Alkibiades: Różnice pomiędzy wersjami

Działalność polityczną Alkibiades rozpoczął ok. 420 roku p.n.e. w okresie nasilającego się konfliktu zbrojnego Aten ze [[Sparta|Spartą]]. Opowiadał się za zbrojnym ustanowieniem hegemonii Aten na [[Peloponez]]ie, ubiegając się (nieskutecznie) o urząd stratega na rok 418/417 p.n.e. Swymi poglądami i charyzmą zdołał zdobyć poparcie niższych warstw społecznych, swoich rówieśników i przeciwników dotychczasowej ostrożnej polityki wobec wroga, uprawianej przez [[Nikiasz (strateg)|Nikiasza]] i popieranej przez warstwy zamożne. Zgromadzenie ludowe, w obliczu podziału obywateli ateńskich, w roku 417 przeprowadziło [[ostracyzm]], którego celem było wykluczenie jednego z rywali. Sąd skorupkowy nie spełnił swego zadania, ponieważ na jego czas Alkibiades i Nikiasz połączyli siły przeciwko [[Hyperbolos]]owi, przeciwnikowi ich obu<ref name="Musiał">{{Cytuj książkę |nazwisko = Musiał |imię = Danuta |tytuł = Świat grecki. Od Homera do Kleopatry |wydawca = Trio |miejsce = Warszawa |data = 2008 |isbn = 978-83-7436-178-1 |strony = 153 |rozdział = Ateny i Sparta: dwa typy polis}}</ref>. Pod wpływem Alkibiadesa Ateny zawarły układ z koalicją na czele z [[Argos (Grecja)|Argos]], jednak zniechęciły sojuszników do dalszych układów militarnych, ponieważ zajęły fort w [[Epidauros]], do czego wcześniej skłaniały Argos. Niekonsekwentna polityka Aten i utrata wsparcia Argos odwlekły w czasie pomyślne zakończenie potencjalnej wojny ze Spartą{{odn|Hammond|1977|s=460}}.

Zimą 416/415 roku p.n.e. do Aten przybyli posłowie z [[Segesta|Segesty]] na [[Sycylia|Sycylii]], prosząc o wsparcie militarne przeciwko [[Syrakuzy|Syrakuzom]]. Wiosną 415 roku p.n.e. Zgromadzenie przegłosowało wysłanie na Sycylię strategów Alkibiadesa, Nikiasza i [[Lamachos]]a. Tuż przed wyprawą w Atenach nieznani sprawcy dokonali świętokradztwa, utrącając [[herma|hermom]] ich [[fallus]]y. Przeciwnicy rzucili oskarżenie na Alkibiadesa. Zażądał on procesu, jednak jego wrogowie polityczni wystąpili o odroczenie rozprawy – obawiali się bowiem, że udzielą mu poparcia zarówno flota, jak i wojsko{{odn|Hammond|1977|s=463}}.

Ekspedycja wojenna nie powiodła się, miasta greckie na Sycylii nie wpuściły floty ateńskiej. Stratedzy przegłosowali plan Alkibiadesa zakładający zajęcie jednego z miast w charakterze bazy wypadowej. Pierwotnie planowano opanowanie [[Mesyna|Mesyny]], ostatecznie jednak zajęto [[Katania|Katanię]]. Wkrótce potem na Sycylię po Alkibiadesa przypłynął państwowy statek „Salamina”, by sprowadzić go do Aten na rozprawę sądową (podczas jego nieobecności znaleziono świadków, którzy wymienili imiona sprawców świętokradztwa, jednak na liście winowajców nie było imienia Alkibiadesa). Strateg wyruszył do Aten, jednak przewidując, że wyrok nie będzie dlań pomyślny, a podczas postoju w [[Turioj]] zbiegł{{odn|Hammond|1977|s=464–465464-465}}.

Gdy do wojny po stronie Sparty dołączyła Persja, której obiecano przekazanie kolonii ateńskich w Azji Mniejszej, Alkibiades podburzył miasta [[Jonia|jońskie]] – [[Chios (miasto)|Chios]], [[Erythraj]], [[Klazomenaj]], [[Milet]] – do powstania przeciwko swojej metropolii{{odn|Hammond|1977|s=475}}. W świetle odnoszonych przez Spartę sukcesów na morzu, wspieranej przez Wielkiego Króla [[Dariusz II|Dariusza II]] i [[Tissafernes]]a Sparty, pozycja Alkibiadesa, któremu nie zapomniano uwiedzenia żony Agisa II, uległa osłabieniu. Strateg więc porozumiał się z Persami, przekonując ich do zwłoki z dalszą pomocą i argumentując to możliwością zyskania większych korzyści po osłabieniu obu stron. Jednocześnie powiadomił [[Trierarcha|trierarchów]] ateńskich, że gotów jest wynegocjować dla nich wsparcie perskie pod warunkiem ustanowienia w Atenach [[Oligarchia|oligarchii]], oczyszczenia go z zarzutów o świętokradztwo i umożliwienia mu powrotu na scenę polityczną. Propozycja Alkibiadesa została poparta przez załogi okrętowe na czele z [[Pejsandros]]em{{odn|Hammond|1977|s=476–477476-477}}, który udał się do Aten i poczynił kroki do spełnienia warunków Alkibiadesa. Gdy posłowie ateńscy na czele z Pejsandrosem przybyli na dwór Tissafernesa na [[Samos]], strateg w imieniu satrapy zażądał wysokiej ceny za swoje usługi. Podejrzewał bowiem, że Tissafernes odmówi udzielenia wsparcia Atenom. Rokowań nie kontynuowano, jednak nie odstąpiono od działań na rzecz wprowadzenia ustroju oligarchicznego{{odn|Hammond|1977|s=477}}.

W obliczu niebezpieczeństwa uzyskał przebaczenie Ateńczyków i dowodził ich wojskami w latach 411–407411-407 p.n.e. Ponownie popadł w niełaskę w roku 406, po klęsce Aten w bitwie morskiej pod [[Notion]] w pobliżu [[Efez]]u, którą lud ateński przypisał Alkibiadesowi. Kolejny raz uciekł, tym razem do swych posiadłości na europejskim brzegu [[Dardanele|Hellespontu]]. Po klęsce Aten w 404 roku zbiegł do [[Starożytny Iran|Persji]] przed zwycięską Spartą. W tym samym roku został zamordowany<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3867903|tytuł=Alkibiades|data dostępu=2019-02-13}}</ref>.

Biografia Alkibiadesa znajduje się w ''[[Żywoty równoległe|Żywotach równoległych]]'' [[Plutarch]]a. Opisują go również w swych relacjach współcześni mu [[Ksenofont]] i [[Tukidydes]]. Jest też jednym z bohaterów dialogu [[Platon]]a ''[[Uczta (dialog Platona)#Mowa Alkibiadesa|Uczta]]'', jako osoba blisko związana z [[Sokrates]]em<ref>{{cytuj książkę |autor = Platon |tytuł = Dialogi |wydawca = Unia Wydawnicza „Verum” |data = 1993 |strony = 113–122113-122 |rozdział = Uczta}}</ref>.