Władysław Niedoba: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Masur (dyskusja | edycje)
-pov
drobne redakcyjne
Linia 2:
'''Władysław Niedoba''' (ur. 22 marca [[1914]] r., Nawsie – zm. 12 marca [[1999]], Nawsie – obecnie [[Navsi]] w Republice Czeskiej). Polski reżyser, scenarzysta i aktor teatralny, autor widowisk o tematyce regionalnej, działacz społeczny i kulturalny na [[Zaolzie|Zaolziu]] w Republice Czeskiej. Znany najszerzej pod scenicznym pseudonimem "Jura spod Grónia".
 
Najmłodszy syn z pierwszego małżeństwa Ewy z d. Sikora i Pawła Niedoby, nawiejskiego [[gazda|gazdy]]. Jego dom rodzinny stał w centrum wsi – trzysta metrów od stacji kolejowej, nieopodal kościoła ewangelickiego, szkoły i gospody gminnej. Według tradycji rodzinnej, "królewskie" imię nadano mu za namową starszych braci, którzy argumentowali: "''Mamulko, niechejmu mu pański nazwisko, my go dómy sztudyrować'' [gwarowo: uczyć] ''i bydzie panym''".{{fakt}}
 
W [[1937]] r. został zaangażowany do morawskośląskiego teatru narodowego w [[Ostrawa|Ostrawie]]. Wkrótce powierzono mu pierwszą rolę solową: partię księcia w "Fauście". Po zajęciu Zaolzia przez Polskę w [[1938]] r. Niedoba został stypendystą katowickiego konserwatorium muzycznego. Wybuch II wojny światowej przerwał mu studia i uniemożliwił wyjazd na stypendium do Włoch.
 
Po wojnie powrócił na Zaolzie. Zrezygnował z kariery śpiewaka operowego na rzecz pracy nad utrzymaniem i propagowaniem kultury polskiej. W [[1951]] r. doprowadził do powstania w [[Czeski Cieszyn|Czeskim Cieszynie]] Sceny Polskiej – jedynego poza granicami kraju polskiego teatru zawodowego,{{fakt}} w którym był kierownikiem artystycznym, reżyserem, scenarzystą i aktorem. Był felietonistą polskojęzycznego czasopisma "Głos Ludu", pisał słuchowiska radiowe oraz widowiska dla założonego w [[1949]] r. zespołu "Gorol" w [[Jabłonków|Jabłonkowie]], w którym z [[Ludwik Cienciała|Ludwikiem Cienciałą]] – "Jąkałą Maciejem" stworzył duet, bawiący publiczność gwarowymi dialogami. Obok [[Karol Piegza|Karola Piegzy]] był przez 50 lat animatorem corocznej polskiej imprezy [[foklor]]ystycznej w Czechosłowacji a następnie w Czechach – "Gorolskiego Święta" w Jabłonkowie.
 
Był odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (16 marca [[1994]] r.). Spoczywa na cmentarzu w rodzinnej miejscowości.