Denudacja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołanie szablonu {{encyklopedia PWN}}
wikizacja, drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Denudacja''' (etym. [[łacina|łac.]] ''denudare'', ogołacać, odkrywać; inaczej: '''degradacja''', etym. [[łacina|łac.]] ''degradatio'', obniżenie) – degradacja, procesy denudacyjne – procesy niszczące powodujące wyrównywanie i stopniowe obniżenie powierzchni Ziemi<ref name="Encyklopedia PWN">{{encyklopedia PWN|id = 3891830|tytuł=denudacja|data dostępu=2018-04-29}}</ref>. Obejmuje procesy takie jak [[wietrzenie]], [[erozja]] i [[ruchy masowe]] (przemieszczanie okruchów skalnych, efektów dezintegracji blokowej i ziarnowej) z terenów górskich i wyżynnych na nizinne, powodujące wyrównanie terenu ([[peneplena|peneplenizacja]]). Zazwyczaj transportowany materiał trafia ostatecznie do oceanów, gdzie jest deponowany w postaci [[skały okruchowe|skał okruchowych]] jak [[piaskowiec|piaskowce]]. Na obszarach obfitych w [[zwietrzelina|zwietrzelinę]] denudacja zmierza do obniżenia podłoża skalnego.
 
Średnia prędkość „zdzierania [[kontynent]]ów” wynosi około 6&nbsp;mm/1000 lat. Po odciążeniu terenu przez denudację zwykle następują ruchy tektoniczne, które wznoszą obniżony teren.
Linia 16:
 
Osuwiska dzielą się na:
* zwarte – to te, którew których masa skalna podczas ruchu zachowuje swoją dotychczasową budowę;
* zwałowe, które cechuje się bezwładnością przemieszczanego materiału.
 
Spełzywanie – proces bardzo powolny, niewidoczny bezpośrednio; powoduje w skali długookresowej przemieszczenie mas zwietrzelinowych i w konsekwencji obniżenie stoków;.
 
Odpadanie – przemieszczanie się fragmentów skał odspojonych od podłoża w wyniku wietrzenia fizycznego, prowadzącego do rozpadu ziarnistego i blokowego;.
 
Spływy błotne – lawiny błotne – to przemieszczanie utworów, które są luźne i jednocześnie bardzo silne przesiąknięte wodą.