Nazwisko patronimiczne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Przeredagowanie i ujednolicenie zapisów nazw własnych i formantów; przeniesienie rozdziału o polskich patronimikach na początek artykułu; dodanie szablonów "dopracować" i "brak żródła" ze względu na brak źródeł do większości danych; redakcyjne |
m Usunięcie nieprawidłowych szablonów "brak źródła". Przy okazji "gratulacje" dla twórcy nazwy tego szablonu - wystarczyło dodać w nazwie słowo "grafiki" i szablon byłby jaśniejszy niż Słońce; drobne techniczne |
||
Linia 4:
== Użycie patronimików w Polsce ==
[[polskie nazwiska|Polskimi przykładami nazwisk]] patronimicznych są ''Wojciechowski, Andrzejczak, Janowski, Domin''.
Śladem dawnych patronimików w Polsce są nazwiska z końcówką '''''-ic''''' (w dialektach [[mazurzenie|mazurzących]]) lub '''''-icz''''' (w dialektach niemazurzących) np. ''Piotrowi'''cz''', Markiew'''icz''''' itp. Znacznie częściej nazwiska na ''-ic'' i ''-icz'' tworzone były od nazw osobowych (przydomków) np. ''Bab'''ic''''' / ''Bab'''icz''', Czern'''ic''', Głow'''icz''''' lub zawodów, czy urzędów np. ''Cieśl'''ic''', Wojewodzic, Księż'''yc''''' (syn ''księdza'', czyli dawn. księcia) itp.
Patronimiki są jeszcze używane na [[Podhale|Podhalu]], obecnie już tylko w sytuacjach potocznych. Przykładem osób z patronimicznym członem nazwiska byli bracia ''Jan'' i [[Józef Gąsienica Tomków|''Józef Gąsienicowie Tomkowowie'']], znani przewodnicy [[Tatry|tatrzańscy]] czy [[Stanisław Gąsienica Sobczak|''Stanisław Gąsienica Sobczak'']] – polski rzeźbiarz i ceramik.
== Rosja ==
Linia 32:
* ''-sen'' lub ''-son'' (w przypadku mężczyzn, oznaczające 'syn')
* ''-dottir'' lub ''-dóttir'' (w przypadku kobiet, oznaczające 'córka')
Na przykład syn ''Sørena'' to ''Sørensen'', a córka to ''Sørensdottir''.
=== Islandia ===
Linia 39:
== Holandia ==
W [[Holandia|Holandii]] stosowało się końcowki ''-zoon'' (dla syna) i ''-dochter'' (dla córki) (stąd ''Abel Janszoon Tasman'' to 'Abel, syn Jana Tasmana', ''Rembrandt Harmenszoon van Rijn'' to 'Rembrandt, syn Harmena van Rijn', zaś ''Kenau Simonsdochter Hasselaer'' to 'Kenau, córka Simona Hasselaera'). Z czasem końcówki te skróciły się do (odpowiednio) ''-sz'' (''-s'') i -''dr''. Stosowano również końcówki ''-se''/'', -sen'' (na północy nawet tylko ''-s'' zarówno dla synów, jak i córek). Nazwiska patronimiczne przekształciły się później w nazwiska i dziedziczone były tak, jak m.in. w Polsce.
== Anglia, Szkocja i Irlandia ==
W [[Szkocja|Szkocji]] oraz [[Irlandia|Irlandii]] popularny był przedrostek ''Mac'' (rzadko spotykany odpowiednik dla córek: ''Nic''). Przykładowo ''MacCoinneach'' (w wersji zanglicyzowanej: ''Mackenzie'') oznacza 'syn Coinneacha', zaś ''NicDhòmhnaill'' – 'córka Dòmhnailla' (zob. [[lenicja]]).
W [[Irlandia|Irlandii]] równie popularny był przedrostek ''Ó''<nowiki/>' (zanglicyzowane: ''O''<nowiki/>'), oznaczające wnuka, np. ''O'Brian''.
W całej [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i [[Irlandia|Irlandii]] można spotkać również przedrostek ''fitz-'' (który pochodzi od archaicznej francuskiej formy ''fitz'', czyli syn; por. dzisiejsze francuskie ''fils''). Na Wyspy Brytyjskie zaniesiony został przez [[Normanowie|Normanów]], np. ''Fitzroy'', ''Fitzgerald''. W późniejszych czasach oznaczał nieślubne dziecko królewskie lub książęce<ref>{{cytuj stronę| url = http://dictionary.reference.com/browse/fitz| tytuł = Fitz| data dostępu = 7 kwietnia 2009| autor = | język = en}}</ref>, uznane przez ojca.
== Węgry ==
Rzadko spotykana, przechowana obecnie w nazwiskach, jest końcówka '''''-fi''''' (lub ''-fy''), przeznaczona dla synów, np. [[Sándor Petőfi|''Sándor Pető'''fi''''']], aczkolwiek w tym przypadku jest to nazwisko dosłownie przetłumaczone; ojciec poety był zmadziaryzowanym Serbem i nazywał się ''Petrović''. W [[język węgierski|języku węgierskim]] nazwisko zapisywane jest zawsze przed imieniem.
== Rumunia ==
Bardzo popularne w [[Rumunia|Rumunii]] są nazwiska zakończone na ''-escu'', np. ''Petrescu'' (czyli 'syn mężczyzny o imieniu Petru').
== Inne kraje europejskie ==
* [[Hiszpania]]: ''-ez'', niekiedy ''-az'', ''-es'' (np. [[Luis Henríquez|''Luis Henríquez'']], [[Feliciano López|''Feliciano López'']], [[Susana Díaz|''Susana Díaz'']])
* [[Gruzja]]: ''-szwili'' (np. [[Lewan Kobiaszwili|''Lewan Kobiaszwili'']], [[Micheil Saakaszwili|''Micheil Saakaszwili'']], [[Józef Stalin|''Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili'']])
== Etiopia ==
W [[Etiopia|Etiopii]] na prawach nazwiska funkcjonuje imię ojca w niezmienionej postaci, np. ''Mengesza'' syn ''Johannysa'' będzie się nazywał ''Mengesza Johannys'', a gdy on sam będzie miał syna o imieniu ''Tewodros'', będzie on nazywał się ''Tewodros Mengesza''. Decyduje kolejność, np. ''Mengesza Tewodros'' oznaczać będzie zupełnie inną osobę.
== Irak ==
W Iraku większość ludzi nie ma nazwisk, ludzie nazywani są w następujący sposób: imię własne + imię ojca + imię dziadka (od strony ojca) + opcjonalnie miejsce pochodzenia.<br /> Przykład: {{link-interwiki|Muhamad Salih Dilan|en|Muhamad Salih Dilan|tekst=Muhamad Salih Dilan}} znaczy tyle, co 'Muhamad, syn Saliha, który jest synem Dilana'. Niektórzy mają również nazwisko pochodzące od klanu albo plemienia, z którego pochodzą, jak na przykład ''Al Dulaimi''.
| |||