowanie zawiera informacje o tym, jak i gdzie produkt można poddać recyklingowi [5]
== Recyklaty ==
„Recyklat” to surowiec, który jest wysyłany i przetwarzany w zakładzie recyklingu odpadów lub zakładzie odzysku materiałów, który będzie wykorzystywany do tworzenia nowych produktów. [36] Materiał jest zbierany różnymi metodami i dostarczany do zakładu, w którym poddawany jest ponownej produkcji, aby można go było wykorzystać do produkcji nowych materiałów lub produktów. Na przykład zebrane butelki z tworzyw sztucznych można ponownie wykorzystać i przetworzyć w granulki z tworzywa sztucznego, nowy produkt [37].
=== Jakość recyklatu ===
Jakość recyklingu jest uznawana za jedno z głównych wyzwań, którym należy się zająć, aby odnieść sukces w długoterminowej wizji zielonej gospodarki i osiągnąć zerowy poziom odpadów. Jakość recyklingu na ogół odnosi się do tego, ile surowca składa się z materiału docelowego w porównaniu z ilością materiału niebędącego przedmiotem zwalczania i innych materiałów niepodlegających recyklingowi [38]. Na przykład stal i metal są materiałami o wyższej jakości recyklingu. Szacuje się, że dwie trzecie wyprodukowanej nowej stali pochodzi ze stali pochodzącej z recyklingu. [39] Tylko materiał docelowy może zostać poddany recyklingowi, więc większa ilość materiału niebędącego przedmiotem zwalczania i materiału, który nie nadaje się do recyklingu, zmniejszy ilość produktu podlegającego recyklingowi [38]. Wysoki udział materiałów niebędących przedmiotem zwalczania i materiałów nie nadających się do recyklingu może utrudnić ponownemu przetwarzaniu uzyskanie recyklingu „wysokiej jakości”. Jeśli recyklat jest złej jakości, istnieje większe prawdopodobieństwo, że zostanie on poddany cyklicznemu zmniejszeniu lub, w bardziej ekstremalnych przypadkach, wysłany do innych opcji odzyskiwania lub składowany [38]. Na przykład, aby ułatwić ponowną produkcję produktów ze szkła przezroczystego, istnieją ścisłe ograniczenia dotyczące szkła barwnego wchodzącego w proces ponownego stopienia. Innym przykładem jest recykling tworzyw sztucznych, w którym produkty takie jak plastikowe opakowania żywności są często poddawane recyklingowi w celu uzyskania produktów o niższej jakości i nie podlegają recyklingowi w tym samym plastikowym opakowaniu żywności.
Jakość recyklingu nie tylko wspiera recykling wysokiej jakości, ale może również przynieść znaczące korzyści dla środowiska poprzez ograniczenie, ponowne użycie i utrzymanie produktów poza składowiskami odpadów [38]. Recykling wysokiej jakości może pomóc we wzroście gospodarki poprzez maksymalizację wartości ekonomicznej zebranych odpadów [38]. Wyższe poziomy dochodów ze sprzedaży wysokiej jakości recyklatów mogą zwrócić wartość, która może być znacząca dla samorządów, gospodarstw domowych i przedsiębiorstw [38]. Realizacja recyklingu wysokiej jakości może również zapewnić zaufanie konsumentów i przedsiębiorstw w sektorze gospodarki odpadami i zasobami oraz może zachęcić do inwestycji w tym sektorze.
<br />
== Założenia recyklingu ==
|
