Úbeda

Úbeda – miasto w południowej Hiszpanii w regionie Andaluzja, prowincji Jaén.

Úbeda

Herb Flaga
Państwo	Hiszpania
Wspólnota autonomiczna	Andaluzja
Burmistrz	José Robles Valenzuela
Powierzchnia	397,1 km²
Wysokość	748 m n.p.m.
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość	35 866 89,22 os./km²
Nr kierunkowy	+34 (953 5) (953 7) (953 9)
Kod pocztowy	23400
Tablice rejestracyjne	J
Położenie na mapie Andaluzji Úbeda
Położenie na mapie Hiszpanii Úbeda
38°00′N 3°22′W
Strona internetowa

Renesansowe zabytkowe zespoły Úbeda i Baeza

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Hiszpania
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	II, IV
Numer ref.	522
Region	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2003 na 27. sesji

Historia miasta

Pierwsza faza rozwoju Úbedy łączy się z panowaniem arabskim (Ubdalat al-Arab – ówczesna nazwa miejscowości), kiedy to rozwijała się tutaj produkcja ceramiczna i tkacka. Miasto zostało zdobyte przez Ferdynanda III Świętego w 1234 roku. Złoty wiek Úbedy przypada na dobę renesansu, głównie dzięki opiece Francisco de los Cobos y Molina (sekretarz stanu Karola V) nad działalnością Andrésa de Vandelvira. W 2003 roku Úbeda wraz z Baezą zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO.

Najważniejsze zabytki

Sacra Capilla del Salvador

• kościół Sacra Capilla del Salvador (1536-1556), zbudowany według planów Diego de Siloé przez Andrésa de Vandelvira i Alfonso Ruiza. Wyróżnia się fasada w stylu plateresco, zdobiona reliefami, oraz bogato wyposażona, renesansowa zakrystia;
• XIII wieczny kościół Santa Maria de los Reales Alcázares wzniesiony w miejscu meczetu. Wewnątrz gotyckie krużganki i krzyżowo-żebrowe sklepienie oraz romański portal;
• kościół Iglesia de San Pablo z XVI wieczna kaplicą Vandelviry, wieżą w stylu plateresco z 1537 roku oraz absydą z XIII wieku;
• Palacio de las Cadenas, zbudowany dla Juana Vázqueza de Moliny przez Andrésa de Vandelvira (połowa XVI wieku). Nazwa pałacu wzięła się od żelaznych łańcuchów (hiszp.: cadenas) kiedyś przymocowanych do kolumn przy głównym wejściu. Do roku 1566 mieścił się tu klasztor dominikanów, a od 1873 roku spełnia rolę ratusza miejskiego;
• XVI-wieczny Palacio de los Cobos;
• Hospital de los Honrados Viejos;
• Muzeum Archeologiczne (Museo Arqueológico), mieszczące się w XV-wiecznym Casa Mudéjar. Na ekspozycje składają się zabytki od neolitu do okresu panowania Maurów.

Osobistości

• Antonio Muñoz Molina – pisarz
• Zmarł tutaj św. Jan od Krzyża

Miasta partnerskie

• Lège-Cap-Ferret
• Chiclana de la Frontera
• Baeza

Zobacz też

• Baeza

Bibliografia

• Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia – Sewilla i Andaluzja. Wyd. II. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2008, s. 154-155. ISBN 978-83-7448-633-0.
• Brigitte Hintzen-Bohlen: Sztuka i Architektura – Andaluzja. Warszawa: Wydawnictwo Philip Wilson, 2008, s. 388-389. ISBN 978-3-8331-5106-4.