Bhakti: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Linia 12:
Formę nurtu religijnego bhaktyzm przybrał najprawdopodobniej w [[I wiek p.n.e.|I wieku p.n.e.]] - wówczas powstały dwa bhaktyjskie ''sampradaja'': [[bhagawatowie]] ([[wisznuizm|wisznuickie]]) i [[paśupatowie]] ([[śiwaizm|śiwaickie]]). Jednak wówczas bhakti było rozumiene bardziej jako cześć niż jako miłość, oddanie.
Bhakti jako religijność emocjonalna zaczęła się rozwijać później - w pierwszy millenium ery chrześcijańskiej. Bhaktyzm obejmuje cały wisznuizm (tam bhakti było kierowane do [[Wisznu]], a dokładniej najczęściej do któregoś z jego [[Awatar]] - z reguły do [[Kryszna|Kryszny]]). Część szkół śiwaickich również klasyfikujemy jako bhaktyzm - paśupatowie, [[śiwaizm tamilski]], [[kalamukhowie]]. Tradycje bhaktyzmu wyraźne są także w [[smartyzm]]ie - sam [[Adi Śankara]] (na którego naukach opiera się smartyzm) jest autorem kilku dewocyjnych hymnów do [[Śiwa|Śiwy]]. Wśród [[śaktyzm|śaktów]] też są silne tendencje bhaktyjskie - szczególnie w [[Bengal]]u, gdzie obiektem bhakti jest [[Kali]].
Bhakti (jako emocjonalne oddanie) najsilniej i najwcześniej kwitło na południu [[Indie|Indii]], w [[Tamilnadu]]. Najintensywniejszy okres ich rozwoju na tych terenach przypada na VII-IX w. Wówczas rozwijała się poezja bhaktyjska tworzona w językach południowoindyjskich. Jej autorami byli wybitni poeci: dwunastu ''[[alwar (wisznuizm)|alwar]]ów'' (wisznuickich poetów czczących [[Wisznu]], a szczególnie dwie z jego inkarnacji: Krysznę i Ramę) oraz sześćdziesięciu trzech ''[[najanmar]]ów'' (śiwaickich poetów sławących Śiwę). Pojawiły się także przekłady świętych tekstów hinduizmu (dotychczas dostępnych jedynie w [[sanskryt|sanskrycie]]) na indyjskie języki lokalne. Później ruchy bhakti pojawiły się na [[Dekan]]ie i wreszcie dotarły do Indii Północnych, gdzie rozwijały się od ok. XII do XVII w. Szczególnie przejawiały się w postaci literatury dewocyjnej tworzonej przez osoby takie jak np. [[Mirabai]].
| |||