Antanas Sniečkus: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
m doprecyzowanie |
||
Linia 36:
Po [[II wojna światowa|wojnie]] pozostał na stanowisku I sekretarza KC KPL, wykonując politykę sowiecką w zakresie m.in. deportacji ludności w głąb ZSRR, [[kolektywizacja|kolektywizacji]] i walki z [[Partyzantka litewska (1944–1953)|litewską partyzantką antykomunistyczną]]<ref name=":3">R. Wnuk, ''Leśni Bracia'', s. 116.</ref>. W grudniu 1946 r. polecił milicji i NKWD dawać gwarancje bezpieczeństwa partyzantom, którzy decydowali się skorzystać z ogłoszonej w lutym tego roku amnestii<ref>R. Wnuk, ''Leśni Bracia'', s. 233.</ref>. Od 14 października 1952 do końca życia pozostawał również członkiem KC [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|KPZR]]<ref name=":0" />. Mimo jego wieloletniego stażu partyjnego i wcześniejszych zasług dla ruchu komunistycznego na Litwie nie cieszył się pełnym zaufaniem Moskwy, czego wyrazem było wprowadzenie na stanowisko II sekretarza KPL Rosjanina, [[Aleksandr Isaczenko|Aleksandra Isaczenki]], w celu kontrolowania jego poczynań<ref>R. Misiunas, R. Taagapera, ''The Baltic States'', s. 76-77.</ref>. Kolejni Rosjanie, [[Aleksandr Trofimow]] i [[Wasilij Aronow]], pełnili obowiązki II sekretarza do 1953 r.<ref>R. Misiunas, R. Taagapera, ''The Baltic States'', s. 352.</ref>
Sniečkus zdołał utrzymać się na stanowisku I sekretarza przez kilkadziesiąt lat dzięki bezwzględnej lojalności wobec Moskwy i umiejętności dostosowywania się do zmian w radzieckim kierownictwie<ref name=":02">R. Misiunas, R. Taagapera, ''The Baltic States'', s. 205-206.</ref><ref name=":2">R. Misiunas, R. Taagapera, ''The Baltic States'', s. 146.</ref>. W pierwszych latach powojennych z pełną bezwzględnością wykonywał polecenia [[Józef Stalin|Stalina]] dotyczące Litwy<ref name=":02" />. Natomiast w 1953 r. błyskawicznie potępił [[Ławrientij Beria|Ławrientija Berię]], zaś po XX zjeździe partyjnym na łamach organu KPL, pisma ''Tiesa'' (Prawda), ukazało się najpierw ogólnikowe potępienie zjawiska kultu jednostki, a następnie krytyka Stalina jako obiektu takiego kultu<ref name=":2" />. W 1957 r. wypowiedział się na forum Rady Najwyższej Litewskiej SRR przeciwko "tendencjom decentralizacyjnym"<ref name=":12">R. Misiunas, R. Taagapera, ''The Baltic States'', s. 147.</ref>. Chociaż nastroje antyradzieckie na Litwie były w pierwszych dziesięcioleciach po wojnie bardzo silne, Sniečkus z powodzeniem przekonywał kierownictwo KPZR, iż świadczy to jedynie o trudności stojących przed nim zadań, a nie o jego nieudolności<ref name=":02" />. W latach 60. kierowana przez niego partia przeprowadziła w swoich szeregach kampanię "przeciwko nacjonalizmowi", równocześnie jednak liczba i odsetek Litwinów w partii systematycznie rósł (podobnie jak ogólna liczba członków KPL, która w latach 1956-1960 zwiększyła się o 40%)<ref name=":12" />. Z czasem Sniečkus odchodził od fanatycznego przywiązania do idei komunistycznych, jakie go cechowało, i stawał się pragmatycznym zarządcą<ref name=":02" />. Sniečkus z powodzeniem łagodził wewnątrzpartyjne konflikty między starszym i młodszym pokoleniem członków partii<ref>R. Misiunas, R. Taagapera, ''The Baltic States'', s. 148.</ref>, z czasem coraz bardziej akceptując silne litewskie poczucie odrębności narodowej także wśród członków KPL<ref name=":02" />. Z powodzeniem również hamował napływ ludności rosyjskiej na Litwę, czemu sprzyjało peryferyjne położenie tej republiki radzieckiej w porównaniu z [[Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka|Łotewską]] i [[Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka|Estońską SRR]], znacznie bardziej uprzemysłowionymi<ref name=":3" />. Kontrolował struktury partyjne w stopniu nieporównywalnym z I sekretarzami innych republik radzieckich<ref name=":02" />.
Sniečkus zmarł w 1974 r. i został pochowany na [[Cmentarze na Antokolu|cmentarzu wojskowym na Antokolu]] w Wilnie, w panteonie przywódców Litewskiej SRR oraz zasłużonych pisarzy i artystów Litwy radzieckiej<ref>J. Krajewski, ''Wilno i okolice: przewodnik'', Rewasz, Pruszków 2013, s. 229. </ref>. Mimo długoletniej działalności zmarłego w ruchu komunistycznym jego pogrzeb miał skromny charakter, a z Moskwy nie przybył na niego żaden wpływowy członek partyjnego kierownictwa<ref name=":02" />.
| |||