Wikipedia

Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne merytoryczne
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Ręczne wycofanie zmian Wycofane
Linia 1:
{{Organizacja międzynarodowa infobox
|nazwa_oryginalna = Организация Договора о коллективной безопасности
|nazwa_polska = Organizacja UkładuTraktatu o Bezpieczeństwie ZbiorowymKolektywnym
|flaga_obraz = Flag of the Collective Security Treaty Organization.svg
|nazwa_dopełniacz =
Linia 9:
|siedziba = [[Moskwa]]
|członkowie = {{państwo|ARM}}<br />{{państwo|BLR}}<br />{{państwo|KAZ}}<br />{{państwo|KGZ}}<br />{{państwo|RUS}}<br />{{państwo|TJK}}
|przywódca = [[StanisłauStanisław Zaś]]
|przywódca_opis = Sekretarz generalnyGeneralny
|utworzenie = 7 października 2002
|rozwiązanie =
|commons = Category:Collective Security Treaty Organisation
Linia 18:
[[Plik:CSTO Meeting 2010.jpeg|thumb|240px|Szczyt przywódców państw członkowskich, 10 grudnia 2010]]
[[Plik:Участники заседания совета коллективной безопасности ОДКБ 23 декабря 2014 года.jpeg|thumb|240px|Szczyt przywódców państw członkowskich, 23 grudnia 2014]]
'''Organizacja UkładuTraktatu o Bezpieczeństwie ZbiorowymKolektywnym'''<ref>w piśmiennictwie polskim zwana również Organizacją Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym; ('''OUBZ''')</ref> ([[język rosyjski|ros.]] ''Организация Договора о Коллективной Безопасности,'' – '''ОДКБ''', '''ODKB''') – układ[[organizacja]] zbiorowego bezpieczeństwa niektórych państw [[Wspólnota Niepodległych Państw|WNP]].
 
== Historia powstania ==
U źródeł jej powstania Organizacji leży podpisanie 15 maja 1992 tzw. [[traktat taszkencki|traktatu taszkenckiego]] o bezpieczeństwie zbiorowymkolektywnym<ref>Michał Sadłowski, ''Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym. Prawno-instytucjonalne aspekty funkcjonowania'', Toruń 2017, s. 22.</ref>. Traktat ten podpisały: [[Armenia]], [[Kazachstan]], [[Kirgistan]], [[Rosja]], [[Tadżykistan]] i [[Uzbekistan]]. [[Azerbejdżan]] przystąpił 24 września 1993, [[Gruzja]] 9 grudnia 1993, [[Białoruś]] 31 grudnia 1993. [[Umowa międzynarodowa|Traktat ten]] uprawomocnił się 20 kwietnia [[1994]] roku.
 
Sygnatariusze Traktatu wyrzekli się groźby użycia siły wobec państw trzecich, zadeklarowali nieprzystępowanie do sojuszy wojskowych, zapewnili, że [[agresja (prawo)|agresja]] na którekolwiek z państw układu będzie potraktowane jako [[casus foederis|atak na całą organizację]]. Po pięciu latach obowiązywania traktatuTraktatu – 2 kwietnia 1999 roku nastąpiło jego odnowienie, jednak już w innym składzie. W międzyczasie organizację opuściły Azerbejdżan, Gruzja i Uzbekistan, tworząc organizację [[GUAM]].
 
7 października 2002 w [[Kiszyniów|Kiszyniowie]] pozostałe sześć państw sygnatariuszy tzw. traktatu taszkenckiego powołało Organizację UkładuTraktatu o Bezpieczeństwie ZbiorowymKolektywnym<ref>[http://kremlin.ru/supplement/3506 Устав Организации Договора о коллективной безопасности], [http://en.kremlin.ru/supplement/3506 tłum. ang.], wszedł w życie 18 września 2003, zarejestrowany przez [[Sekretariat ONZ]] 16 grudnia 2003 ([https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%202235/v2235.pdf UN Treaty Series, v. 2235, No. 39775] s. 79)</ref>. 17 sierpnia 2006 do organizacjiOrganizacji tej powrócił Uzbekistan, który po raz wtórydrugi opuścił sojuszorganizację w 2012 roku<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.kresy.pl/publicystyka,wydarzenia-tygodnia?zobacz%2Fputinowi-sypie-sie-sojusz-wojskowy-uzbekistan-wychodzi-z-oubz|tytuł =Putinowi sypie się sojusz wojskowy. Uzbekistan wychodzi z OUBZ|data= 2012-06-29|opublikowany=kresy.pl|data dostępu=30 czerwca 2012}}</ref>.
 
== Działalność ==
Członkowie układuOrganizacji ToBK przeprowadzają liczne manewry[[ćwiczenia wojskowe]] z udziałem wielu żołnierzy[[żołnierz]]y. Zazwyczaj są to ćwiczenia armiiwojska rosyjskiejRosji i armiiwojska jednego z członkówpozostałych układusygnatariuszy. m.in. 17 czerwca 2006 na Białorusi, niedaleko od [[Polska|polskiej]] granicy rozpoczęły się rosyjsko-białoruskie manewry ''[[Tarcza Związku 2006]]'' z udziałem 8 800 żołnierzy.
 
4 lutego 2008 podczas szczytu w [[Moskwa|Moskwie]] zapadła decyzja o utworzeniu siłSił szybkiegoSzybkiego reagowaniaReagowania OToBK<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.rp.pl/artykul/258718-Sily-proradzieckiego-ODKB-beda-nie-gorsze-od-sil-NATO-.html|tytuł =Siły proradzieckiego ODKB będą nie gorsze od sił NATO|data= 2009-02-04|opublikowany=rp.pl|data dostępu=5 lutego 2009}}</ref>.
 
2 listopada 2018 r. ze stanowiska Sekretarza Generalnego Organizacji ToBK odwołano gen. Jurija Chaczaturowa, co miało związek z postawieniem jemu zarzutów dot. obalenia[[zamach porządkustanu|zamachu konstytucyjnegona porządek konstytucyjny państwa]] (art. 300 cz. 1 Kodeksu Karnego Republiki Armenii) przez władze Armenii<ref>M. P. Sadłowski, [https://www.eastbook.eu/2019/01/31/ormianski-kryzys-wschodniego-nato/?fbclid=IwAR2NDkjdhKg9X1aWcQvvbSXVE3OHwPDXORNY187xj8auPu-HEDfGxFm9fjE ''Ormiański kryzys „Wschodniego NATO”''], dostęp: 1.02. 2019 r. </ref>. W czasie tzw. wydarzeń 1–2 marca 2008 r. pełnił on funkcje komendanta garnizonu[[garnizon]]u Sił Zbrojnych w Erywaniu i miał uczestniczyć w siłowym dławieniu manifestacji. W sprawie oskarżeni zostali również były prezydentPrezydent Armenii [[Robert KoczarjanKoczarian]], były szefPrzewodniczący Rady Bezpieczeństwa Narodowego [[Armen GeworgjanGeworgian]] oraz były ministerMinister obronyObrony Armenii [[Mikael ArutjunjanHarutunian]].
<br />
 
== Państwa członkowskie Organizacji Traktatu o Bezpieczeństwie Kolektywnym ==
=== Obecni członkowie ===
* {{Flaga|ARM}} [[Armenia|Republika Armenii]] (1994)
Linia 56:
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.odkb-csto.org/ WitrynaWWW Organizacji UkładuTraktatu o Bezpieczeństwie ZbiorowymKolektywnym] {{lang|ru}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 62:
[[Kategoria:Wspólnota Niepodległych Państw]]
[[Kategoria:Sojusze wojskowe]]
[[Kategoria:Bezpieczeństwo międzynarodowe]]
[[Kategoria:Polityka zagraniczna Rosji]]
[[Kategoria:Obserwatorzy w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ]]
[[Kategoria:Wydarzenia 2002]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Organizacja_Układu_o_Bezpieczeństwie_Zbiorowym”