Kronika synchronistyczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
m →‎Treść: jęz.
Linia 24:
Mniej niż dwie trzecie pierwotnego tekstu ''Kroniki synchronistycznej'' zachowało się do dnia dzisiejszego. Brakuje początku, ale z zachowanych śladów można wnioskować, iż zawierać on musiał prolog, w którym wychwalany był bóg [[Aszur (bóg)|Aszur]], asyryjski naród i król. Po luce zaczyna się właściwy tekst kroniki. Jak wspomniane zostało już powyżej dwie pierwsze sekcje tekstu zapisane są w odwrotnym porządku chronologicznym. Mówią one o tym, iż za rządów [[Puzur-Aszur III|Puzur-Aszura III]] i [[Burna-Buriasz I|Burna-Buriasza I]] oraz [[Kara-indasz]]a i [[Aszur-bel-niszeszu]] osiągnięte zostało porozumienie co do przebiegu granicy. Kolejne dwie sekcje, oddzielone od siebie błędnie poziomą linią, stanowią tak naprawdę jedną całość i dotyczą panowania [[Aszur-uballit I|Aszur-uballita I]]. Za jego rządów [[Kasyci]] zbuntowali się przeciw [[Kara-hardasz]]owi, wnukowi Aszur-uballita I i wybrali na tron babiloński [[Nazi-Bugasz]]a. Aszur-uballit I interweniował w Babilonii, usunął uzurpatora i osadził na tronie [[Kurigalzu II]]<ref name=Grayson55 />.
 
W kolejnej sekcji mowa jest o bitwie pod Sugagąmiastem Sugaga pomiędzy asyryjskimi wojskami [[Enlil-narari]] i babilońskimi wojskami Kurigalzu II, zakończonej zwycięstwem Asyryjczyków i wyznaczeniem nowej granicy. Kolejna bitwa, tym razem pomiędzy wojskami [[Adad-nirari I]] i [[Nazi-Maruttasz]]a opisana jest w następnej sekcji. Ta bitwa również zakończyła się asyryjskim zwycięstwem i porozumieniem dotyczącym przebiegu granicy. Kolejna, mocno uszkodzona sekcja, opisywała najprawdopodobniej wojnę pomiędzy [[Tukulti-Ninurta I|Tukulti-Ninurtą I]] a [[Kasztiliasz IV|Kasztiliaszem IV]]. Następna, też uszkodzona sekcja, mówiła o bitwie pomiędzy [[Enlil-kudurri-usur]]em i babilońskim królem, którym był prawdopodobnie (imię nie zachowało się) [[Adad-szuma-usur]]. Wyprawa wojenna [[Aszur-dan I|Aszur-dana I]] przeciw Babilonii w czasach panowania [[Zababa-szum-iddina|Zababa-szum-iddiny]] wspomniana jest w kolejnej sekcji. Dalej jest przerwa w tekście, a gdy staje się on znowu czytelny mowa jest o dwóch nieudanych wyprawach [[Nabuchodonozor I|Nabuchodonozora I]] przeciw Asyrii w czasach panowania [[Aszur-resza-iszi I]]. W następnej sekcji opisana została wyprawa [[Tiglat-Pileser I|Tiglat-Pilesera I]] przeciw [[Marduk-nadin-ahhe]], która zakończyła się zdobyciem wielu babilońskich miast, w tym samego [[Babilon]]u<ref name=Grayson55 />.
 
Kolejna sekcja dotyczy porozumienia zawartego pomiędzy [[Aszur-bel-kala]] i [[Marduk-szapik-zeri]]. Gdy babiloński król zmarł Aszur-bel-kala wyznaczył [[Adad-apla-iddina|Adad-apla-iddinę]] na tron babiloński i wziął jego córkę za żonę. Sekcja ta kończy się stwierdzeniem, że „ludy Asyrii i [[Karduniasz]] (tj. Babilonii) zostały razem połączone”. W następnej sekcji mowa jest o konflikcie pomiędzy [[Adad-nirari II]] a [[Szamasz-mudammiq]]iem, w którym ten ostatni został pokonany. Po jego śmierci tron babiloński objął [[Nabu-szuma-ukin I]] (kronika błędnie podaje tu imię [[Nabu-szuma-iszkun]]), który również poniósł klęskę w bitwie z Adad-nirari II. Po bitwie zawarty został rozejm i wyznaczona nowa linia graniczna. Kolejna sekcja dotyczy traktatu pokojowego podpisanego przez [[Salmanasar III|Salmanasara III]] i [[Nabu-apla-iddina|Nabu-apla-iddinę]]. Gdy po śmierci tego ostatniego tron Babilonii objął [[Marduk-zakir-szumi I]], jego brat Marduk-bel-usate zbuntował się przeciw niemu co doprowadziło do wybuchu wojny domowej. Salmanasar III interweniował w Babilonii i pomógł pokonać uzurpatora<ref name=Grayson56>Grayson Albert Kirk, ''Assyrian ... '', s. 56.</ref>.