Jacinda Ardern: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 212.87.13.102 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Vearthy.
Znacznik: Wycofanie zmian
Anulowanie wersji 62011920 autorstwa Gjakovarus (dyskusja) nie widzę podstawy anulowania edycji IP-ka; przy znalezionej wieloznaczności wskazałem rozróżnienie "najmłodsza premier obu płci"
Linia 16:
|quote =
}}
'''Jacinda Kate Laurell Ardern''' (wym. {{IPA|dʒəˈsɪndə ˈɑːrdɜːrn}}; ur. [[26 lipca]] [[1980]] w [[Hamilton (Nowa Zelandia)|Hamilton]]) – nowozelandzka politykpolityczka, od 2017 [[Premierzy Nowej Zelandii|premierpremierka Nowej Zelandii]].
 
== Życiorys ==
Urodziła się jako Jacinda Kate Laurell Ardern<ref name="Encyclopaedia Britannica">{{Cytuj stronę | url = https://www.britannica.com/biography/Jacinda-Ardern | tytuł = Jacinda Ardern, prime minister of New Zealand | autor = Jeff Wallenfeldt | opublikowany = Encyclopaedia Britannica | język = en | data dostępu = 2017-12-15}}</ref> 26 lipca 1980 w Hamilton<ref name="labour.org.nz">{{Cytuj stronę | url = http://www.labour.org.nz/jacindaardern | tytuł = Rt Hon Jacinda Ardern | opublikowany = labour.org.nz | język = en | data dostępu = 2017-12-15}}</ref> w mormońskiej rodzinie jako młodsza z dwóch córek<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Iwona Dominik |tytuł = Jacinda Ardern: Kim jest kobieta, która rządzi Nową Zelandią po najkrwawszym w historii ataku terrorystycznym |data = 2019-03-19 |data dostępu = 2019-03-20 |opublikowany = wysokieobcasy.pl |url = http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,53662,24560411,jacinda-ardern-premierka-ktora-poszla-na-urlop-macierzynski.html |język = pl}}</ref>. Jej ojciec był z zawodu policjantem<ref name="sbs.com.au">{{Cytuj stronę|url=https://www.sbs.com.au/news/who-is-jacinda-ardern-meet-new-zealand-s-new-pm|tytuł=Who is Jacinda Ardern? Meet New Zealand's new PM|data dostępu=2017-12-15|opublikowany=sbs.com.au|język=en}}</ref>, a matka pracownicą szkolnej stołówki<ref name=":0" />. Dzieciństwo spędziła na wsi{{r|labour.org.nz}}. Uczyła się w Morrinsville College{{r|labour.org.nz}}, gdzie udzielała się w szkolnym samorządzie i uczniowskiej gazetce<ref name=":0" />, po czym ukończyła studia na Uniwersytecie Waikato w 2001 i rozpoczęła pracę w biurze premier [[Helen Clark]]{{r|labour.org.nz}}. W czasie studiów została agnostykiemagnostyczką. Polityką zainteresowała się za sprawą ciotki Marie Ardern, działaczki Partii Pracy. W następnych latach wyjechała za granicę, gdzie m.in. była w Nowym Jorku wolontariuszką w kuchni dla bezdomnych<ref name=":0" />, pracowała również jako doradcadoradczyni brytyjskiego premiera [[Tony Blair|Tony’ego Blaira]]{{r|Encyclopaedia Britannica}}.
 
W 2008 została wybrana do nowozelandzkiego parlamentu{{r|sbs.com.au}}. 1 marca 2017 została wiceprzewodniczącą Nowozelandzkiej Partii Pracy po rezygnacji [[Andrew Little (polityk)|Andrew Little’a]], a 1 sierpnia 2017 objęła kierownictwo partii<ref name="time.com" />. Obejmowała partię po trzech kadencjach w opozycji, przy czym od 2008 była to opozycja pozaparlamentarna. W swojej kampanii skupiła się na nierównościach społecznych tj. budownictwie socjalnym, ograniczeniu ubóstwa dzieci, transformacji energetycznej, podniesienia płacy minimalnej, zwiększeniu nakładów na opiekę zdrowotną i bezpłatnych studiach. W wyborach parlamentarnych jej partia uzyskała 36,89%, co stanowiło drugi wynik. Partia Pracy zdecydowała się na utworzenie koalicyjnego rządu<ref name=":0" />, a Ardern 23 września 2017 objęła funkcję [[premierzy Nowej Zelandii|premierapremierki Nowej Zelandii]]. Została zaprzysiężona 26 października 2017<ref name="time.com">{{Cytuj stronę | url = http://time.com/5028891/jacinda-ardern-worlds-youngest-female-leader-new-zealand/ | tytuł = Jacinda Ardern, New Zealand's 37-Year-Old Leader, Rolls Up Her Sleeves | opublikowany = time.com | język = en | data dostępu = 2017-12-15}}</ref>. 37-letnia Ardern stała się najmłodszymnajmłodszą premierempremier obu płci Nowej Zelandii od 1856<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1737012,1,jacinda-przekracza-prog.read|tytuł=Jacinda przekracza próg|opublikowany=Polityka|język=pl|data dostępu=2018-12-01}}</ref>.
 
Wkrótce po objęciu urzędu zakazała poszukiwań ropy i gazu na morzach terytorialnych Nowej Zelandii, podniosła płace minimalne o 5%, zaczęła obniżać opłaty za studia, wprowadziła płatny urlop dla ofiar przemocy domowej i wydłużyła urlop rodzicielski dla kobiet<ref name=":0" />.
 
21 czerwca 2018 urodziła w szpitalu w [[Auckland]] córkę, której wraz z partnerem nadali imiona: [[język irlandzki|irlandzkie]] Neve (wywodzące się od słowa ''jasna'') oraz [[Język maoryski|maoryskie]] Te Aroha (oznaczające ''miłość'')<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.theguardian.com/world/2018/jun/24/neve-te-aroha-new-zealand-pm-jacinda-ardern-reveals-name-of-baby-daughter | tytuł = Neve Te Aroha: New Zealand PM Jacinda Ardern reveals name of baby daughter | autor = Naaman Zhou, Charles Anderson | data = 24 czerwca 2018 | data dostępu = 2020-12-18 }}</ref>. Została dzięki temu drugą kobietą na świecie, która urodziła dziecko w trakcie pełnienia obowiązków premiera (po pakistańskiej premierpremierce [[Benazir Bhutto]]). Po narodzinach dziecka wzięła sześciotygodniowy urlop macierzyński, w czasie którego obowiązki premiera pełnił dotychczasowy wicepremier [[Winston Peters]]<ref name="bbc1" />. Trzymiesięczne dziecko towarzyszyło jej we wrześniu podczas obrad [[Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych|Zgromadzenia Ogólnego ONZ]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://wiadomosci.wp.pl/premier-nowej-zelandii-jacinda-ardern-zabrala-na-obrady-onz-swoja-3-miesieczna-coreczke-6299475031148161a | tytuł = Premier Nowej Zelandii Jacinda Ardern zabrała na obrady ONZ swoją 3-miesięczną córeczkę | opublikowany = Wirtualna Polska | data dostępu = 2018-09-26}}</ref>.
 
Partnerem Jacindy Ardern jest Clarke Gayford, autor popularnego telewizyjnego programu wędkarskiego<ref name=bbc1>{{Cytuj stronę | url = https://www.bbc.com/news/world-asia-44557527 | tytuł = Jacinda Ardern baby: New Zealand PM gives birth to girl | opublikowany = BBC News | data dostępu = 2018-06-21}}</ref>.