Historia Zielonej Góry: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Pierwsi osadnicy: uzupełnienie
Linia 21:
{{fakt|Osada założona została na północnych rubieżach Śląska, będącego od początków polskiej państwowości w orbicie zainteresowań tak pierwszych Piastów, jak i niemieckich cesarzy i czeskich władców. Jednak od czasu poszerzenia przez [[Bolesław I Chrobry|Bolesława Chrobrego]] granic o Śląsk, także i Zielona Góra pozostawała we władaniu Piastów.|data=2010-12}}
 
Intensyfikacja osadnictwa przybyszów z zachodniej Europy nastąpiła w wieku XIII<ref group="uwaga">Pierwsze wzmianki o Zielonej Górze pochodzą z roku 1302, kiedy 5 marca wspomniano ją w dokumencie księcia [[Henryk III głogowski|Henryka Głogowczyka]].</ref> a za datę początków tego zasiedlenia przyjmuje się 1222 rok za panowania księcia [[Henryk I Brodaty|Henryka Brodatego]]<ref>{{Cytuj |autor=Robert Kufel, Krzysztof Garbacz |tytuł=Kościoły dekanatów zielonogórskich |miejsce=Zielona Góra |wydawca=Agencja Wydawnicza "PDN" |data=2012 |isbn=978-83-919914-8-0}}</ref>. W 1312 Zieloną Górę określono jako ośrodek dystryktu, zaś w 1317 wspomniano dziedzicznego wójta. Prawa miejskie nadane zostały Zielonej Górze prawdopodobnie<ref group="uwaga">Brak szczegółowych danych na ten temat, nie zachowały się żadne dokumenty, prócz wzmianek kronikarskich, że Zieloną Górę ulokowano zaraz po [[Kożuchów|Kożuchowie]].</ref> około roku 1323 przez [[Książęta głogowsko-żagańscy|księcia głogowsko-żagańskiego]] [[Henryk IV Wierny|Henryka IV Wiernego]]<ref>{{Cytuj |autor=Robert Kufel, Krzysztof Garbacz |tytuł=Kościoły dekanatów zielonogórskich |miejsce=Zielona Góra |wydawca=Agencja Wydawnicza "PDN" |data=2012 |isbn=978-83-919914-8-0}}</ref>.
 
=== Piastowie głogowscy ===
Lokacja miasta w granicach [[Księstwo głogowskie|księstwa głogowskiego]] związała na kilka stuleci losy miasta z książęcą metropolią – [[Głogów|Głogowem]]. Pierwszy okres istnienia miasta był trudny: było ono obiektem częstych sporów i przetargów możnowładców, nie oszczędziły go także klęski pożarów, nieurodzaju, chorób i inne; m.in. w 1338 plony w okolicach Zielonej Góry zniszczyła [[szarańcza]], a jedenaście lat później [[ospa prawdziwa|czarna ospa]] zabiła większość mieszkańców, pozostawiając przy życiu jedynie dwustu. W 1335 miasto utraciło związek z Koroną. Na mocy układu zawartego przez króla [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]] z [[Jan Luksemburski|Janem Luksemburskim]] w [[Wyszehrad|Wyszehradzie]], a następnie w 1339 w [[Kraków|Krakowie]] i w 1348 z Karolem IV w [[Namysłów|Namysłowie]], Śląsk został odstąpiony Czechom, Zielona Góra wraz z [[Księstwo głogowskie|księstwem głogowskim]] przeszła pod formalne zwierzchnictwo [[Królestwo Czech|czeskie]], jednakże [[Piastowie]] panowali tu do ostatnich dziesięcioleci XV w.<ref group="uwaga">Odtąd aż do wieku XX Zielona Góra i cała ziemia głogowska traktowane były jako część Śląska.</ref>. Podczas podziału księstwa głogowskiego w 1378 Zielona Góra znalazła się w dzielnicy kożuchowskiej [[Henryk VIII Wróbel|Henryka VIII Wróbla]]. Dla samego miasta koniec wieku XIV, kiedy panował tu książę piastowski Henryk VIII Wróbel, prowadzący dość rozrzutny tryb życia, zalicza się do bardzo korzystnych okresów w dziejach. Książę Henryk zamierzał nawet przenieść do Zielonej Góry siedzibę księstwa. Po jego śmierci w 1397 miasto stanowiło [[oprawa wdowia|oprawę wdowią]] [[Katarzyna opolska|Katarzyny opolskiej]], a po jej śmierci w 1420 przeszło w ręce [[Henryk IX Starszy|Henryka IX Starszego]]<ref group="uwaga">Przez trzy lata, do śmierci jego brata [[Henryk X Rumpold|Henryka X Rumpolda]] miasto było ich wspólną własnością.</ref>. Za czasów Henryka IX Zielona Góra otrzymała – w miejsce wcześniejszych obwałowań drewniano-ziemnych – murowane [[fortyfikacja|fortyfikacje]].
 
Po Henryku IX władzę nad Zieloną Górą objął jego syn, [[Henryk XI głogowski]], władca nieudolny i niekonsekwentny. Po jego śmierci w 1476 rozpoczęła się sześcioletnia wojna o sukcesję księstwa głogowskiego. Z pretensjami do spadku po nim wystąpili: kuzyn Henryka XI [[Jan II Szalony]] (który czasowo zagarnął dziedzictwo kuzyna), [[Hohenzollernowie]], [[Maciej Korwin]], oraz [[Jagiellonowie]]. W 1488 Jan II został jednak usunięty. Po kolejnej wojnie sukcesyjnej władzę w księstwie przejął syn [[Maciej Korwin|Macieja Korwina]] o imieniu [[Jan Korwin|Jan]].