Parlamentariusz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+ foto
poprawa linków, źródła/przypisy, ujednoznacznienie, szablony, merytoryczne
Linia 1:
{{Inne znaczenia|parlamentariusza|[[parlamentarzysta]]}}
{{inne znaczenia|posłańca w czasie wojny|parlamentariusz – [[poseł]] do [[parlament]]u}}
[[Plik:FestungBreslau6V1945.jpg|thumb|Parlamentariusze niemieccy (z przepaskami na oczach) w towarzystwie żołnierzy radzieckich przed kapitulacją ''[[Oblężenie Wrocławia (1945)|Festung Breslau]]'' [[6 maja]] [[1945]]]]
[[FilePlik:Amerykański parlamentariusz prowadzony przez dwóch niemieckich żołnierzy (2-409).jpg|thumb|Amerykański parlamentariusz z zawiązanymi oczami prowadzony przez dwóch niemieckich żołnierzy (listopad 1944)]]
{{Wikisłownik|parlamentariusz}}
'''Parlamentariusz''' ([[fr.]] ''parlementaire'' od ''parler'' 'mówić')<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/852F01F1BA6BE9EFC12565760081DC29.php ''Słownik Wyrazów Obcych'']</ref> – w czasie [[wojna|wojny]] posłaniec kierowany do dowództwa wojsk [[przeciwnik]]a w celu omówienia możliwości [[zawieszenie broni|zawieszenia broni]] lub [[kapitulacja|kapitulacji]] jednej ze stron. Delegacja taka wyposażona jest zazwyczaj w [[biała flaga|białą flagę]]<ref>Znak białej flagi zdefiniowano w art. 32 aneksu do [[Konwencje haskie|Konwencji Haskich]] z [[29 lipca]] [[1899]] i [[18 października]] [[1907]] o zasadach prowadzenia wojny lądowej.</ref>, co zgodnie z konwencjami wojennymi sygnalizuje [[żołnierz]]om przeciwnika, że niosący ją żołnierze nie podejmują działań bojowych. W związku z tym prawnie zabronione jest atakowanie ich<ref>Parlamentariusz traci przywilej nietykalności, jeżeli dowiedziono ''w sposób konkretny i niezbity, że skorzystał ze swego położenia uprzywilejowanego, aby spowodować lub popełnić czyn zdradziecki''. Tamże, art. 34.</ref>. Po przekroczeniu linii frontu często nakazuje się założyć na oczy opaskę, uniemożliwiającą zapamiętanie topografii i rozmieszczenia wojsk przeciwnika. Zgodnie z konwencjami międzynarodowymi, po wykonaniu zadania (np. po przekazaniu propozycji kapitulacji) delegacja parlamentariuszy odsyłana jest z powrotem w kierunku własnych linii.
{{Commonscat|Parlimentaire}}
'''Parlamentariusz''' ([[Język francuski|fr.]] ''parlementaire'' od ''parler'', [[Język polski|pol.]] ''mówić'')<ref>[http{{Cytuj stronę | url = https://www.slownik-onlinewsjp.pl/kopalinski/852F01F1BA6BE9EFC12565760081DC29index.php?id_hasla=67080 ''Słownik| Wyrazówtytuł Obcych'']= Parlamentariusz | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = Wielki słownik języka polskiego | oznaczenie = | strony = | język = pl | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2021-03-22}}</ref> – w czasie [[wojnaWojna|wojny]] posłaniec kierowany do dowództwa wojsk [[przeciwnik]]a w celu omówienia możliwości [[zawieszenie broniRozejm|zawieszenia broni]] lub [[kapitulacjaKapitulacja|kapitulacji]] jednej ze stron. Delegacja taka wyposażona jest zazwyczaj w [[białaBiała flaga|białą flagę]]<ref>Znak białej flagi zdefiniowano w art.artykule 32 aneksu do [[Konwencje haskie z 1899 i 1907 roku|Konwencjikonwencji Haskichhaskich]] z [[29 lipca]] [[1899]] i [[18 października]] [[1907]] o zasadach prowadzenia wojny lądowej.</ref>, co zgodnie z konwencjami wojennymi sygnalizuje [[żołnierz]]om przeciwnika, że niosący ją żołnierze nie podejmują działań bojowych. W związku z tym prawnie zabronione jest atakowanie ich<ref>Parlamentariusz traci przywilej nietykalności, jeżeli dowiedziono ''w sposób konkretny i niezbity, że skorzystał ze swego położenia uprzywilejowanego, aby spowodować lub popełnić czyn zdradziecki''. Tamże, art.artykuł 34.</ref>. Po przekroczeniu linii frontu często nakazuje się założyć na oczy opaskę, uniemożliwiającą zapamiętanie topografii i rozmieszczenia wojsk przeciwnika. Zgodnie z konwencjami międzynarodowymi, po wykonaniu zadania (np.na przykład po przekazaniu propozycji kapitulacji) delegacja parlamentariuszy odsyłana jest z powrotem w kierunku własnych linii.
 
Prawnie zakazane jest udawanie zamiaru prowadzenia rokowań pod osłoną białej flagi lub udawanie poddania się<ref>[[Konwencje genewskie|Pierwszy Protokół Dodatkowy]] (1977) art.artykuł 37.</ref>.
 
== Parlamentariusz w literaturze ==
Przykłady za ''[[Słownik języka polskiego (Witold Doroszewski)|Słownikiem języka polskiego]]'' opracowanego i opublikowanego przez grupę naukowców pod przewodnictwem profesora [[Witold Doroszewski|Witolda Doroszewskiego]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://sjp.pwn.pl/doroszewski/parlamentariusz;5469919.html | tytuł = Parlamentariusz | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = Słownik języka polskiego | oznaczenie = | strony = | język = pl | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 2021-03-22}}</ref>:
* ''Widząc bezowocność walki, wysłał parlamentariuszy do komendy polskiej''.
* ''[[Iwan Dybicz Zabałkański|Dybicz]] (...) hardo odpowiedział, że już więcej parlamentariuszów przyjmować nie będzie''.
 
== Przypisy ==