Metrodora: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 2:
'''Metrodora''', także '''Kleopatra Metrodora<ref name=":3">{{Cytuj |autor = Tsoucalas Gregory MD, PhD, Karamanou Marianna MD PhD, Androutsos Georgios MD |tytuł = Metrodora, an Innovative Gynecologist, Midwife, and Surgeon |czasopismo = Surgical Innovation |data = 2013-04-16 |data dostępu = 2021-02-23 |wolumin = 20 |numer = 6 |s = 648–649 |doi = https://doi.org/10.1177/1553350613485304 |url = https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1553350613485304 |język = en |dostęp = zamknięty}}</ref>''' – [[Starożytna Grecja|starogrecka]] [[Lekarz|lekarka]], [[Ginekologia|ginekolożka]], [[położna]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Metrodora, ginekolog, która wyprzedziła swoją epokę |data = 2020-05-17 |data dostępu = 2021-02-22 |opublikowany = Piękno umysłu |url = https://pieknoumyslu.com/metrodora-ginekolog-ktora-wyprzedzila-swoja-epoke/ |język = pl}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |autor = Tsoucalas Gregory, Sgantzos Markos |tytuł = Aspasia and Cleopatra Metrodora, Two Majestic Female Physician – Surgeons in the Early Byzantine Era |czasopismo = Journal of Universal Surgery |data = 2016-08-10 |data dostępu = 2021-02-22 |issn = 2254-6758 |wolumin = 4 |numer = 3 |doi = 10.21767/2254-6758.100055 |url = https://www.jusurgery.com/abstract/aspasia-and-cleopatra-metrodora-twornmajestic-female-physician--surgeons-in-thernearly-byzantine-era-11083.html |język = en}}</ref>, [[Chirurgia|chirurżka]]<ref name=":1" /> i badaczka chorób kobiecych<ref name=":0" />.
Jako pierwsza wykorzystała [[wziernik]] do badań ginekologicznych, stosowała [[tampon]] jako metodę [[Antykoncepcja|antykoncepcji]] i leczenia infekcji [[Pochwa człowieka|pochwy
Jako jedna z pierwszych zdecydowania opowiadała się za [[Chirurgia|chirurgicznym]] usuwaniem zmian [[Nowotwór|nowotworowych]], prowadziła zabiegi rekonstrukcji [[Twarz|twarzy]], [[Gruczoł mlekowy człowieka|piersi]] i [[Błona dziewicza|błony dziewiczej]]<ref name=":0" />. Opisywała także zabiegi usuwania włosów i leczenia hemoroidów<ref>{{Cytuj |tytuł = Brooklyn Museum: Metrodora |data dostępu = 2021-02-23 |opublikowany = www.brooklynmuseum.org |url = https://www.brooklynmuseum.org/eascfa/dinner_party/heritage_floor/metrodora}}</ref>. Była tym samym jedną z nielicznych lekarek, które w swojej praktyce wychodziły poza zakres ginekologii i położnictwa<ref name=":2" />.
Autorka licznych traktatów poświęconych ginekologii<ref name=":0" /><ref name=":1" />, w tym ''Na temat chorób i leczenia kobiet<ref name=":0" />'' oraz ''O macicy, brzuchu i nerkach<ref name=":1" />'' i autorka najstarszej znanej medycznej książki napisanej przez kobietę. Jej ''Na temat chorób i leczenia kobiet'' zachowało się w dwóch tomach, liczących 63 rozdziały, w pracy tej widać wpływ myśli [[Hipokrates|Hipokratesa]], choć Metrodora wniosła istotny wkład w medycynę poprzez własne obserwacje na temat objawów czy etiologii chorób. W odróżnieniu od innych lekarzy epoki, Metrodora często powoływała się bezpośrednio na prace Hipokratesa, a nie inne, późniejsze opracowania<ref name=":2" />.
Linia 8 ⟶ 10:
Ponadto opracowała pierwszą znaną alfabetyczną encyklopedię medyczną<ref name=":2" />.
Informacje na temat jej życia są skąpe i fragmentaryczne, nie ma też pewności co do czasu, w którym żyła. Okres jej życia datuje się zależnie od źródeł między I i VII w. n.e.<ref name=":1" />, a najczęściej między 200 i 400 r. n.e.<ref name=":0" /><ref name=":2" /> i wskazuje się ją jako współczesną [[Soranus z Efezu|Soranusowi z Efezu]]'''<ref name=":3" />'''. Utrudnieniem jest fakt, iż o nie wspominają o niej bizantyńscy lekarze-pisarze, począwszy od [[Orybazjusz|Orybazjusza]], [[Aecjusz z Amidy|Aecjusza z Amidy]] i [[Paweł z Eginy|Pawła z Eginy]] po [[Aleksander z Tralles|Aleksandra z Tralles]]<ref name=":1" />, niemniej jej prace cytowane były przez lekarzy greckich i rzymskich, a pierwsze łacińskie tłumaczenia jej prac pojawiły się między III i V w. n.e. Pisma Metrodory były używane także w [[Średniowiecze|średniowieczu]]. W swoich pracach Metrodora przywoła m.in. [[Berenika III|Berenikę III]] zwaną Kleopatrą, i na skutek pomyłk jej prace zaczęto w średniowieczu przypisywać [[Kleopatra|Kleopatrze VII]]<ref name=":2" />. Współcześnie jej prace znane są z XII-wiecznego kodeksu przechowywanego w [[Biblioteka Laurenziana|Bibliotece Laurenziana]]<ref>{{Cytuj |autor = S KOTSOPOULOS, A FOTIOU |tytuł = Metrodora: A physician of late Byzantium on feminity |czasopismo = ENCEPHALOS |data = 2018 |wolumin = 55 |s = 9-11}}</ref>.
== Przypisy ==
| |||