Ernest Pischinger: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
porz.
Oldpolihistor (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Linia 1:
{{Biogram infobox
|imię i nazwisko = Ernest Juliusz Pischinger
|imię i nazwisko org =
|grafika =
|opis grafiki =
|podpis =
|data urodzenia = 31 lipca 1905
|miejsce urodzenia = [[Wiedeń]]
|data śmierci = 22 marca 1980
|miejsce śmierci = [[Poznań]]
|miejsce spoczynku = [[Cmentarz Rakowicki]] w [[Kraków|Krakowie]]
|zawód = inżynier chemik,<br />nauczyciel akademicki
|narodowość = polska
|tytuł naukowy = profesor
|Alma Mater = [[Uniwersytet Jagielloński]]
|uczelnia = [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu|UMK w Toruniu]], [[Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy#Wieczorowa Szkoła Inżynierska 1951-1964|Wyższa Szkoła Inżynierska w Bydgoszczy]]
|wydział = Wydział Matematyczno-Przyrodniczy UMK w Toruniu
|stanowisko = rektor [[Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy|WIS w Bydgoszczy]] (1951–1967), poseł na [[Sejm PRL]] III kadencji (1961–1965)
|partia = [[Polska Partia Robotnicza|PPR]] <small>(1947–1948)</small><br />[[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]] <small>(1948–1980)</small>
|dzieci = Urszula Łempicka
|odznaczenia = {{Order|OBPL|2}} {{Order|OSP|2}} {{Order|OOP|KK}} {{Order|KZ|S}}
|commons =
|www =
}}
[[Plik:Solvay process reaction scheme.svg|thumb|240px|[[Metoda Solvaya|Proces Solvaya]] realizowany w [[Borek Fałęcki|Borku Fałęckim]] i w [[Mątwy (Inowrocław)|Mątwach]]]]
Linia 27:
[[Plik:PL Ino SodaMatwy.JPG|thumb|240px|[[Soda Polska Ciech#Inowrocławskie Zakłady Chemiczne w Mątwach|Inowrocławskie Zakłady Chemiczne „Soda Mątwy” S.A.]]]]
[[Plik:UTP Bydgoszcz1.jpg|thumb|240px|Budynek główny [[Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy|Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich]] przy ul. ks. Kordeckiego]]
'''Ernest Juliusz Pischinger''' (ur. [[31 lipca]] [[1905]] w [[Wiedeń|Wiedniu]], zm. [[22 marca]] [[1980]] w [[Poznań|Poznaniu]]) – twórca [[Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy|Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Bydgoszczy]], [[technologia chemiczna|chemik-technolog]] specjalizujący się w technologii [[Węglan sodu|sody]], przełożony [[Jan Paweł II#Studia i dojrzewanie duchowe|Karola Wojtyły]] w czasie pracy w Zakładach Sodowych w [[Borek Fałęcki#Historia|Borku Fałęckim]]. [[Order Budowniczych Polski Ludowej|Budowniczy Polski Ludowej]].
 
== Życiorys ==
=== Okres przed wybuchem II wojny światowej ===
Urodził się 31 lipca 1905 w [[Wiedeń|Wiedniu]], w rodzinie polsko-austriackiej{{r|gazeta.pl}}. Był synem Ernesta (zm. 1952), urzędnika kolejowego) i Melanii z Haraschinów (1880–1915). Miał braci Stanisława (1903–1985), księgowego i Pawła, oficera zawodowego lotnictwa. Do szkoły powszechnej uczęszczał w [[Kraków|Krakowie]], a od 1914, po służbowym przeniesieniu ojca, w Wiedniu. Tu też rozpoczął naukę w gimnazjum klasycznym. Po repatriowaniu do [[II Rzeczpospolita|Polski]] naukę kontynuował w III Państwowym Gimnazjum Klasycznym w Krakowie.
 
W latach 1924–1928 studiował chemię na Wydziale Filozoficznym [[Uniwersytet Jagielloński#Okres międzywojenny|Uniwersytetu Jagiellońskiego]] (Oddział Matematyczno-Przyrodniczy). Po studiach (w okresie 1928–1932) wykonywał, w Zakładzie Chemii Rolnej UJ, pracę doktorską pt. ''O rozpuszczalności związków fosforowych mąki konopnej i o związku kwasu fitynowego przez białka w niej zawarte''. W tym też roku otrzymał patent na metodę otrzymywania [[fityna|fityny]].
Linia 43:
 
=== Okres powojenny ===
W latach 1945–1950 był dyrektorem [[Soda Polska Ciech#Inowrocławskie Zakłady Chemiczne w Mątwach|Zakładów Sodowych w Mątwach]] i Kopalni Soli „Solna” w [[Inowrocław]]iu. Ze stanowiska tego zrezygnował w związku z powołaniem go w 1948 na stanowisko zastępcy profesora i kierownika Katedry Chemii Technologicznej (później Technologii Chemicznej) na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu|UMK w Toruniu]] {{r|55lat ATR|rektorzy ATR}}. Zatrzymał jednak funkcję rzeczoznawcy w przemyśle chemicznym.
 
W 1951 rozpoczął organizację [[Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy|Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Bydgoszczy]]. Funkcję jej rektora (później Wyższej Szkoły Inżynierskiej) pełnił przez 16 lat (1951–1967){{r|rektorzy ATR}}. W tej uczelni uzyskał nominację na [[docent]]a (1954), tytuł [[profesor uczelni|profesora nadzwyczajnego]] (1958) i [[Profesor (stanowisko)|profesora zwyczajnego]] (1966){{r|rektorzy ATR}}.
Linia 57:
{{Cytat|
(…) miała tylko jedną salę szkolną, której całe umeblowanie stanowiło jedno biurko i kilka krzeseł, wszystko wypożyczone. W tej sali mieścił się gabinet rektora, sekretariat uczelni, sekretariat Wydziału Mechanicznego, gabinet dziekana, magazyn i zaczątek biblioteki. Jednocześnie pełniła funkcję sali posiedzeń i narad. Jak ironicznie mówił rektor Pischinger, urzędował on «na skrzynce po mydle».}}
Dzięki staraniom rektora Ernesta Pischingera i wiceprzewodniczącego Wojewódzkiej [[Rada narodowa (PRL)|Rady Narodowej]] Aleksandra Schmidta, w 1954 uczelnia otrzymała cały budynek (ul. Olszewskiego 20). Opracowano szczegółowy program rozwoju, w tym przekształcenia szkoły wieczorowej w uczelnię stacjonarną{{r|WSI 1951–1964}}. Program udało się zrealizować po kolejnych latach starań. W 1964 Wieczorowa Szkoła Inżynierska została przekształcona w Wyższą Szkołę Inżynierską, uprawnioną do przyznawania tytułu zawodowego inżyniera{{r|WSI 1964–1974}}. We wrześniu 1967, po 16 latach intensywnej działalności na stanowisku rektora, Ernest Pischinger przekazał kierownictwo czterowydziałowej bydgoskiej uczelni swojemu następcy{{r|WSI 1964–1974}}.
Program udało się zrealizować po kolejnych latach starań. W 1964 Wieczorowa Szkoła Inżynierska została przekształcona w Wyższą Szkołę Inżynierską, uprawnioną do przyznawania tytułu zawodowego inżyniera{{r|WSI 1964–1974}}. We wrześniu 1967, po 16 latach intensywnej działalności na stanowisku rektora, Ernest Pischinger przekazał kierownictwo czterowydziałowej bydgoskiej uczelni swojemu następcy{{r|WSI 1964–1974}}.
 
W 1971 rektor UMK powołał go na kierownika zespołu naukowo-badawczego: Chemia i technologia oczyszczania wód ścieków. Od 1970 był członkiem rady Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa. We wrześniu 1975 przeszedł na emeryturę, lecz nadal udzielał się na uczelni{{r|rektorzy ATR}}.
 
Zmarł 22 marca 1980 w [[Poznań|Poznaniu]]. Został pochowany został29 marca 1980 na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim w Krakowie]] (kwatera CC-płd-12)<ref>{{Cytuj |tytuł = Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych |data dostępu = 2021-01-05 |opublikowany = zck-krakow.pl |url = https://zck-krakow.pl/locator}}</ref>.
 
=== Działalność poza uczelnią ===
Linia 73 ⟶ 72:
 
== Życie prywatne ==
Ernest Pischinger był żonaty z IzabeląIzabellą KorneckąKornacką (1905–1988). Mieli jedną córkę Urszulę (ur. 1936).
 
== Dorobek pracy naukowo-dydaktycznej ==
Linia 86 ⟶ 85:
Pełnił funkcję promotora w 16 pracach dyplomowych (inżynierskich i magisterskich) i 12 pracach doktorskich; był opiekunem naukowym sześciu doktorów habilitowanych{{r|rektorzy ATR}}.
 
== NagrodyOrdery i wyróżnieniaodznaczenia ==
* [[Order Budowniczych Polski Ludowej]] (1974)<ref>[http://mbc.malopolska.pl/dlibra/plain-content?id=56619 ''Wręczenie odznaczeń w Belwederze''], „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.</ref>.
Został odznaczony m.in.{{r|rektorzy ATR}}:
* [[Order Sztandaru Pracy|Orderem Sztandaru Pracy]] II klasy (1964),
*Krzyż Krzyżem KawalerskimKawalerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]], (1956)
* SrebrnymSrebrny [[Krzyż Zasługi|Krzyżem Zasługi]] (1938){{r|córka pamiątki}},
* [[Order Sztandaru Pracy|Orderem Sztandaru Pracy]] II klasy (1964),
* [[Order Budowniczych Polski Ludowej]] (1974)<ref>[http://mbc.malopolska.pl/dlibra/plain-content?id=56619 ''Wręczenie odznaczeń w Belwederze''], „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.</ref>.
Otrzymał liczne odznaki honorowe i nagrody resortowe{{r|rektorzy ATR}}.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|