Tkactwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
grafika{{commonscat|Weaving}}
lit., WP:SK
Linia 1:
[[ImageGrafika:Weaving profile.jpg|thumb|Tkająca mieszkanka Bangladeszu]]
'''Tkactwo''' - dział [[przemysł włókienniczy|przemysłu włókienniczego]] i [[rzemiosło|rzemiosła]] zajmujący się wytwarzaniem [[tkanina|tkanin]] oraz ich wykończeniem. Jedno z najstarszych rzemiosł uprawianych przez człowieka. Jego początki sięgają [[neolit|neolitu]]. Powstały wtedy najstarsze, [[pionowy warsztat tkacki|pionowe]] [[warsztat tkacki|warsztaty tkackie]].
 
Linia 8:
[[Krosno tkackie]] z prostym ręcznym mechanizmem przerzutowym skonstruował w [[1738]] roku Johan Kay. Pierwsze [[krosno mechaniczne]] powstało w [[1785]] r. i stało się przyczyną niepokojów społecznych wznoszonych przez ludzi którzy tracili pracę, połączonych z niszczeniem maszyn.
 
Na przełomie [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek]]u [[Joseph Marie Jacquard|Jacquard]] opracował mechanizm, który połączony z normalnym krosnem dawał możliwość tkania wielkoformatowych wzorów. Wzór tkaniny programowany jest przy użyciu specjalnych [[Karta dziurkowana|kart perforowanych]]. Mechanizmy te nazwano od jego nazwiska - mechanizmami żakarda lub maszynami żakarda. Tkaniny tworzone przy użyciu tych maszymmaszyn - [[tkanina żakardowa|tkaninami żakardowymi]].
 
W 1876 roku [[James Northrop]] skonstruował krosna automatyczne z wymianą [[wątek tkacki|wątku]] bez zatrzymywania pracy krosna. Spowodowało to dalsze zmniejszenie ilości zatrudnianej obsługi. Teraz jeden tkacz może obsługiwać od 30 do 120 krosien. Kolejnym etapem rozwoju tkactwa jest skonstruowanie krosien [[czółenko tkackie|bezczółenkowych]]; [[krosno chwytakowe|chwytakowych]], pneumatycznych, rapierowych.
 
Surowcami, z których pierwotnie wytwarzano [[tkanina|tkaniny]] były wyłącznie [[włókno (materiał)|włókna]] naturalne, pochodzenia roślinnego - [[len]], [[konopie]], [[bawełna (włókno)|bawełna]], [[pokrzywa zwyczajna|pokrzywa]] i zwierzęcego - [[wełna|wełna]] [[Owca domowa|owcza]], [[koza|kozia]], [[wielbłąd|wielbłądzia]], [[lama|lam]]. Później opanowano obróbkę [[jedwab|jedwabiu]]. W [[XX wiek]]u opracowano tworzywa sztuczne, które weszły do powszechnego użytku w latach 40. i 50. ([[nylon]], [[bistor]], [[sztuczny jedwab]]) i w latach 70. i 80. - [[Polar]] i [[Lycra]], wynalezione przez koncern [[DuPont]].
{{commonscat|Weaving}}
 
[[kategoriaKategoria:Tkactwo| ]]
[[kategoriaKategoria:Rzemiosło]]
[[Kategoria:Sztuka użytkowa]]