Jan Aleksander Lipski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat., drobne merytoryczne
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
drobne techniczne
Linia 56:
Studiował na [[Uniwersytet Paryski|Sorbonie]] w [[Paryż]]u i w [[Rzym]]ie. W 1717 roku otrzymał tytuł doktora obojga praw. 23 kwietnia 1719 przyjął [[Sakrament święceń|święcenia kapłańskie]]. Kanclerz [[Biskupi gnieźnieńscy|arcybiskupa gnieźnieńskiego]], od 1724 [[podkanclerzy]] [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|koronny]] i prezydent [[Trybunał Główny Koronny|Trybunału Głównego Koronnego]]. Jako zaufany powiernik [[August II Mocny|Augusta II Mocnego]] często brał udział w misjach dyplomatycznych między [[Drezno|Dreznem]] a [[Warszawa|Warszawą]]. Posługiwał się pięcioma językami.
 
W 1732 mianowany został [[biskup]]em [[łuck]]im, następnie w kilka miesięcy później [[Biskupi krakowscy|biskupem krakowskim]]. W trakcie burzliwego bezkrólewia w 1733 opowiedział się po stronie kandydatury elektora saskiego [[August III Sas|Fryderyka Augusta II Wettina]] popieranego przez mniejszość wyborców i wyniesionego na tron przez obce wojska, jako deputat zprzedstawiciel [[Senat (I Rzeczpospolita)|Senatu]] podpisał jego ''[[pacta conventa]]''<ref>Volumina Legum, t. VI, Petersburg 1860, s. 309.</ref>. 17 stycznia 1734 w katedrze wawelskiej koronował [[August III Sas|Augusta III]] i [[Maria Józefa|Marię Józefę]] (wobec odmowy dokonania koronacji ze strony [[prymas Polski|prymasa]] [[Teodor Andrzej Potocki|Teodora Potockiego]])<ref>Uprawnionym do koronacji był prymas, wyjątkowo zastępował go [[Biskupi włocławscy|biskup kujawski]]. Ustawy, np. z 1633 ''Konsens na Bisknpstwo Krakowskie'' (Volumina Legum, t. 3, s. 375 - 376, f. 792), głosiły, że biskup krakowski ''żadnej sobie prerogatywy wprzód przed Prymasem Regni przywiaszczać nie będzie'', w tym dokonywać koronacji. Zakaz powtórzył [[Sejm pacyfikacyjny (1736)]] w ustawie ''Prerogatywy Prymacyalne'' ([[Volumina Legum]], t. VI, Petersburg 1860, s. 319). Szerzej : [http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Studia_Prymasowskie/Studia_Prymasowskie-r2011-t5/Studia_Prymasowskie-r2011-t5-s57-98/Studia_Prymasowskie-r2011-t5-s57-98.pdf ''Przywileje i godności Prymasów Polski''].</ref>. W 1735 roku podpisał uchwałę Rady Generalnej [[konfederacja warszawska (1733)|konfederacji warszawskiej]]<ref>Uchwała Rady Generalnej Konfederacji, 1735, s. 19.</ref>. W 1736 roku został wyznaczony [[senatorowie rezydenci|senatorem rezydentem]]<ref>Volumina Legum, t. VI, Petersburg 1860, s. 326.</ref>. 10 lipca 1737 roku podpisał we [[Wschowa|Wschowie]] [[Konkordat wschowski 1737|konkordat]] ze [[Watykan|Stolicą Apostolską]]<ref>[http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=68446 ''Vetera monumenta Poloniae et Lithuaniae gentiumque finitimarum historiam illustrantia maximam partem nondum edita ex tabulariis Vaticanis, deprompta collecta ac serie chronologica disposita''. T. 4, Ab Innocentio PP. XII usque ad Pium PP. VI 1697-1775.P.1-2], wydał Augustyn Theiner, Rzym 1864, s. 126.</ref>. Dzięki protekcji nowego monarchy uzyskał na [[konsystorz]]u 20 grudnia 1737 godność [[kardynał]]a. Nigdy jednak nie otrzymał kapelusza kardynalskiego ani kościoła tytularnego, nie uczestniczył również w [[konklawe 1740]], odrzucił proponowany mu przez papieża [[Klemens XII|Klemensa XII]] tytuł [[arcybiskup]]a [[Gniezno|gnieźnieńskiego]] i [[prymas Polski|prymasa Polski]].
 
Jako biskup krakowski Jan Aleksander Lipski zrezygnował ze wszystkich beneficjów. Zasłynął jako mecenas sztuki i opiekun włoskiego architekta [[Franciszek Placidi|Franciszka Placidiego]]. Na jego polecenie dokonano barokizacji wnętrza katedry wawelskiej i restauracji zamku królewskiego.
Linia 82:
[[Kategoria:Członkowie dworu Augusta III Sasa]]
[[Kategoria:Deputaci do paktów konwentów Augusta III Sasa]]
[[Kategoria:Deputaci do paktów konwentów władców Polski (Senat)]]
[[Kategoria:Doktorzy obojga praw (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Elektorzy Augusta III Sasa]]
[[Kategoria:Kardynałowie z nominacji Klemensa XII]]
[[Kategoria:Konfederaci warszawscy (1733)]]
[[Kategoria:Lipscy herbu Grabie|Jan, Aleksander]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Krakowem (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Siewierzem (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Orła Białego (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Pochowani w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie]]
[[Kategoria:Podkanclerzowie koronni (duchowni)]]
[[Kategoria:Polscy kardynałowie]]
[[Kategoria:Prezydenci Trybunału Głównego Koronnego]]
[[Kategoria:Senatorowie duchowni I Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Senatorowie rezydenci (August III Sas)]]
[[Kategoria:Deputaci doSygnatariusze paktów konwentów władcówAugusta PolskiIII (Senat)Sasa]]
[[Kategoria:Sygnatariusze konkordatu wschowskiego 1737]]
[[Kategoria:Prezydenci Trybunału Głównego Koronnego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Orła Białego (I Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Pochowani w bazylice archikatedralnej św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1690]]
[[Kategoria:Zmarli w 1746]]
[[Kategoria:Kardynałowie z nominacji Klemensa XII]]