Grande Chartreuse: Różnice pomiędzy wersjami

Wedle przekazów, [[Bruno Kartuz|Bruno]] - pochodzący z [[Kolonia (Niemcy)|Kolonii]] niemiecki zakonnik i sześciu jego towarzyszy – za zgodą i pod patronatem biskupa [[Hugon z Grenoble|Hugona z Grenoble]] – osiedlili się w czerwcu 1084 roku w dolinie [[Chartreuse]], w miejscu, które odtąd będzie nazywane „Pustelnią Chartreuse” ze względu na odizolowanie od świata. Dolina jest bowiem od północy i południa okolona masywami górskimi. Bruno po kilkunastu latach wraz ze swoimi sześcioma towarzyszami zbudowali w tym miejscu pierwszą pustelnię, aby prowadzić życie eremickie.<ref>{{Cytuj | url=https://www.chartreuse.fr/histoire/histoire-de-lordre-des-chartreux/ | tytuł=Histoire de l’ordre des Chartreux - Chartreuse<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=chartreuse.fr | język=fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref>.

9 grudnia 1086 (lub 1097)<ref>https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-01304778/document strona 251, (od fragmentu: "Le premier acte des chartreux montre déjà le rôle essentiel joué par Hugues de Grenoble. Le 9 décembre 1086 ou 1097, dans sa cité, à l’occasion du synode diocésai" </ref> r. biskup [[Hugon z Grenoble|biskup Hugon]] podczas [[synod|synodu]]u w [[Grenoble]] uroczyście potwierdził darowizny dokonane dwa lata wcześniej przez właścicieli ziem w rejonie [[Chartreuse]] (byli to Humbert de Miribel, oraz Séguin, przeor opactwa w La Chaise-Dieu). <ref>https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-01304778/document</ref>. Darowizna obejmowała obszar o powierzchni 1700 hektarów. Obszar podległy zgromadzeniu stopniowo powiększał się, uzupełniany kolejnymi darowiznami. Surowa reguła pustelnicza wywoływała jednak serię napięć z mieszkańcami, ponieważ członkowie zgromadzenia chcąc chronić swoją izolację, odmawiali kobietom prawa wstępu i przejścia przez swoje ziemie. Co więcej, wywłaszczali lokatorów z okolicy, co kończyło się kłótniami i procesami<ref>Sophie Hasquenoph, "Histoire des ordres et congrégations religieuses en France du Moyen Âge à nos jours" (Historia zakonów i zgromadzeń religijnych we Francji – od średniowiecza po współczesność), Champ Vallon, 2009</ref>.

Przypuszcza się, że pierwsze konstrukcje były drewniane, z wyjątkiem murowanego kościoła konwentualnego,Najstarszy i jedyny znany opis klasztoru zostawił [[Guibert z Nogent]] około 1114 roku.<ref>{{Cytuj | url=http://sourcesmedievales.unblog.fr/2008/04/05/la-fondation-de-la-chartreuse-selon-guibert-de-nogent-fin-xie-s/ | tytuł=Sources Médiévales » Archives du Blog » La fondation de la Chartreuse, selon Guibert de Nogent (fin XIe s.)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=unblog.fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref>. Dowiadujemy się z niego o ciągu cel z krużgankiem, kościele i [[refektarz|refektarzu]]u oraz o obecności dużej kuchni i dodatkowym budynku zebrań konwentu. Nic nie wiadomo o rozkładzie tych budowli. [[Guibert z Nogent]] podkreślił, że w [[konwent|konwencie]] była bieżąca woda, dostarczana do każdego budynku.

Zakonnicy wrócili do zdewastowanego [[Grande Charteuse]] po 22 latach. 27 kwietnia 1816 roku dekret królewski przywrócił im część dóbr. W 1857 roku dekret cesarski ustanowił wokół klasztoru strefę chronioną. Zabroniono w niej wyrębu drzew, lokalizacji przemysłu i wprowadzono ochronę krajobrazu: „Wokół budynków, budynków gospodarczych i gruntów zajmowanych obecnie przez dom spokojnej starości a znanych jako Grande Chartreuse, będzie zarezerwowany (...) obszar około stu dwudziestu dwóch hektarów leśnych…".<ref>http://documents.irevues.inist.fr/bitstream/handle/2042/27494/RFF_1959_4_274.pdf?sequence=1</ref>.

29 marca 1880 roku nowe przepisy zapowiadały rozwiązanie kongregacji męskich nieuznawanych przez państwo. Choć na tej liście znajdowali się Kartuzi, to uniknęli oni wypędzenia. Owo zawieszenie w formalnym niebycie trwało do 29 kwietnia 1903 roku, kiedy doszło do powtórnego usunięcia zakonników z klasztoru - na podstawie decyzji parlamentu – tym razem użyto siły. <ref>{{Cytuj | url=http://www.academie-sla-marseille.fr/pages/membres-1/academiciens/amargier-pierre/conferences-d-amargier-pierre/l-expulsion-des-chartreux-le-29-avril-1903-amargier.html | tytuł=L’expulsion des chartreux le 29 avril 1903 - AMARGIER<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=academie-sla-marseille.fr | język=fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref> Wspólnota schroniła się we Włoszech, gdzie spędziła 37 lat, zanim powtórnie pojawiła się szansa powrotu do zakonnego domu macierzystego.

14 listopada 1912 roku zabudowania klasztorne z otoczeniem zostały uznane za pomnik historii.<ref>{{Cytuj | url=https://www.pop.culture.gouv.fr/notice/merimee/PA00117265 | tytuł=Monastère de la Grande-Chartreuse<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=pop.culture.gouv.fr | język=fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref>.

Mnisi wrócili do klasztoru z Włoch samowolnie w maju 1940, krótko po kampanii niemieckiej we Francji a przed [[Rozejm w Compiègne (1940)|Rozejmemrozejmem w Compiègne]]. 29 maja 1940 pierwsi zakonnicy pojawili się w [[Grande Charteuse]], by w swoistym [[Bezkrólewie|interregnum]] podjąć próbę odzyskania klasztoru, który pełnił wówczas między innymi role szpitalne. Ustawa rządu Vichy z 21 lutego 1941 r. przyznała Kartuzom pozytywny status prawny we Francji i ponownie zalegalizowała ich prawa do części nieruchomości.

Od 1947 r. Grande Chartreuse zaczęła regularnie gościć kapitułę generalną co dwa lata - w miejscu, które sami członkowie zgromadzenia nazywają "matką i źródłem całego zakonu".<ref>{{Cytuj | url=https://www.chartreux.org/fr/ordre-aujourdhui.php | tytuł=L'Ordre aujourd'hui<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=chartreux.org | język=fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref>.

Rozwój turystyki i zainteresowanie tym miejscem sprawiły, że władze zakonne rozważały opuszczenie [[Grande Charteuse]] i przenosiny zgromadzenia w bardziej izolowane miejsce. Ostatecznie konwent uzyskał przywileje chroniące spokój miejsca – wprowadzono zakaz ruchu samochodowego w pobliżu zabudowań klasztornych. Zakazano przelotów samolotami prywatnymi nad klasztorem<ref>{{Cytuj | url=https://baladesenisere.wordpress.com/2014/09/11/histoire-de-la-grande-chartreuse/ | tytuł=Histoire de la Grande Chartreuse « Balades en Isère<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=wordpress.com | język=fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref> – takie wycieczki stały się niezwykle modne i popularne. Dolina została w części uznana za miejsce historyczne o cennych walorach przyrodniczych. W zabudowaniach starego klasztoru – tzw. [[Correrie]] – nieco niżej niż Chartreuse, utworzono muzeum.<ref>{{Cytuj | url=https://www.musee-grande-chartreuse.fr/en/ | tytuł=Museum of la Grande Chartreuse, Isère, France<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=musee-grande-chartreuse.fr | język=fr | data dostępu=2021-02-11}}</ref>. Turyści przybywające w to miejsce muszą zatrzymywać się półtora kilometra od klasztoru właściwego będącego siedzibą zgromadzenia.