Jan Oko: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ABX (dyskusja | edycje)
→‎Dorobek naukowy: poprawa linków
m int., drobne techniczne
Linia 8:
 
== Praca zawodowa ==
Równolegle ze studiami pracował od roku szkolnego 1901/1902 jako zastępca nauczyciela w III Gimnazjum lwowskim. W [[1903]] roku objął stanowisko nauczyciela w gimnazjum w [[Stryj (miasto)|Stryju]]. Od r. 1906/1907 pracował w VI Gimnazjum we Lwowie. Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] [[12 lutego]] [[1918]] został dyrektorem VI Gimnazjum i funkcję tę pełnił do r. [[1920]], utrzymując w trudnych warunkach dawny wysoki poziom szkoły.
 
1 lutego 1920 Jan Oko został powołany na stanowisko zastępcy profesora na [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytecie Wileńskim]], a 1 lipca został mianowany [[profesor nadzwyczajny|profesorem nadzwyczajnym]], 12 października 1925 r. [[profesor zwyczajny|zwyczajnym]] (bez [[habilitacja|habilitacji]]). Stworzył na tej uczelni seminarium filologii klasycznej i kierował nim bez przerwy do końca [[1939]] roku. W latach 1926-1929 oraz od roku 1936 aż do grudnia 1939, kiedy to Uniwersytet został przejęty przez władze litewskie, był dziekanem Wydziału Humanistycznego. W roku 1925/1926 jako delegat Uniwersytetu Wileńskiego brał też udział w pracach komisji ministerialnej, której celem było opracowanie przepisów wprowadzonych wówczas studiów magisterskich.
 
W roku akademickim 1945/1946 wykładał na nowo założonym [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytecie w Łodzi]].
 
== Dorobek naukowy ==
W 1904 roku opublikował pierwszą rozprawkę ''O powstaniu i znaczeniu formuły Patres Conscripti'' (w "Sprawozdaniu Dyrekcji Gimnazjum w Stryju"), która stała się podstawą późniejszej [[dysertacja|dysertacji]] ''De patribus conscriptis'', na podstawie której uzyskał w roku [[1909]] [[doktor (stopień naukowy)|stopień doktora filozofii]] na Uniwersytecie Lwowskim ([[promotor]]em był B. Kruczkiewicz). Lata 1910-1911 przebywał jako [[stypendium|stypendysta]] w [[Grecja|Grecji]] i [[Rzym]]ie, czego owocem było opublikowanie w 1911 roku artykułów: ''De senatoribus pedariis'' (w "Sprawozdaniu Dyrekcji Gimnazjum VI we Lwowie") oraz ''Teatr Dionyzosa w Atenach'' (w "Słowie Polskim"). Później opracowywał do użytku szkolnego wydania trzech tragedii [[Sofokles]]a: ''Edyp w Kolonie'' (Lwów 1912), ''[[Antygona (dramat)|Antygona]]'' (Lwów 1913) i ''[[Król Edyp]]'' (Lwów 1916). Jako pracownik Uniwersytetu Wileńskiego opublikował 36 prac naukowych w języku polskim, łacińskim i francuskim. Dotyczyły one przede wszystkim trzech dziedzin: [[Literatura antycznego Rzymu|literatury rzymskiej]], [[archeologia|archeologii]] i humanizmu polskiego. Z pierwszej grupy wymienić należy: wysoko ocienianą przez europejskich filologów klasycznych ''Catulliana et Horatiana'' (w "Pracach Towarzystwa Przyjaciół Nauki w Wilnie" T. 1: 1924 z. 2), ''L'ode de Catulle sur le passereau'' ("Eos" 1928), ''Epitaphia Ciceronis duodecim sapientum'' ("Eos" 1932/3), ''De M.T. Varronis quattuor vocabulorum explanandorum gradibus'' ("Eos" 1937). Spośród studiów archeologicznych na uwagę zasługują wyniki bezpośrednich badań w Rzymie: ''Forum Romanum w świetle najnowszych badań'' ("Przegląd Współczesny" 1926), ''Mownica rzymska'' (Wilno 1926), ''Do źródeł grobu Romulusa'' (Lwów 1927). Największa natomiast praca – dwutomowa monografia o topografii starożytnego Rzymu – pozostała w rękopisie i znajduje się w Archiwum [[Polska Akademia Nauk|PAN]].
 
Najbardziej jednak cenne w dorobku naukowym Jana Oko są prace oparte na materiałach rękopiśmiennych i starodrukach uzyskanych drogą długotrwałych i szeroko prowadzonych poszukiwań w bibliotekach i archiwach wileńskich. Dotyczą one zarówno autorów starożytnych, jak m. in. ''De Ovidii Sapphus epistulae ad Phaonem fragmento Vilnensi'' ("Eos" 1929), Stare wydanie Wergiliusza w Bibliotece U.S.B. (''Księga Wergiliuszowa'', Wilno 1930), ''De Vergilii Bucolicorum codice Vilnensi'' ("Eos" 1930/1), ''De Ibidis Ovidianae codice Vilnensi'' ("Munera Philologica Ludovico Ćwikliński", P. 1936), jak też pisarzy polsko-łacińskich, w szczególności [[Maciej Kazimierz Sarbiewski|Sarbiewskiego]], któremu poświęcił szkic ''Maciej Kazimierz Sarbiewski, poeta uwieńczony'' (Wilno 1929). Najwięcej wszakże uwagi i serca włożył Jan Oko w badania nad postacią i działalnością naukową i dydaktyczną swego sprzed 100 lat z okładem poprzednika na katedrze uniwersyteckiej, [[Godfryd Ernest Grodeck|Godfryda Ernesta Grodka]], pragnął bowiem wskrzesić na Uniwersytecie Wileńskim tradycję tego uczonego i przypomnieć metodę jego wykładów i seminarium, poświęcając temu szereg prac: ''Seminarium filologiczne G. E. Grodka'' (Wilno 1933), ''Studia G. E. Grodka nad filologią w Polsce'' (Wilno 1935), ''Horacjusz w wykładach G. E. Grodka'' ("Commentationes Horatianae" Kraków 1935 II) i inne.
 
Badaniom nad działalnością dydaktyczno-naukową Uniwersytetu Wileńskiego w 1. połowie [[XIX w.]] chciał Jan Oko nadać szerszy rozmach i zakres, wciągając do tej pracy swych uczniów. Rezultatem tego było wydanie pod jego redakcją i z jego wstępem zbiorowego studium ''Z dziejów filologii klasycznej w Wilnie'' (Wilno 1935-1937). Już z tego względu można mówić o szkole Jana Oko, ale wyrażała się ona jeszcze bardziej w jego działalności dydaktycznej, która przy współdziałaniu prof. [[Stefan Srebrny|Stefana Srebrnego]] stworzyła istotnie wileńską szkołę filologiczną, gdyż wywarła duży wpływ na metodę i zakres badań oraz na pracę dydaktyczną takich nauczycieli uniwersyteckich, jak [[Jan Safarewicz]], [[Zofia Abramowiczówna]], [[Barbara Krysiniel-Józefowiczowa]], [[Stefan Oświęcimski]], [[Leokadia Małunowiczówna]] oraz [[Antoni Szantyr]] (1973). Oddany życiu naukowemu, był członkiem Komisji Filologicznej [[Polska Akademia Umiejętności|PAU]] i Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie oraz prezesem Wileńskiego Koła Polskiego Towarzystwa Filologicznego.