Czesław Kiszczak: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Procesy sądowe i odpowiedzialność karna: poprawa linków |
m poprawa przek., WP:SK, drobne redakcyjne |
||
Linia 57:
Urodził się w [[Roczyny|Roczynach]] koło [[Andrychów|Andrychowa]] jako syn Jana i Rozalii<ref>{{Cytuj stronę |url = http://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/993?katalog=4 |tytuł = Informacje w BIP IPN}}</ref>. Miał przyrodniego brata od strony matki. Jego ojciec pracował jako [[Hutnictwo|hutnik]], choć nie był nim z zawodu. W 1935 stracił pracę w hucie „Guidotto” w [[Chropaczów|Chropaczowie]] k. [[Katowice|Katowic]]. Wedle relacji syna za prowadzoną działalność komunistyczną. Przed wojną należał do [[Stronnictwo Ludowe|Stronnictwa Ludowego]], po wojnie był członkiem [[Zjednoczone Stronnictwo Ludowe|ZSL]]-u. W latach powojennych Kiszczak podawał, że jego rodzice podczas okupacji zostali wywiezieni na roboty przymusowe<ref>We wniosku o mianowanie na stopień kapitana Kiszczak podał, że rodzice zostali wspólnie wywiezieni na roboty przymusowe. Można też spotkać wersję, że trafili do obozu, a następnie na roboty w okolice Kołobrzegu.</ref>. W 1939 Czesław Kiszczak ukończył w rodzinnej wsi siedmioklasową [[Szkoła powszechna|szkołę powszechną]]. Tuż przed wojną zdążył jeszcze rozpocząć naukę w gimnazjum w [[Kęty|Kętach]], ale nie ukończył pierwszej klasy<ref>[[Lech Kowalski (historyk)|Lech Kowalski]], ''Cze.Kiszczak. Biografia gen. broni Czesława Kiszczaka'', Poznań 2015, s. 23–24.</ref>. Podejmował się dorywczych prac. W czerwcu 1941 Kiszczak znalazł się na robotach przymusowych we [[Wrocław]]iu. Wczesną wiosną 1943 skierowano go na wschód do prowizorycznego obozu na [[Pustynia Błędowska|Pustyni Błędowskiej]]. Stamtąd skierowano go do pracy w [[Kopalnia Węgla Kamiennego Miechowice|kopalni w Miechowicach]]. Uciekł z kopalni w rodzinne strony. Przedostał się do [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]], gdzie w [[Kraków|Krakowie]] – jak twierdził po latach – starał się nawiązać kontakt z podziemiem. Został ujęty w [[Łapanka|łapance]], a następnie wysłany go do [[Wiedeń|Wiednia]], do pracy na kolei. Tam zetknął się z [[Komunistyczna Partia Austrii|komunistami austriackimi]] i pod pseudonimem „Frytz”, miał działać w ruchu konspiracyjnym. Po wkroczeniu do miasta [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] był organizatorem milicji ludowej{{odn|Cenckiewicz|2011|s=187}}.
W maju 1945 wrócił do [[Roczyny|Roczyn]] i zapisał się do [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]]. W 1945 ukończył w [[Łódź|Łodzi]] [[Centralna Szkoła Partyjna PZPR|Centralną Szkołę Partyjną PPR]]. Skierowany został do [[Ludowe Wojsko Polskie|wojska]], od razu jako oficer, lecz stamtąd usunięto go z pracy partyjnej ze względu na zbyt młody wiek i brak doświadczenia. Został
Od 1951 był szefem Wydziału Informacji [[18 Dywizja Piechoty (LWP)|18 Dywizji Piechoty]] w [[Ełk]]u. W czasie czystek w wojsku kpt. Czesław Kiszczak złożył Szefowi GZI MON raport obciążający m.in. [[Wacław Komar|Wacława Komara]], [[Stanisław Flato|Stanisława Flatę]] i [[Józef Kuropieska|Józefa Kuropieskę]]{{odn|Cenckiewicz|2011|s=77}}. W 1953 został zwolniony z kontrwywiadu wojskowego i skierowany do Departamentu Kadr [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Ministerstwa Obrony Narodowej]] z wnioskiem o zwolnienie do [[rezerwa|rezerwy]]. Dzięki pułkownikowi Jerzemu Dobrowolskiemu trafił w 1954 do jednego z wydziałów w Departamencie Finansów MON. W 1957 rozpoczął [[służba wojskowa|służbę wojskową]] w następcy GZI MON – [[Wojskowa Służba Wewnętrzna|Wojskowej Służbie Wewnętrznej]]. W strukturze tej służby do 1965 był szefem zarządu WSW [[Marynarka Wojenna|Marynarki Wojennej]], a później Szefem Zarządu WSW [[Śląski Okręg Wojskowy|Śląskiego Okręgu Wojskowego]]. W 1967 został Zastępcą Szefa WSW gen. [[Teodor Kufel|Teodora Kufla]]. Ukończył kurs operacyjno-strategiczny w [[Wojskowa Akademia Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K.J. Woroszyłowa|Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Związku Radzieckiego]]. W 1968 odznaczony [[Order Wojny Ojczyźnianej|Orderem Wojny Ojczyźnianej]] I stopnia{{odn|Cenckiewicz|2011|s=187–191}}. Od stycznia 1973 był szefem [[Zarząd II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|Zarządu II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego]] (instytucja prowadząca [[wywiad wojskowy]]). W 1978 mianowany zastępcą szefa [[Sztab Generalny Wojska Polskiego|Sztabu Generalnego Wojska Polskiego]]. Od 1979 szef Wojskowej Służby Wewnętrznej.
Linia 63:
W 1981 przeszedł do [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL|Ministerstwa Spraw Wewnętrznych]] na stanowisko ministra<ref name="wybor">{{cytuj pismo|tytuł=Czesław Kiszczak|url=http://wyborcza.pl/1,101762,7015486,Czeslaw_Kiszczak.html|czasopismo=Gazeta Wyborcza|data=8 września 2009}}</ref> (ponownie powołany 14 października 1988<ref>{{Monitor Polski|1988|30|262}}.</ref>). Był bliskim współpracownikiem gen. [[Wojciech Jaruzelski|Wojciecha Jaruzelskiego]]. Członek [[Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego|Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego]]<ref name="wybor" />, brał udział w organizowaniu [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego w latach 1981–1983]]. Jego opinia zadecydowała o zwolnieniu [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsy]] z internowania i ponownym zatrudnieniu go w [[Stocznia Gdańska|Stoczni Gdańskiej]]<ref>[[Kazimierz Barcikowski]], ''U szczytów władzy'', Wydawnictwo Projekt, Warszawa 1998, {{ISBN|83-87168-20-3}}, s. 363.</ref>. Według gen. [[Władysław Pożoga|Władysława Pożogi]] był inicjatorem [[Akcja „Hiacynt”|akcji „Hiacynt”]] w 1985, wymierzonej w środowisko [[Homoseksualizm|homoseksualistów]] (zarejestrowano ok. 11 000 osób)<ref>[[Henryk Piecuch]], ''Wojciech Jaruzelski tego nigdy nie powie'' (rozmowa z gen. Władysławem Pożogą), Warszawa 1992, s. 239–246.</ref>.
Na VIII Zjeździe PZPR (luty 1980) został zastępcą członka [[Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej|Komitetu Centralnego PZPR]], a na IX Nadzwyczajnym Zjeździe PZPR w lipcu 1981 – członkiem Komitetu Centralnego<ref>[[Andrzej Kępiński (dziennikarz)|Andrzej Kępiński]], Zbigniew Kilar, ''Kto jest kim w Polsce – inaczej'', część II, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1986, s. 209.</ref>. Od lutego 1982 zastępca członka, a od lipca 1986 członek [[Biuro Polityczne KC PZPR|Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR]] (do rozwiązania partii w styczniu 1990).
Był gospodarzem i uczestnikiem [[rozmowy w Magdalence|rozmów w Magdalence]] i prac [[Okrągły Stół (Polska)|Okrągłego Stołu]]. Desygnowany na [[Prezes Rady Ministrów|premiera]] w lipcu 1989, nie zdołał utworzyć rządu<ref name="wybor" /> (nie uzyskał poparcia [[Zjednoczone Stronnictwo Ludowe|Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego]] i [[Stronnictwo Demokratyczne|Stronnictwa Demokratycznego]]). W [[rząd Tadeusza Mazowieckiego|rządzie Tadeusza Mazowieckiego]] otrzymał funkcję [[Wiceprezes Rady Ministrów|wicepremiera]] od 12 września 1989<ref>{{Monitor Polski|1989|32|243}}.</ref>. Wówczas został przewodniczącym Komitetu Koordynacyjnego Rady Ministrów do Spraw Przestrzegania Prawa powołanego 25 września 1989<ref>{{Monitor Polski|1989|35|270}}.</ref>. Według [[Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej|Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej]] pracującej do 1994, Czesław Kiszczak wraz z Wojciechem Jaruzelskim mieli w 1989 wydać polecenie zniszczenia stenogramów posiedzeń [[Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej|KC PZPR]]. Na początku lat 90. XX wieku toczyło się w tej sprawie postępowanie, później, ze względów formalnych, umorzone<ref>''Tego nie mogli zostawić potomnym'', [[Edward Wende (1936–2002)|Edward Wende]], „Gazeta Wyborcza” z 26 kwietnia 1994.</ref>.
Linia 74:
W 1996 wyrokiem uniewinniającym zakończył się pierwszy proces gen. Kiszczaka. Oskarżony był on o napisanie [[Szyfrogram (kryptografia)|szyfrogramu]] umożliwiającego [[Milicja Obywatelska|Milicji Obywatelskiej]] użycie broni wobec strajkujących. W drugim procesie, który zakończył się w 2004. Czesław Kiszczak został wyrokiem sądu uznany za winnego przyczynienia się do [[pacyfikacja kopalni Wujek|śmierci górników]] z kopalń [[Kopalnia Węgla Kamiennego „Wujek”|Wujek]] i [[Kopalnia Węgla Kamiennego Zofiówka|Manifest Lipcowy]] w grudniu 1981. Sąd skazał generała na 4 lata więzienia (w wyniku [[Amnestie w Polsce|amnestii]] złagodzono karę do 2 lat i zawieszono jej wykonanie). Sąd apelacyjny nakazał powtórzyć proces. Trzeci proces generała rozpoczął się w 2006. W lutym 2007 miał zapaść wyrok, jednak oskarżony nie uczestniczył w procesie z powodu choroby<ref>Izabela Kacprzak, ''Ćwierć wieku Wujek czeka na wyrok'', „Rzeczpospolita” z 31 maja 2007.</ref>.
We wrześniu 2007 dwóch działaczy [[LGBT]] – [[Szymon Niemiec (
W kwietniu 2008 szczeciński oddział IPN wysłał do sądu akt oskarżenia o wyrzucenie z pracy w 1985 pracownika podlegającego MSW za posłanie córki do [[Pierwsza komunia święta|I komunii]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://wiadomosci.wp.pl/wiadomosc.html?kat=1342&wid=9901911&ticaid=15caf&_ticrsn=3|tytuł=IPN oskarża Kiszczaka w sprawie I komunii świętej|opublikowany=wp.pl|data=28 kwietnia 2008}}</ref>.
|