Aneksja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Szoltys-bot (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Aneksja''' ({{łac.|annexio}} – przyłączenie) – zagarnięcie, przyłączenie przez jedno państwo aktem jednostronnym całości lub części [[Terytorium państwowe|terytorium]] innego państwa, bez zgody tego państwa<ref>[https://www.britannica.com/topic/annexation ''Annexation (law)''] w ''[[Encyklopedia Britannica|Encyclopedia Britannica]]''.</ref>, najczęściej przy użyciu siły lub w wyniku wygranej [[wojna|wojny]]<ref>{{cytuj książkę |tytuł autor= Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego |inni = prof. dr hab. Wojciech Łepkowski (red.) | tytuł =Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego | wydawca = AON | miejsce = Warszawa | wydanie = drugie| |rok = 2002 | strony = | isbn =}}</ref>. Współcześnie zakazana przez [[prawo międzynarodowe]]. Przykładem jest np. aneksja przez [[III Rzesza|Niemcy]] [[Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej anektowane przez III Rzeszę|zachodnich terenów Polski]] w październiku 1939 r., czy równoległa aneksja przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] [[Kresy Wschodnie|terenów wschodnich województw]] [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]], a w sierpniu 1940 [[Kraje bałtyckie|państw nadbałtyckich]]: [[Republika Litewska (1918–1940)|Litwy]], [[Republika Łotewska (1918–1940)|Łotwy]], [[Republika Estońska (1918–1940)|Estonii]].
 
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] próbami formalnej aneksji były m.in. włączenie okupowanych syryjskich [[Wzgórza Golan|Wzgórz Golan]] oraz części terytoriów [[Palestyna|Palestyny]] do [[Izrael]]a (uznawane przez [[Stany Zjednoczone|USA]]), przyłączenie [[Timor Wschodni|Timoru Wschodniego]] w 1975 r. przez [[Indonezja|Indonezję]], przyłączenie [[Indie Portugalskie|Indii Portugalskich]] w latach 1954-19621954–1962 do [[Indie|Indii]], włączenie Królestwa [[Sikkim]] do [[Indie|Indii]] w 1975 r. oraz włączenie [[Kuwejt]]u do [[Irak]]u w 1990, co spowodowało wojnę w [[I wojna w Zatoce Perskiej|Zatoce Perskiej]]. [[Karta Narodów Zjednoczonych|Karta ONZ]] i [[Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie|Akt Końcowy KBWE]] uznały aneksję za nielegalną, jako logiczną konsekwencję zakazu [[agresja (prawo)|agresji]] oraz respektowania zasady [[suwerenność|suwerenności]] państwa i jego [[integralność terytorialna|integralności terytorialnej]].
 
W marcu 2014 roku [[Rosja]] dokonała [[Aneksja Krymu przez Rosję|aneksji]] [[Autonomiczna Republika Krymu|Autonomicznej Republiki Krymu]]<ref name=a3>{{Cytuj stronę | url = https://web.archive.org/web/20190330172218/https://www.msz.gov.pl/pl/aktualnosci/wiadomosci/przylaczenie_krymu_do_federacji_rosyjskiej_w_swietle_prawa_miedzynarodowego | tytuł = Przyłączenie Krymu do Rosji w świetle prawa międzynarodowego | autor = [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|MSZ RP]] | opublikowany = msz.gov.pl | data = 2014-08-08 | język = | data dostępu = 2019-01-17}}</ref><ref name=a4>{{Cytuj stronę | url = https://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/2063070,Rada-Bezpieczenstwa-ONZ-o-Krymie-Aneksja-jest-nielegalna | tytuł = Rada Bezpieczeństwa ONZ o Krymie. Aneksja jest nielegalna. | autor = [[Polskie Radio]] | opublikowany = | data = 2018-03-16| |język = | data dostępu = 2019-01-17}}</ref><ref name=a5>{{Cytuj stronę | url = https://www.msz.gov.pl/pl/aktualnosci/wiadomosci/deklaracja_w_sprawie_nieuznania_aneksji_krymu | tytuł = Deklaracja w sprawie nieuznania aneksji Krymu| |autor = [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|MSZ RP]] | opublikowany = msz.gov.pl | data = 2018-07-25 | język = | data dostępu = 2019-01-17}}</ref>. Aneksja Krymu nie została uznana przez większość państw, kilkoma wyjątkami są między innymi [[Syria]], [[Korea Północna]], [[Serbia]], [[Armenia]] i [[Afganistan]].
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
==Bibliografia, linki==
 
* [https://www.britannica.com/topic/annexation ''Annexation (law)''] w ''[[Encyklopedia Britannica|Encyclopedia Britannica]]''
* ''Aneksja'' w: [https://mkuliczkowski.pl/static/pdf/slownik.pdf ''Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego'' red. naukowa Julian Kaczmarek, Wojciech Łepkowski, Bogdan Zdrodowski, Wyd. AON 2008]
 
== Zobacz też ==
Linia 23 ⟶ 16:
* [[rozbiory Polski]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia, linki==
* [https://www.britannica.com/topic/annexation ''Annexation (law)''] w ''[[Encyklopedia Britannica|Encyclopedia Britannica]]''
* ''Aneksja'' w: [https://mkuliczkowskidocplayer.pl/static/pdf/1120197-Akademia-obrony-narodowej-wydzial-strategiczno-obronny-slownik-terminow-z-zakresu-bezpieczenstwa-narodowego.pdfhtml ''Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego''] red. naukowa Julian Kaczmarek, Wojciech Łepkowski, Bogdan Zdrodowski, Wyd. AON 2008]
 
{{Kontrola autorytatywna}}