Modrzew: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
dalsza rozbudowa treści, +ilustracje |
m →Morfologia: drobne redakcyjne |
||
Linia 32:
; Pokrój: Drzewa osiągające od ok. 10–15 m ([[modrzew Griffitha]]) do 70–80 m ([[modrzew zachodni]]), przy [[Pierśnica|pierśnicy]] sięgającej do 3 m<ref name=borat/>. [[Korona drzewa|Korona]] jest luźna<ref name=america/>, piramidalna<ref name=philips>{{cytuj książkę|autor=Roger Philips, Martyn Rix|tytuł=The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs |wydawca=Macmillan |miejsce=London |data=2002 |strony=40 |isbn=0333730038}}</ref> (od bardzo wąskiej u [[modrzew amerykański|modrzewia amerykańskiego]], do bardzo szerokiej u [[modrzew japoński|modrzewia japońskiego]]<ref name=seneta/>) z konarami wyrastającymi w nieregularnych okółkach<ref name=china/> lub okółków brak<ref name="seneta">{{Cytuj książkę | autor = Włodzimierz Seneta | tytuł = Drzewa i krzewy iglaste | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1987 | strony = 250-256 | isbn = 83-01-05225-2}}</ref>. Konary rozpościerają się poziomo<ref name=china/><ref name=seneta/> natomiast boczne gałęzie zwykle zwisają<ref name=seneta/>. Pędy dwojakiego rodzaju – [[długopęd]]y, ulistnione tylko w pierwszym roku, i [[krótkopęd]]y rozwijające się na dwuletnich i starszych pędach w kątach liści<ref name=china/><ref name=seneta/>. Długopędy są brudowane, ale gładkie (ślady po igłach drobne i płaskie). Kolor pędów, owłosienie, obecność nalotu woskowego jest zróżnicowane u różnych gatunków i ma duże znaczenie taksonomiczne. Kora szybko zaczyna się łuszczyć, zwykle tarczkowato, z wiekiem kora staje się gruba i głęboko spękana (dość cienka pozostaje tylko u modrzewia amerykańskiego i zachodniego)<ref name=seneta/>.
; [[Liść|Liście]]: Sezonowe (tylko na rocznych siewkach zimozielone) – rozwijają się wczesną wiosną, a jesienią żółkną i opadają. Mają barwę żywozieloną do niebieskawozielonej (np. [[modrzew japoński]]), kształt szpilkowaty, są miękkie, płaskie, trójkątne do czworokątnych<ref name=seneta/>, na szczycie zaostrzone lub zaokrąglone<ref name=america/>. Osiągają zwykle od 1,5 do 3,5 cm długości<ref name=seneta/>, przy szerokości do 1,8 mm<ref name=china/>, dłuższe (nawet do 10 cm) wyrastają tylko na silnie rosnących długopędach. Liście wyrastają skrętolegle – luźno na długopędach i gęsto skupione w pęczki (po 10 do 60<ref name=america/>) na krótkopędach<ref name=seneta/>.
; [[Kwiat]]y: Modrzewie są jak inne sosnowate [[Jednopienność|jednopienne]]<ref name=seneta/>. Kwiaty męskie rozwijają się skupione w kotkowate strobile koloru żółtego, pojawiające się pojedynczo na krótkopędach na zwisających, zeszłorocznych lub starszych gałęziach<ref name=seneta/>. Strobile składają się z licznych, spiralnie ułożonych [[mikrosporofil]]i z dwoma komorami pyłkowymi<ref name="kramer">{{Cytuj książkę | autor = K.U.Kramer, P.S. Green (red.) | tytuł = The Families and Genera of Vascular Plants. I. Pteridophytes and Gymnosperms | wydawca = Springer-Verlag | miejsce = Berlin, Heidelberg, New York, London, Paris, Tokyo, Hongkong, Barcelona | data = 1990 | strony = 319-321 | isbn = 0-387-51794-4}}</ref>. Kwiaty żeńskie zebrane w szyszeczkowate, wyrastające na krótkopędach strobile, koloru zwykle czerwonego lub różowego, czasem żółte, zielone lub białawe (kolory bywają zmienne nawet na tym samym okazie). Łuski wspierające w początkowej fazie kwitnienia są dłuższe od łusek nasiennych, które potem je zwykle przerastają i zakrywają<ref name=seneta/>. Na brzusznej (doosiowej) stronie
; [[Szyszka|Szyszki]]: Zawsze skierowane ku górze, długo utrzymują się na pędach nawet po wysypaniu nasion. Młode szyszki zwykle są zielone, u niektórych gatunków długo utrzymują jednak zabarwienie czerwone do ciemnofioletowego. Dojrzałe, zdrewniałe szyszki osiągają od ok. 1–1,5 cm długości (u modrzewia amerykańskiego) do 10 cm (u [[modrzew Griffitha|modrzewia Griffitha]]. U większości gatunków szyszki osiągają od 2 do 4 cm długości. Łuski nasienne są nagie lub owłosione (mocno u [[modrzew syberyjski|modrzewia syberyjskiego]]). Brzeżna część łuski bywa wyprostowana lub u niektórych gatunków w różnym stopniu wygięta. Nasiona rozwijają się po dwa na brzusznej stronie łusek nasiennych<ref name=seneta/>. W zarysie trójkątne, zaopatrzone z półkoliste, błoniaste i trwałe skrzydełko<ref name=seneta/><ref name=china/>.
<gallery widths="180px" heights="180px">
Linia 40:
Plik:Larix decidua cone Wiesbaden.jpg|Dojrzała szyszka modrzewia europejskiego
</gallery>
== Systematyka ==
; Wykaz gatunków<ref name="powo">{{Cytuj stronę | url = http://plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:30017099-2 | tytuł = Larix Mill. | praca = Plants of the World online | opublikowany = Royal Botanic Gardens, Kew | data dostępu = 2020-11-30}}</ref>:
| |||