Wikipedia

Wikipedysta:PuchaczTrado/Okręt na szybko: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Nie podano opisu zmian
 
Linia 1:
{{Inne znaczenia|statku|[[Piotr Apostoł]]}}
{{Okręt infobox
|nazwa = Apostoł PiotrSputnik
|grafika = File:Apostle Peter.Paddle steamerLaine.jpg
|opis grafiki = „Apostoł„Laine” Piotr”w nalatach jeziorze Onega30.
|klasa = [[statek pasażerskikanonierka]], [[Statek towarowy{{odn|towarowy]], [[trałowiec]], [[stawiacz min]]odn=a|Ehlers|2012|s=50}}
|typ =
|projekt =
|oznaczenie NATO =
|stocznia = [[GreenockJ. Crichton & Company]], [[SzkocjaPetersburg|Sankt Petersburg]]
|początek budowy = 1906
|położenie stępki = 1912
|wodowanie = 190628 czerwca 1912
|1. bandera = RUS
|1. wersja bandery = wojenna-1721
|1. nazwa = ApostołSputnik Piotr(Спутник)
|1. wejście do służby = 19062 sierpnia 1913
|1. wycofanie ze służby = 26 kwietnia 1915
|2. bandera = RUSGER
|2. wersja bandery = wojenna-17211903
|2. nazwa = TSzcz Nr 18Lauterbach
|2. wejście do służby = 9 lipcakwietnia 19151918
|2. wycofanie ze służby = 14 listopada 1918
|3. bandera = FINEST
|3. wersja bandery = wojenna-1918
|3. nazwa = PeeterLaene (do 1924)<br />Laine (od 1924)
|3. wejście do służby = grudzień 1918
|3. wycofanie ze służby = 19 kwietnia 1920
|4. bandera = ESTSUN
|4. wersja bandery = wojenna-19181935
|4. nazwa = SuuropLaine (Лайне)<br />''Tralszczik'' Nr 49<br />Gangutiec (Гангутец)
|4. wejście do służby = 136 majasierpnia 19201940
|4. wycofanie ze służby = 1829 sierpniapaździernika 19401953
|5. bandera = SUN
|5. wersja bandery = wojenna-1935
|5. nazwa = Suurop
|5. wejście do służby = 18 sierpnia 1940
|5. wycofanie ze służby =
|zatopiony =
|zatonął = 11 sierpnia 1941
|los okrętu = złomowany w latach 1955/56
|wyporność = 1906:400{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}} 499lub 406{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}} [[tona|ton]]<br />1937: 600 ton
|długość = 1906: 5739,93 [[metr|m<br]] />1937: 60(37,12 m [[Długość między pionami|mpp]])
|szerokość = 1906: 156,21{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}} m<brlub />1937:8,8{{odn|Eesti 15,35Entsüklopeedia|1996}} m
|zanurzenie = 1906: 12,8 m<br />1937:(maks. 1,8–23,355 m)
|rodzaj kadłuba =
|materiał kadłuba =
|napęd = kocioł parowy, <br />sprzężonai maszyna parowa o mocy 750400{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}} lub 350{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}} [[Koń mechaniczny|KM]],<br />[[Napęd30 kołowyton statku|boczne koła łopatkowe]]węgla
|prędkość = 1906: 13,512 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]]<br />1937: 12,5 węzła
|prędkość taktyczna =
|zasięg = 1000800 [[Mila morska|mil morskich]] przy 8 węzłach
|sensory =
|uzbrojenie = początkowo jedno działo 57 mm
|uzbrojenie = 1915: 1 × 47 mm, 1 × km<br />1937: 1 × [[Armata przeciwlotnicza 40 mm Mark II|40 mm]], 175 [[Mina morska|min]] wzoru 1908
|wyrzutnie torpedowe =
|opancerzenie =
|wyposażenie = [[Trał przeciwminowy|trał]] (od 1915)
|wyposażenie lotnicze =
|załoga = 1915: 51 osób<br /> 1937: 39 (pokój), 50 (wojna)20–34
|commons = Category:Suurop Laine_(ship, 1905)
}}
 
'''Apostoł PiotrSputnik''' – ([[Statekjęzyk pasażerskirosyjski|statek pasażerskoros.]]-[[Statek towarowy|towarowy]],Спутник) [[Napęd– kołowyrosyjski statku|bocznokołowy]]okręt parowiecpomocniczy zbudowanyz dlaokresu rosyjskiego przedsiębiorstwa żeglugowego. W czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. zarekwirowanyPrzejęty na potrzebyprzez [[Marynarka Wojenna Imperium Rosyjskiego|Marynarki Wojennej ImperiumKaiserliche RosyjskiegoMarine]] i9 przekształconykwietnia w trałowiec. W 19181917 roku, przekazany przez [[Bolszewicy|bolszewików]] Czerwonym Finom, zdobyty przez Białych i sprzedanynastępnie [[Republika Estońska (1918–1940)|Estonii]]. W [[Eesti merejõud]] otrzymałsłużył imięw „Suurop”okresie międzywojennym jako [[kanonierka]] pod nazwami '''Laene''' i '''Laine'''. WrazW zczasie pozostałymiokupacji estońskimiradzieckiej jednostkamizostał przejęty 6 sierpnia 1940 roku przez [[ZwiązekMarynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|Marynarkę Wojenną ZSRR]]. wSłużbę 1940zakończył roku.29 Zatonąłpaździernika na1953 minieroku, 11zaś sierpniadwa lata później 1941został eokuzezłomowany.
 
== Budowa i opis techniczny ==
Jednostka była budowana przez stocznię [[J. Crichton & Company]] w [[Petersburg|Sankt Petersburgu]]. Na początku 1912 roku położono stępkę, a wodowanie odbyło się 28 czerwca (inna podawana data to 24 lipca{{odn|Gogin|2014}}). Do służby we [[Flota Bałtycka|Flocie Bałtyckiej]] weszła oficjalnie 2 sierpnia 1913 roku pod nazwą '''„Sputnik”''' (Спутник, pol. "towarzysz podróży"){{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}. Stocznia według tych samych planów wybudowała jeszcze jedną jednostkę – zwodowanego 19 lipca „Konwoira” ({{lang|ru}} „Конвоир”){{odn|Gogin|2014}}.
=== Zamówienie i budowa ===
'''„Apostoł Piotr”''' został zamówiony przez {{link-interwiki|Oneskie Towarzystwo Żeglugi Parowej|Q=Q48942255}} (''Oneżskoje parochodnoje obszczestwo'') mające siedzibę w [[Pietrozawodsk]]u. Zapotrzebowanie dotyczyło dwóch szybkich [[Statek pasażerski|statków pasażersko]]-[[Statek towarowy|towarowych]] o niewielkim zanurzeniu{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}}. Wzór dla budowy stanowiły bocznokołowe parowce (''packet boats'') kursujące na kanale [[La Manche]]{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=24}}. Budowany był w [[Greenock]] przez firmę o nazwie Grangemouth and Greenock Dockyard{{odn|Ehlers|2012|s=54}}<ref group=uwaga>{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25|ref=nie}} podaje nazwę „Grangemoot, Dokjard & K°” zaś {{odn|Õun|2014|s=57|ref=nie}} „Greenock Dockyard Co”.</ref>. Statek wodowano i ukończono w 1906 roku{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}}<ref group=uwaga>{{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} podaje daty budowy 1906–1908</ref>. Równocześnie konstruowano też bliźniaczego [[Apostoł Pawieł|„Apostoła Pawieła”]]. Łączna cena za oba statki wynosiła 150 tysięcy rubli{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}}.
 
== Opis konstrukcji ==
=== Opis techniczny statku<ref group=uwaga>{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25|ref=nie}} podaje osobne wartości dla obu bliźniaczych statków. {{odn|Õun|2014|s=57–58|ref=nie}} podaje dla nich wartości jednakowe. {{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} także podaje dane wspólne, ale już po remoncie dla estońskiej marynarki. W związku z tym na pierwszym miejscu przedstawiono dane z opracowania rosyjskiego. Takie też znajdują się w infoboksie.</ref> ===
[[Plik:Russia - Lavansaari.PNG|thumb|Wyspa Lavansaari w [[Zatoka Fińska|Zatoce Fińskiej]].]]
Długość parochodu wynosiła 57,9{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}} lub 57,88{{odn|Õun|2014|s=57}} metra, szerokość wraz z kołami wodnymi 15,2{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}} lub 15,35{{odn|Õun|2014|s=57}} metra (liczona bez kół wodnych 7,9{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}} lub 7,95 metra{{odn|Õun|2014|s=57}}). Statek wypierał 499 ton wody{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}}. Zanurzenie opiewało na 1,8{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}} metra, zanurzenie maksymalne na 2,35{{odn|Õun|2014|s=58}} metra. Statek mógł zabrać ładunek o łącznej pojemności 470 [[Tona rejestrowa|ton rejestrowych]]{{odn|Õun|2014|s=57}}.
[[Plik:Laine meeskond.jpg|thumb|Załoga „Laine” przy głównej armacie okrętu.]]
[[Plik:Laine komandosild 1930 aastad.jpg|thumb|Załoga „Laine”, lata 30.]]
Wyporność okrętu wynosiła 400{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}} lub 406{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}} [[tona|ton]], w starszej literaturze można też odnaleźć wyporność 211 ton{{odn|Twardowski|1985|s=415}}. Jego [[długość między pionami]] wynosiła 37,2 metra, zaś [[Długość całkowita (statek)|całkowita]] 39,3 metra. Jednostka była szeroka na 6,1{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}} lub 8,8{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}} metra. Średnie zanurzenie okrętu to 2,8 metra (według innych źródeł 1,8 metra{{odn|Gogin|2014}}), przy maksymalnym obciążeniu wzrastało do 3,5 metra{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
 
StatekOkręt napędzany był przez [[Silnik sprzężony|sprzężoną maszynę parową]] o dwóch cylindrach, z cylindrycznymjednym kotłem i [[Napęd kołowy statku{{odn|bocznymi kołami łopatkowymi]]odn=a|Ehlers|2012|s=50}}. Rozwijała ona moc, indykowanąwedług 750różnych [[Końźródeł, mechaniczny350{{odn|KM]]Eesti Entsüklopeedia|1996}}, 400{{odn|Gajdukodn=a|ŁapszynEhlers|Sammalsoo|20102012|s=2550}}<ref group=uwaga>lub 500{{odn|ÕunGogin|2014|s=57|ref=nie}} podaje wartość[[Koń 728 dla obu bliźniaczych statków</ref>mechaniczny|KM]]. JednostkaOkręt mogłamógł rozwinąć maksymalnie 13,512 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzławęzłów]]{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}}<ref group=uwaga>{{odn|Õun|2014|s=58|ref=nie}} podaje zakres 12–13,5, w zależności od źródła.</ref>. Zapas wynosił30 262{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25}}(według lubinnych źródeł 5480{{odn|ÕunGogin|2014|s=57}}{{odn|Ehlers|2012|s=54}}) ton węgla pozwalał jednostce na pokonanie 1000800 mil morskich przy 8 węzłach, lub 800750 przy 109 węzłach (odpowiednio 950 przy 8 węzłach{{odn|GajdukGogin|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=252014}}){{odn|Õun|2014|sodn=57}}{{odna|Ehlers|2012|s=54}}. System ochronny statku pozwalał na usunięcie do 60 ton wody w ciągu godziny{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=2550}}.
 
Początkowe uzbrojenie jednostki składało się z jednego działa kalibru 57 mm{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}{{odn|Twardowski|1985|s=415}}, choć jedno ze źródeł wymienia aż cztery działa [[Hotchkiss]]a: po 2 armaty kalibrów [[Hotchkiss 57 mm|57 mm L/40]] i [[Hotchkiss 37 mm|37 mm L/20]]{{odn|Gogin|2014}}. Uzbrojenie okrętu podlegało w trakcie służby licznym modyfikacjom{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
 
== Służba ==
=== StatekI pasażerskiwojna światowa ===
Początkowo zadaniem okrętu była obsługa portu w [[Kronsztad]]zie, od 6 marca 1915 roku pełnił zaś funkcje [[Awizo (klasa okrętów)|awiza]]. Przez bolszewików „Sputnik” został przejęty 25 października 1917 roku, a 9 kwietnia 1918 roku zdobyty przez [[Cesarstwo Niemieckie]] – [[SMS Möwe (1914)|SMS „Möwe”]] przejął go w okolicy [[Turku]]{{odn|Gogin|2014}}. W [[Kaiserliche Marine]] został przemianowany na '''„Lauterbach”''' i sklasyfikowany jako tender{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
[[File:Apostoł Piotr i Wałaamski Monastyr.jpg|thumb|left|„Apostoł Piotr” i [[Monastyr Wałaamski]], do którego statek przywoził pielgrzymów.]]
„Apostoł Piotr” został oddany do eksploatacji w 1906 roku. Nazwa jednostki odnosiła się do popularnego w północnej Rosji [[Piotr Apostoł|świętego]]. Pierwszym kapitanem parowozu został Fiodor Matwiejewicz Riuchin. Statek pływał na jeziorze [[Onega (jezioro)|Onega]] z przyległościami w rejsach liniowych, a także wożąc pielgrzymów na wyspę [[Wałaam]], do [[Monastyr Wałaamski|znajdującego się tam monastyru]]{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=25–26}}. Zimował głównie na rzece [[Świr (rzeka)|Świr]], gdzie Towarzystwo miało warsztaty. W tym czasie całą załoga oprócz mechaników była zwalniana do domów, ci zaś dokonywali pomniejszych napraw. Większy remont w [[Petersburg]]u konieczny był już w 1906 roku, jego przyczyną był brak obycia załogi z nowoczesnymi mechanizmami jednostki{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=26–27}}.
 
=== OkrętW rosyjskimarynarce wojennej Estonii ===
Po podpisaniu [[Rozejm w Compiègne (1918)|rozejmu w Compiègne]] Niemcy zostali zobligowani do przekazania jednostek zdobytych na [[Marynarka Wojenna Imperium Rosyjskiego|Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego]] Estończykom. Okręt został przekazany nowym właścicielom jako pierwszy, już 13 (lub 14{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}) listopada 1918 roku{{odn|Eesti Kaitsevägi|2014}}. Do [[Eesti merejõud]] został jako wcielony już w grudniu jako kanonierka '''„Laene”'''{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}. Brał aktywny udział w [[Wojna estońsko-bolszewicka|wojnie estońsko-bolszewickiej]] operując na wodach [[Zatoka Fińska|Zatoki Fińskiej]], wraz z innymi okrętami wspierał desanty piechoty{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}}. Gdy 1 listopada 1922 roku została powołana do życia [[Eesti Piirivalve]] „Laene” został przekazany do służby w jej batalionie morskim jako holownik{{odn|odn=b|Ehlers|2012|s=56}} lub kuter dozorowy{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
[[Plik:Apostoł Piotr we Flocie Bałtyckiej.jpg|thumb|left|„Apostoł Piotr” po zarekwirowaniu na rzecz [[Flota Bałtycka|Floty Bałtyckiej]].]]
[[Plik:Tralszczyk numer 18 w 1915 roku.jpg|thumb|left|Tralszczyk numer 18 w 1915 roku.]]
W pierwszych miesiącach I wojny światowej na [[Morze Bałtyckie|Morzu Bałtyckim]] rozpoczęła się [[wojna minowa]]. Jako, że liczba trawlerów we [[Flota Bałtycka Imperium Rosyjskiego|Flocie Bałtyckiej]] była niewystarczająca, admiralicja postanowiła o pozyskaniu na ten cel statków cywilnych o niewielkim zanurzeniu. „Apostoł Piotr” trafił na listę rekomendowanych jednostek, sporządzonej w lutym 1915 roku przez kapitana II rangi [[Nikołaj Tyrkow|Nikołaja Tyrkowa]]. Specjalna komisja pod przewodnictwem N.N. Apostołowa obejrzała statek 5 maja, a 12 maja<ref group=uwaga>{{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} podaje datę 26 kwietnia</ref> właściciele przekazali konfiskowaną jednostkę [[Marynarka Wojenna Imperium Rosyjskiego|Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego]]. „Apostoł Piotr” został wyceniony na 190&nbsp;648 rubli{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=27}}. Wciągnięty na listę floty został 3 czerwca 1915{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=27}}. W kolejnych miesiącach został przebudowywany w [[Admirałtiejskije Wierfi|Stoczni Admiralicji]] na [[trałowiec]] (ros. ''tralszczik'', skrót TSzcz), nadano mu numer 18{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=27}}. Otrzymał uzbrojenie w postaci armaty 47 mm Hotchkiss i karabinu maszynowego. Cała przebudowa kosztowała 88&nbsp;200 rubli. Nową załogę okrętu stanowiło 51 osób, w tym 3 oficerów{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=27}}. Na początku morskiej służby okrętu zauważono niedostatki w [[Dryf (żegluga)|stabilności kursu]], związane z niewielkim zanurzeniem{{odn|Õun|2014|s=58}}{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=27–28}}.
 
Okręt powrócił do marynarki wojennej w 1924 roku, przy czym jego nazwa została zmieniona na '''„Laine”'''. Przeszedł remont połączony z modernizacją w latach 1929–1930. Zamontowano na nim dwa działa 75 mm L/50 Canet oraz dwa karabiny maszynowe o nieznanym kalibrze. W wyniku dodania nowego uzbrojenia etat wzrósł z 23 do 29 załogantów{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
Wraz z bliźniaczym trałowcem nr 19 (dawny „Apostoł Pawieł”) początkowo służyły jako okręty-bazy dla trałowców w [[Tallinn|Rewlu]], a od 1916 roku jako trałowce w 4. Dywizjonie Dywizji Trałowców{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=27}}. Okręty zostały 8 lipca 1917 roku przebazowane [[Rauma (miasto)|Raumo]] i 10 lipca pierwszy raz brały udział w trałowaniu bojowym zagrody postanowionej miesiąc wcześniej (7 czerwca) przez okręt podwodny [[SM UC-58]]. Z 18 min rozstawionych przez okręt podwodny trawlerom udało się odnaleźć 9, zanurzonych na głębokości 2 metrów. Pięć z nich unieszkodliwiono 10 lipca, następnego dnia dwie kolejne, zaś ostatnią 12. Z min wyłowionych pierwszego dnia trzy zostały zniszczone ogniem. Pozostałe sześć udało się przejąć. Po trzech dniach trałowania okręty udały się do [[Turku|Åbo]] w celu zaopatrzenia w węgiel i trały. Poszukiwania kontynuowane po powrocie – 16 lipca – nie doprowadziły do odnalezienia dalszych min na podejściu do bazy w Rauma{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=28-29}}. Oba trałowce przeszły 21 lipca czyszczenie kotłów w [[Helsinki|Helsingforsie]], a 27 lipca poszukiwały – z wynikiem negatywnym – zagród minowych w rejonie między [[Osmussaar|Odensholmem]] a {{link-interwiki|Neugrund|Q=16412286|tekst=Neugrundem}}{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=29–30}}.
 
W związku z przybyciem do kraju wybudowanych w Wielkiej Brytanii okrętów podwodnych typu ''[[Okręty podwodne typu Kalev|Kalev]]'' „Laine” został w sierpniu tego roku przydzielony jako [[okręt-baza|tender]] tych jednostek. Z funkcji tej został zdjęty pod koniec 1938 roku, gdyż uległ kolizji i został skierowany do remontu. 18 marca 1939 roku powrócił na listę jednostek marynarki wojennej, na której wykazywany był jako kanonierka{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
W sierpniu oba trałowce zostały zgrupowane razem z okrętami 3. dywizjonu. Razem z trałowcem [[Zaszczitnik|„Zaszczitnik”]] 24 sierpnia okręty wyruszyły w okolicę wyspy [[Vormsi|Wormsö]], gdzie spotkały się z 1. dywizjonem [[Kuter trałowy|kutrów trałowych]]. Cała grupa udała się do Åbo w celu zaopatrzenia, z uwagi na braki środków napędowych okręty przebywały w porcie trzy doby (21 sierpnia–3 września). Od 3 do 8 września grupa usuwała zagrodę minową postawioną w okolicy {{link-interwiki|Isokari|Q=10484427|tekst=Enskär}}. Bliźniacze jednostki do akcji włączyły się 4 września, przy czym z uwagi na niską temperaturę pozostałe jednostki nie brały udziału w akcji. W związku z nastaniem sztormu akcja została wstrzymana, 5 września okręty cumowały w Åbo, a 6 w [[Uusikaupunki|Nystad]]. W pozostałe dwa dni dokończono oczyszczanie akwenu{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=30}}.
 
=== W marynarce wojennej ZSRR ===
Po zakończeniu zadania cały zespół skierowano do bazy w {{link-interwiki|Lappohja|Q=3442170|tekst = Lappvik}}, gdzie dotarł 13 września. Numer 18 miał przejść do {{link-interwiki|Port Rohuküla|Q=12374169|tekst=portu w Rohuküla}} 14 października{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=30}}.
Estonia została oficjalnie włączona do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] 6 sierpnia 1940 roku. Tego samego dnia „Laine” został wcielony do [[Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|Marynarki Wojennej ZSRR]] jako awizo. Nowi właściciele zmienili uzbrojenie okrętu – od tej pory były to dwa działa kalibru 57 mm, dwa działa kalibru 37 mm i jeden karabin maszynowy kalibru 7,62 mm. W nowej konfiguracji okręt obsadzało jedynie 20 załogantów. Od 25 lipca 1941 roku ewidencjonowany jako trałowiec (''tralszczik'') '''Nr 49''' (w skrócie'''T-49'''){{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}. Od 28 lipca działał z bazy w [[Hanko]]{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}}.
{{mapa lokalizacyjna
|mapa = Zatoka Fińska
|rozmiar = 1000
|wyrównanie = center
|podpis = Obszar działalności okrętu w 1917 roku.
|punkty mapy =
{{mapa lokalizacyjna/punkt|60°58′N 21°30′E |pozycja=bottom | rozmiar znaku = 8 |znak = Pfeil oben.svg | opis=[[Rauma (miasto)|Raumo]] (poza mapą)}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°00′13,70″N 23°15′09,02″E |pozycja=left|opis=[[Vormsi]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|60°27′N 22°15′E | opis = [[Turku|Åbo]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°26′N 24°45′E | opis = [[Tallinn|Rewel]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|60°48′N 21°25′E | opis = [[Uusikaupunki|Nystad]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°17′34,40″N 23°23′21,16″E |pozycja=left | opis = [[Osmussaar|Odensholm]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|60°10′N 24°56′E | opis = [[Helsinki|Helsingfors]]}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°20'0"N, 23°31'0"E |pozycja=top | opis = {{link-interwiki|Neugrund|Q=16412286}}}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|60°43'6"N, 21°0'41"E | opis = {{link-interwiki|Isokari|Q=10484427|tekst=Enskär}}}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°54'10"N, 23°14'30"E | opis = {{link-interwiki|Lappohja|Q=3442170|tekst = Lappvik}}}}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|58°54′N 23°26′E | opis = [[Rohuküla]]}}
}}
 
Po podjęciu decyzji o [[Obrona Hanko|ewakuacji półwyspu Hanko]], brał udział w wywozie materiałów wojennych z wyspy [[Bolszoj Tyuters]]. Akcja miała miejsce 31 października w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych, przy wysokim niebezpieczeństwie wynikającym z zaminowania szlaków komunikacyjnych. T-49, dowodzony w tym czasie przez [[lejtnant]]a L. Pankratowa, z powodu złej pogody szybko zużył swój zapas węgla i w okolicach wyspy [[Mosznyj|Lavansaari]] pozostał bez paliwa. Sytuację uratował mechanik K. P. Kozyriew, który zaproponował przeniesienie węgla z zalanych ładowni statku osadzonego na kamieniach w pobliżu wyspy. Wraz z minerem S. Strekalowem i dowódcą maszynowni A. Kliukinem zorganizowali łańcuch, który w ciągu kilku godzin przeniósł wiadrami niezbędną ilość węgla, tak że okręt mógł kontynuować rejs do Kronsztadu{{odn|Ладинский|1973}}. Okręt brał również udział w ewakuacji wyspy [[Osmussaar]]{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}}.
Zimę 1917/1918 okręty spędziły w [[Helsinki|Helsinkach]]. Po [[Rewolucja październikowa|przewrocie październikowym]] oba bliźniacze trałowce znalazły się w rękach bolszewików, którzy 15 marca 1918 roku przekazali je [[Fińska Socjalistyczna Republika Robotnicza|Fińskiej Socjalistycznej Republice Robotniczej]], w związku z toczącą się w Finlandii [[Wojna domowa w Finlandii|wojną domową]]. Już jednak 21 kwietnia 1918 okręty przejęli Niemcy{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=30}}, po czym w trzecim tygodniu kwietnia jednostki przejęli w Helsinkach Biali Finowie{{odn|Ehlers|2012|s=54}}. Zostały one ocenione przez komisję zdobyczy wojennych jako nieprzydatne dla marynarki wojennej (okręt zmienił numer z 19 na 6) i 24 sierpnia 1918 sprzedane prywatnemu armatorowi{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=30}}. Pierwszy nabywca jednostek, B. Cederholm w kilka tygodni po zakupie sprzedał je G. Westerlundowi – weszły na stan firmy AB Nya Warfet lub West OY. Parostatki zostały obmierzone 23 grudnia, a wiosną 1919 roku zostały zarejestrowane w Helsinkach jako pasażerskie; dawny „Apostoł Piotr” otrzymał nazwę '''„Peeter”'''. Nie weszły one jednak do eksploatacji i czekały na nowego nabywcę{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=30}}.
 
Gdy 19 grudnia 1941 roku okręt zaklasyfikowany został jako [[eskortowiec]] (''storożewoj korabl''), przywrócono mu nazwę „Laine” („Лайне”), ale już 20 lutego 1942 zmieniono ją na '''„Gangutiec”''' („Гангутец”). Kolejny raz zmieniono też uzbrojenie. Artylerię okrętową stanowiło teraz jedno działo kalibru 76 mm i dwa działa kalibru 45 mm, uzupełniono je pięcioma karabinami maszynowymi 12,7 mm{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}.
=== Okręt estoński ===
[[Plik:Eesti merejõudude sõjalaevad Sõjasadamas talvel - MMF4509 1.jpg|thumb|„Suurop” (czwarty od prawej) wraz z innymi estońskimi.]]
[[Plik:Miiniveeskaja Suurop miinisadamas.jpg|thumb|„Suurop” w tallińskim porcie minowym w 1937 roku.]]
Po pomyślnym zakończeniu [[Wojna estońsko-bolszewicka|wojny z bolszewikami]] jednym z głównych celów sił morskich Estonii było oczyszczenie akwenów żeglugi handlowej z min postawionych w czasie ostatnich konfliktów – zwłaszcza na trasie od Tallinna do [[Osmussaar]]. Zadanie to spoczywało na Dywizjonie Trałowców ({{w języku|et|Traalerite Divisjon}}{{odn|Õun|2014|s=58}}), ten jednak składał się z jednostek nadających się do działań przybrzeżnych. Aby umożliwić mu prace także na otwartych wodach Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozpoczęło poszukiwania stosownych trałowców. Estończycy zdecydowali się na zakup znajdujących się w Helsinkach statków „Peeter” i „Pavel”. Umowa zakupu została zawarta 19 kwietnia 1920 roku. Estonia zapłaciła za obie jednostki 1 milion marek fińskich w towarach, choć były one wyceniane jedynie na jedną czwartą tej sumy{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=31}}. „Peeter” 13 maja otrzymał estońską załogę i wszedł na listę [[Eesti merejõud]] jako '''„Suurop”'''<ref group=uwaga>{{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} miesza najprawdopodobniej przyporządkowanie nazw obu bliźniaczym okrętom. Według niego nr 18 otrzymał nazwę „Ristna”, zaś nr 19 nazwę „Suurop”. Zarówno {{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=31|ref=nie}} jak i {{odn|Õun|2014|s=58|ref=nie}} przedstawiają jednak przyporządkowanie odwrotne. W artykule przyjęto wersję z tych opracowań, jako bardziej wiarygodnych. Problematyczne byłoby prowadzenie od tego punktu dwutorowej narracji.</ref>. Obie jednostki („Pavel” jako „Ristna”) przeszły do stolicy Tallinna 18 maja. W [[Port w Tallinnie|stołecznym porcie]] jednostki zostały ponownie wyposażone w sprzęt trałowy, przeszły też drobny remont{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=31–34}}{{odn|Õun|2014|s=58}}. Oba okręty były wykorzystywane do trałowania od 27 czerwca do 25 listopada{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=34}}.
 
Ostatnie już przeklasyfikowanie czekało jednostkę po zakończeniu wojny – 5 listopada 1945 roku „Gangutiec” został [[Okręt hydrograficzny|jednostką hydrograficzną]]. Ze służby wycofany został 29 października 1953{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}} lub 3 stycznia 1954 roku{{odn|Eesti Entsüklopeedia|1996}}. Zezłomowany w latach 1955–1956 w [[Tallinn]]ie{{odn|odn=a|Ehlers|2012|s=50}}<ref group=uwaga>Według ''Conway's all the world fighting ships'' ({{odn|Twardowski|1985|s=415|ref=nie}}) okręt zatonął 2 grudnia 1941 roku.</ref>.
Po rocznej służbie okręty ponownie powróciły do cywila. Było to związane z przekazaniem zadania usuwania min z Ministerstwa Wojny do {{link-interwiki|Ministertswo Handlu i Przemysłu|Q=97224257|tekst=Ministerstwa Handlu i Przemysłu}}. Propozycja została sformułowana przez kierownictwo marynarki wojennej w grudniu 1920 roku. Powodem inicjatywy było wcześniejsze przekazanie cywilnemu ministerstwu pływających jednostek pomocniczych, które musiałyby być teraz wypożyczane w celu wspierania trałowania. Zarówno na to, jak i na wynagrodzenie dla załóg w okresie zimowym flota nie miała pieniędzy{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=34}}. W efekcie zarówno „Suurop”, jak i pozostałe okręty z Dywizjonu Trałowców, zostały 15 stycznia 1921 roku przekazane na stan Ministerstwa Handlu i Przemysłu. W 1921 roku „Suurop” uczestniczył w pracach trałowych, po czym uznano otwarte akweny estońskich wód terytorialnych za wolne od niebezpieczeństwa minowego. Poszukiwanie min kontynuowano w kolejnych latach jedynie w wodach przy samym brzegu, jednak do tego zadania nadawały się tylko jednostki o mniejszym zanurzeniu{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=34–35}}{{odn|Õun|2014|s=58}}.
 
== Uwagi ==
W związku z nieprzydatnością do dalszych zadań bliźniacze jednostki zostały 10 stycznia 1922 roku przekazane państwowemu przewoźnikowi, w celu wykorzystania jako statki pasażerskie lub transportowe. Próby podjęte z „Ristną” okazały się niedochodowe, w związku z czym „Suurop” nie rozpoczął działalności przewozowej. Statek stał bezczynnie w tallińskim porcie do 1926 roku{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=35–36}}.
{{Uwagi}}
 
== Przypisy ==
Blokada minowa stanowiła ważną część koncepcji obrony morskiej Republiki Estońskiej. Do jej realizacji niezbędne były [[stawiacz min|okręty przystosowane do stawiania min]]. W związku z bezczynnością „Suuropa” i „Ristny” zdecydowano się przebudować te statki na okręty minowe. Prace modernizacyjne prowadzono zimą z 1926 na 1927 rok w tallińskim porcie{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=36}}. Według jednego źródła do przekazania jednostek na stan Ministerstwa Wojny doszło już w 1925 roku{{odn|Õun|2014|s=58}}.
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
Po zakończeniu remontu „Suurop” wypierał maksymalnie 600 ton wody. Był długi na 60,1 metra, a szeroki na 7,9 metra (15,35 licząc koła wodne). Maksymalne zanurzenie jednostki wynosiło 1,8 metra na dziobie, zaś 2,35 metra na rufie<ref group=uwaga>{{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} podaje dane: całkowita długość 60,5 metra, szerokość 15,5 metra, zaś zanurzenie maksymalne 2,2 metra.</ref>. Główne zmiany konstrukcyjne związane było z funkcją stawiania i magazynowania min. Stawianie min było możliwe z zakrytego pokładu minowego, dwie zrzutnie zamieszczono na rufie, po obu burtach. Tory minowe ustawione były zarówna na pokładzie minowym jak i na pokładzie wierzchnim, pomiędzy pokładami miny przechodziły dedykowanymi pochylniami umiejscowionymi w centralnej części jednostki. Łącznie okręt mógł pomieścić 175 [[mina kotwiczna|min kotwicznych]] wzoru 1908. Okręt uzbrojono w zdjęte ze złomowanego [[Bobr (1907)|„Lembita”]] działo [[Armata przeciwlotnicza 40 mm Mark II|Vickers MK2 40 mm]]. Okręt mógł nie tylko stawiać miny, ale również je unieszkodliwiać. Do tego celu służył mu trał Szulca, jak również karabin maszynowy, który oprócz min za cel mógł brać również samoloty. Ponieważ „Ristna” nie otrzymała żadnego działa<ref group=uwaga>{{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} podaje, że uzbrojenie obu jednostek po remoncie składało się z dwóch dział: jednego o kalibrze 76 mm i drugiego o kalibrze 40 mm.</ref>m w celu unifikacji zamówiono dla obu okrętów po [[40 mm armata przeciwlotnicza Bofors|dziale Boforsa 40 mm]], jednak złożone w Szwecji zamówienie nie zostało zrealizowane przed wojną. W powyższej konfiguracji prędkość maksymalna okrętu wynosiła 12,5 węzła{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=36–37}}.
*{{cytuj pismo| odn = a | imię = Hartmut | nazwisko = Ehlers | tytuł = Marynarka Wojenna i Paramilitarne Siły Morskie Estonii 1918-1940 | czasopismo = Okręty Wojenne | rok = 2012 | wydawca = Wydawnictwo „Okręty Wojenne” | miejsce = Tarnowskie Góry | id = 1/2012 (111) | issn = 1231-014X | język = pl | strony = 46-50}}
*{{cytuj pismo| odn = b | imię = Hartmut | nazwisko = Ehlers | tytuł = Marynarka Wojenna i Paramilitarne Siły Morskie Estonii 1918-1940 | czasopismo = Okręty Wojenne | rok = 2012 | wydawca = Wydawnictwo „Okręty Wojenne” | miejsce = Tarnowskie Góry | id = 2/2012 (112) | issn = 1231-014X | język = pl | strony = 56}}
* {{cytuj stronę| odn = {{odn/id|Eesti Kaitsevägi|2014}} | język = et | tytuł = Eesti Kaitsevägi » Merevägi » Ajalugu | url = http://www.mil.ee/et/kaitsevagi/merevagi/mv-ajalugu | data = 2014-04-16 | data dostępu = 2014-10-15}}
* {{cytuj stronę| odn = {{odn/id|Eesti Entsüklopeedia|1996}} | autor = MerLe | język = et | tytuł = Eesti Entsüklopeedia | url = http://entsyklopeedia.ee/artikkel/laine_(suurt%C3%BCkipaat)2 | rok = 1996 | data dostępu = 2014-10-15}}
* {{cytuj książkę| odn = tak | język = ru | nazwisko = Ладинский | imię = Юрий Владимирович | tytuł = На фарватерах Балтики | rok = 1973 | wydawca = Воениздат | url = http://militera.lib.ru/memo/russian/ladinsky/04.html}}
* {{cytuj książkę| odn = tak | język = en | nazwisko r= Twardowski | imię r= Marek | tytuł = Conway's all the world fighting ships | rozdział = Estonia | strony = 415–416 | wydawca = Conway Maritime Press | rok = 1985 | miejsce = Londyn}}
* {{cytuj stronę| odn = tak | język = en | imię = Iwan | nazwisko = Gogin | rok = 2014 | tytuł = Navypedia: Sputnik convoy vessels (1913) | url = http://navypedia.org/ships/russia/ru_es_sputnik.htm | data dostępu = 2014-10-20}}
 
Okręt wszedł w skład Dywizjonu Morskiego 1 kwietnia 1927 roku. Etatowa załoga w marynarce wojennej stanowiła 39 osób, w tym 4 oficerów. Na czas wojny przewidziano rozszerzenie jej do 50 osób{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=37}}. „Suurop” i „Ristna” brały udział w zadaniach reprezentacyjnych – odwiedzały sąsiednią Łotwę oraz krajowe miejscowości. Przede wszystkim jednak brały udział w szkoleniach. Treningi obejmowały zarówno typowe działania wojny minowej – stawianie min i ich trałowanie – jaki i przeprowadzanie desantów sił lądowych – wspólnie z [[Eesti maavägi]] i [[Kaitseliit]]em – czy ostrzał artylerii nabrzeżnej – w tym wypadku okręty holowały cele strzeleckie. Ćwiczenia odbywały się w Archipelagu Zachodnioestońskim ([[Kuivastu]], [[Kassari (wyspa)|Kassari]]), w rejonie Tallinna oraz w {{link-interwiki|Zatoka Hara|Q=12019252|tekst=zatoce Hara}}. Szczególnie ważne ćwiczenia odbywały się w rejonie Kuivastu w latach 1930 i 1931 – uczestniczyły w nich wspólnie sił Estonii i Łotwy{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=37}}.
 
W 1933 roku Estonia sprzedała [[Peru]] oba swoje niszczyciele: [[Wambola|„Wambolę”]] i [[Awtroił|„Lennuka”]]. Ten drugi pełnił w Dywizjonie Morskim funkcję okrętu flagowego{{Odn|Baszkirow|Waldre|Mitiuckow|Rodriges|2002|s=25}}, rolę tą jesienią tego roku „Suurop”, na potrzeby sztabu przystosowano osobne pomieszczenie{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=37}}.
 
Pierwszą poważniejszą akcją okrętu związaną z wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] było poszukiwanie [[Internowanie ORP Orzeł|zbiegłego z internowania ORP „Orzeł”]]. „Suurop” szukał [[ORP Orzeł (1938)|polskiego okrętu podwodnego]] w rejonie między wyspami [[Aegna]], [[Naissaar]] a Płycizną Tallińską, w dniach 18–19 września. W drugim dniu poszukiwań niezidentyfikowany okręt podwodny przeprowadził na jednostkę atak torpedowy. Załoga „Suuropa” w porę dostrzegła zbliżającą się [[torpeda|torpedę]], co pozwoliło na uniknięcie trafienia. Poinformowane o incydencie władze wojskowe i cywilne zdecydowały się wyciszyć sprawę. Po tym wydarzeniu bliźniacze okręty wymieniły w [[Port Paljassaare|porcie Paljassaare]] miny z ćwiczebnych na bojowe. Stan gotowości bojowej utrzymywany był na okręcie do 10 grudnia{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=37}}.
 
Estoński sztab podzielił 1 kwietnia 1940 roku Dywizjon Morski w ten sposób, że dawne „Apostoły” trafiły do nowego Dywizjonu Trałowo-minowego ({{w języku|et|Traaler-veeskjate divisjon}}). Dywizjon ten został 10 maja przebazowany do {{link-interwiki|Port w Loksa|Q=15621677|tekst=portu}} w [[Loksa]], po czym rozpoczął ćwiczenia morskie w zatoce Hara. W przerwach od manewrów trałowce usuwały miny postawione przez Finów w okolicy [[Juminda|Jumindy]] w trakcie [[Wojna zimowa|wojny ze Związkiem Radzieckim]]. W zatoce Hara ćwiczące okręty zastały działania [[Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|Marynarki Wojennej ZSRR]], która 14 czerwca rozpoczęła blokadę estońskich jednostek. Po około dwóch tygodniach okręty minowe rozpoczęły powrót do Tallinna – szły pojedynczo, pilnowane przez okręty radzieckie – po czym stanęły w [[Vanasadam]]. Jedyną aktywnością jednostek w lipcu była przeprowadzona na początku miesiąca ewakuacja żołnierzy z baz na wyspach Aegna i Naissar{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=38}}.
{{mapa lokalizacyjna
|mapa = Estonia
|rozmiar = 500
|wyrównanie = center
|podpis = Obszar działalności „Suuropa” w służbie estońskiej. Granice współczesne.
|punkty mapy =
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°37′N 25°38′E |pozycja=right | opis = {{link-interwiki|Zatoka Hara|Q=12019252}} }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°17′34,40″N 23°23′21,16″E |pozycja=left | opis = [[Osmussaar]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|58°47′51″N 22°49′52″E | opis = [[Kassari (wyspa)|Kassari]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°34′N 24°31′E | pozycja = left | opis = [[Naissaar]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°34′50″N 24°45′28″E | opis = [[Aegna]] }}
{{mapa lokalizacyjna/punkt|59°26′N 24°45′E | opis = [[Tallinn]] }}
}}
 
=== Okręt radziecki ===
Aktywne przygotowania do włączenia okrętu w skład Floty Bałtyckiej ZSRR rozpoczęły się w lipcu 1940 roku. Wtedy to jednostce przydzielono [[Oficer polityczny|oficera politycznego]], a sama załoga była zobligowana do udziału w różnorakich akcjach o charakterze agitacji komunistycznej. „Suurop” został włączony w skład [[Marynarka Wojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|Marynarki Wojennej ZSRR]] na podstawie rozkazu ludowego komisarza tejże z 18<ref group=uwaga>{{odn|Ehlers|2012|s=54|ref=nie}} podaje datę 13 sierpnia</ref> sierpnia 1940 roku, o numerze 00208. Zachowano estońską nazwę jednostki. Formalne przekazanie okrętu nastąpiło dopiero 30 października. „Suurop” figurował we spisie floty w grupie Ochrony Wodnego Rejonu Głównej Bazy Czerwonej Floty Bałtyckiej, jako stawiacz min{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=38–39}}.
 
Zimę z 1940 na 1941 rok bliźniacze okręty spędziły w tallińskim porcie, gdzie ogrzewały inne jednostki radzieckiej marynarki. Wiosną pełniły służbę wartowniczą na [[Reda (akwen)|redzie]] portu. Po rozpoczęciu [[Atak Niemiec na ZSRR|agresji niemieckiej na ZSRR]] dowództwo floty postanowiło zrezygnować – pomimo dotychczasowej pracy politycznej – z estońskich załogantów. Zostali oni zdemobilizowani jeszcze na początku lipca, a na ich miejsce 15 lipca przybyli marynarze z [[Kronsztad]]u oraz z innych stawiaczy min Floty Bałtyckiej. Dowódcą „Suuropa” został porucznik Georg Lung, pochodzący z rodziny estońsko-rosyjskiej{{odn|Õun|2014|s=59}}{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=39}}.
 
W lipcu okręt stawiał miny na wodach zatok [[Zatoka Fińska|Fińskiej]] i [[Zatoka Ryska|Ryskiej]]. Do 11 sierpnia postawił łącznie 520 min{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=39–40}}. Tego dnia miał on stawiać zagrody w [[Cieśnina Irbe|cieśninie Irbe]], nie wykonał już jednak tego zadania. Przechodząc przez {{link-interwiki|Cieśnina Suur|Q=3509308|Cieśninę Suur}}{{odn|Õun|2014|s=59}} w okolicach [[Virtsu]]{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=40}} wszedł na niemiecką minę denną{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=40}}, najprawdopodobniej zrzuconą z samolotu{{odn|Õun|2014|s=59}}. Wybuch nie spowodował detonacji żadnej z 96 min znajdujących się na pokładzie, jednak doprowadził do śmierci 16<ref group=uwaga>{{odn|Õun|2014|s=59|ref=nie}} podaje „około 15 ofiar”.</ref>{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=40}} członków załogi, łącznie z kapitanem{{odn|Õun|2014|s=59}}. Rufa okrętu spoczęła na dnie, dziób zaś utrzymywał się nad powierzchnią wody. Pozwoliło to na zabranie z wraku działa, które włączono w system obrony przeciwlotniczej wyspy [[Sarema]]{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=40}}{{odn|Õun|2014|s=59}}. Po tym pozostałości okrętu zostały wysadzone{{odn|Õun|2014|s=59}} lub same zatonęły{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=40}}. Żelazne resztki okrętu spoczywają na miejscu zatonięcia{{odn|Gajduk|Łapszyn|Sammalsoo|2010|s=40}}{{odn|Õun|2014|s=59}}. W 2009 roku załoga estońskiego [[niszczyciel min|niszczyciela min]] {{link-interwiki|Ugandi (1993)|Q=|tekst=„Ugandi”}} zdetonowała 3 miny z ekwipunku „Suuropa”, po czym wystosowano ostrzeżenie o pozostałych środkach wybuchowych<ref>{{cytuj|tytuł=Mereväetuukrid lõhkasid esimesed Suuropi miinid | url = https://www.delfi.ee/news/paevauudised/krimi/merevaetuukrid-lohkasid-esimesed-suuropi-miinid?id=25993437 | data = 2009 | język = et}}</ref>.
 
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{cytuj pismo| odn = tak | imię = Hartmut | nazwisko = Ehlers | tytuł = Marynarka Wojenna i Paramilitarne Siły Morskie Estonii 1918-1940 | czasopismo = Okręty Wojenne | rok = 2012 | wydawca = Wydawnictwo „Okręty Wojenne” | oznaczenie=nr 111|miejsce = Tarnowskie Góry | id = 1/2012 | issn = 1231-014X | język = pl | strony = 54}}
* {{cytuj pismo |nazwisko = Gajduk|imię = A.A. |nazwisko2 = Łapszyn|imię2 = R.|nazwisko3 = Sammalsoo|imię3 = P.|tytuł = Dorogi wojny bywszych «Apostołow» |czasopismo = Gangut |oznaczenie =56 |rok = 2010|miesiąc =|strony=16-27|język=ru|odn=tak}}
* {{cytuj | odn = tak | autor = Mati Õun | tytuł = Eesti Merejõudude laevu 1918–40 | data = 2014 | miejsce = Tallinn | wydawca = Sentinel | język = et }}
* {{cytuj pismo| odn = tak | imię = Leonid G. | nazwisko = Baszkirow | imię2 = Andres | nazwisko2 = Waldre | imię3 = Nikołaj W. | nazwisko3 = Mitiuckow | imię4 = John A. | nazwisko4 = Rodriges | tytuł = Niszczyciele Spartak i Awtroił cz. III | czasopismo = Okręty Wojenne | rok = 2002 | wydawca = Wydawnictwo „Okręty Wojenne” | miejsce = Tarnowskie Góry | id = Nr 53 (3/2002) | issn = 1231-014X | język = pl | url = http://www.okretywojenne.pl/ow/download/ | strony = 18–26}}
Linia 161 ⟶ 111:
{{Eesti merejõud}}
 
[[:Kategoria:Estońskie okręty wojny minowejkanonierki]]
[[:Kategoria:RadzieckieNiemieckie okręty wojny minowej z okresu III wojny światowej]]
[[:Kategoria:Radzieckie okręty zatopionez w czasieokresu II wojny światowej]]
[[:Kategoria:Rosyjskie okręty z okresu I wojny światowej]]
[[:Kategoria:Statki pasażerskieTrałowce]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedysta:PuchaczTrado/Okręt_na_szybko”