Denudacja: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołanie szablonu {{encyklopedia PWN}} |
wikizacja, drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
'''Denudacja''' (etym. [[łacina|łac.]] ''denudare'', ogołacać, odkrywać; inaczej: '''degradacja''', etym. [[łacina|łac.]] ''degradatio'', obniżenie) – degradacja, procesy denudacyjne – procesy niszczące powodujące wyrównywanie i stopniowe obniżenie powierzchni Ziemi<ref name="Encyklopedia PWN">{{encyklopedia PWN|id = 3891830|tytuł=denudacja|data dostępu=2018-04-29}}</ref>. Obejmuje procesy takie jak [[wietrzenie]], [[erozja]] i [[ruchy masowe]] (przemieszczanie okruchów skalnych, efektów dezintegracji blokowej i ziarnowej) z terenów górskich i wyżynnych na nizinne, powodujące wyrównanie terenu ([[peneplena|peneplenizacja]]). Zazwyczaj transportowany materiał trafia ostatecznie do oceanów, gdzie jest deponowany w postaci [[skały okruchowe|skał okruchowych]] jak [[piaskowiec|piaskowce]]. Na obszarach obfitych w [[zwietrzelina|zwietrzelinę]] denudacja zmierza do obniżenia podłoża skalnego.
Średnia prędkość „zdzierania [[kontynent]]ów” wynosi około 6 mm/1000 lat. Po odciążeniu terenu przez denudację zwykle następują ruchy tektoniczne, które wznoszą obniżony teren.
Linia 16:
Osuwiska dzielą się na:
* zwarte – to te,
* zwałowe, które cechuje się bezwładnością przemieszczanego materiału.
Spełzywanie – proces bardzo powolny, niewidoczny bezpośrednio; powoduje w skali długookresowej przemieszczenie mas zwietrzelinowych i w konsekwencji obniżenie stoków
Odpadanie – przemieszczanie się fragmentów skał odspojonych od podłoża w wyniku wietrzenia fizycznego, prowadzącego do rozpadu ziarnistego i blokowego
Spływy błotne – lawiny błotne – to przemieszczanie utworów, które są luźne i jednocześnie bardzo silne przesiąknięte wodą.
|