Lotniskowiec eskortowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków |
drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
[[Image:HMS Audacity (D10).jpg|thumb||Lotniskowiec
'''Lotniskowiec eskortowy''', stosunkowo niewielki [[lotniskowiec]] z okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], okręty tego typu używane były przez [[Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych|Marynarkę Wojenną Stanów Zjednoczonych]] i [[Royal Navy|Królewską Marynarkę Wojenną]]. Na teatrze działań na [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]] były zazwyczaj używane do eskortowania konwojów i walki z okrętami podwodnymi, na [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]] służyły zazwyczaj w czasie operacji desantowych, zapewniając wsparcie lotnicze jednostkom lądowym, a także do transportu samolotów ze Stanów Zjednoczonych na lotniska położone bliżej linii frontu.
===II wojna światowa===
====Historia====
Pierwszym
W służbie amerykańskiej okręty tego typu otrzymały początkowo oznaczenie ''auxiliary aircraft escort vessels'' - '''ACV''' (pomocnicze eskortowe okręty lotnicze), następnie ''auxiliary aircraft carrier'' - '''CVA''' (pomocnicze lotniskowce) i ostatecznie ''escort aircraft carrier'' - '''CVE''' (lotniskowce eskortowe), ten ostatni [[Skrótowiec|akronim]], CVE, miał według załóg tych okrętów znaczyć '''Combustible, Vulnerable, and Expendable''', czyli "Łatwopalne, delikatne i przeznaczone na straty". Potocznie nazywane były ''jeep carriers'' i ''baby flattops''.
Linia 32:
Pierwsze lotniskowce eskortowe powstały na zamówienie Royal Navy i stanowiły część floty przeznaczonej do eskortowania konwojów na trasach północnego Atlantyku. Część została zakupiona przez rząd brytyjski, część została wypożyczona flocie angielskiej na podstawie umowy [[Lend Lease]]. W roli eskortowej samoloty z tych okrętów używane były do patrolowania przestrzeni powietrznej wokół konwoju, odstraszania czy zestrzeliwania niemieckich samolotów zwiadowczych oraz do patroli przeciwko okrętom podwodnym. Służyły także jako transportowce lotnicze, przewożąc samoloty ze Stanów Zjednoczonych do Anglii, w tej roli mogły przewozić dwukrotnie więcej samolotów niż zazwyczaj, gdyż samoloty były także ustawiane na pokładzie lotniczym.
Po Brytyjczykach także Amerykanie przekonali się do wysokiej użyteczności tego typu okrętów: startujące z nich samoloty współpracujące z płynącymi w osłonie konwoju niszczycielami znakomicie się uzupełniały, "polując" na niemieckie okręty podwodne. Jeden z amerykańskich lotniskowców eskortowych
Na teatrze działań na Pacyfiku, gdzie zagrożenie atakami okrętów podwodnych nieprzyjaciela było znacznie mniejsze, lotniskowce eskortowe były używane zazwyczaj do zadań taktycznych, takich jak osłona powietrzna desantów czy konwojów. Czasami służyły także jako "zapasowe" lotniskowce eskortujące większe lotniskowce floty - w czasie gdy ich "większy brat" był zajęty przygotowywaniem samolotów do ataku, mniejszy lotniskowiec eskortowy zapewniał jego osłonę powietrzną i służył jako zapasowy pas startowy dla znajdujących się jeszcze w powietrzu samolotów z większego lotniskowca. Używano ich także jako okrętów transportowych przewożących samoloty lub części zamienne ze Stanów Zjednoczonych na odległe wyspy.
Linia 38:
Najwspanialszą kartą w historii działań lotniskowców eskortowych była niewątpliwie [[Bitwa w zatoce Leyte#Bitwa koło wyspy Samar|bitwa koło wyspy Samar]], kiedy to trzy grupy lotniskowców eskortowych znakomicie dowodzone przez [[Clifton Sprague|Cliftona "Ziggy'ego" Sprague'a]] skutecznie nawiązały walkę ze znacznie potężniejszą flotą japońską i zmusiły ją do odwrotu.
Łącznie w okresie II wojny światowej zbudowano 130
==Okres powojenny==
Po 1945 pojawiło się wiele rewolucyjnych technologii, które pociągnęły za sobą daleko idące zmiany zarówno w taktyce użycia okrętów wojennych, jak i w samym sposobie ich budowania. Wprowadzenie [[śmigłowiec|śmigłowców]] oznaczało, że wyposażone w nie [[Fregata (okręt eskortowy)|fregaty]] mogły przejąć część zadań (patrole przeciwko okrętom podwodnym) dotychczas wykonywanych przez lotniskowce eskortowe, wejście do służby kierowanych pocisków przeciwlotniczych zmniejszyło zapotrzebowanie na stałą osłonę lotniczą, a nowe technologie lotnicze (silnik odrzutowy i tankowanie w locie) spowodowały, że lotniskowce eskortowe przestały być już potrzebne w roli "zapasowych lotnisk". W rezultacie
W początkowym okresie [[Wojna wietnamska|wojny wietnamskiej]] kilka lotniskowców eskortowych zostało ponownie wprowadzonych do służby na krótki okres w roli "pomocniczych transportowców lotniczych" (''air transport auxiliary'' - AKV) przewożących samoloty ze Stanów Zjednoczonych do baz południowowietnamskich, ale pozostały w służbie niecałe dwa lata, aż do czasu kiedy wszystkie główne typy samolotów amerykańskich zostały wyposażone w urządzenia do tankowania w powietrzu, co przedłużyło ich zasięg na tyle, że mogły bez międzylądowania pokonać dystans z Ameryki do lotnisk położonych bliżej Wietnamu.
Linia 47:
Ostatnim rozdziałem w historii lotniskowców eskortowych były dwie adaptacje tych okrętów do nowych zadań, które okazały się na tyle udane, że na podstawie zdobytych w ten sposób doświadczeń powstały dwie nowe klasy okrętów.
W [[1955]] [[USS Thetis Bay (CVE-90)|USS
Innym nowatorskim pomysłem było przebudowanie [[USS Gilbert Island (CVE-107)|USS
Do czasów dzisiejszych nie przetrwał żaden lotniskowiec eskortowy ani [[lekki lotniskowiec]]. Ostatni lotniskowiec eskortowy [[USS Gilbert Islands (CVE-107)|USS
==Źródła==
| |||