Śesza

Śesza (dewanagari: शेष) – w mitologii indyjskiej król Nagów (bóstw-węży), jeden z pierwszych stworzonych bytów. Słowo śesza znaczy dosłownie „pozostałość; to, co zostaje” – według mitów hinduskich, w czasie cyklicznego zniszczenia świata, tylko on pozostaje nietknięty, będąc jednocześnie zaczątkiem, z którego powstaje później nowy wszechświat^[1]. Alternatywne nazwy: Ananta (nieskończony), Anantaśesza, Śeszanaga, Adiśesza (pierwotny śesza).

Manifestacje Śeszy edytuj

Balarama, Lakszmana, i Nitjananda, a także sławni filozofowie Abhinawagupta i Patańdźali są uważani za inkarnacje (awatary) Śeszy.

Ikonografia edytuj

Wisznu i Lakszmi spoczywający na Śeszy

Anantaśesza w ikonografii buddyjskiej

Śesza jest przedstawiany jako ogromny wąż o tysiącu głowach (w niektórych wersjach siedmiu), na którego zwojach spoczywa Wisznu – bóg podtrzymujący istnienie wszechświata. Głowy węża unoszą się nad Wisznu tworząc rodzaj baldachimu. Ten motyw ikonograficzny, zwany Wisznu anantaśajin (Wisznu spoczywający na kosmiczny wężu Anancie) został przejęty również przez buddyzm i dotarł aż do Japonii, stanowiąc czasami tło wizerunku Buddy.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 279, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.

Bibliografia edytuj

Roy CR.C. Craven Roy CR.C., A Concise History of Indian Art, New York: Praeger Pub, 1976, ISBN 0-275-85620-8, OCLC 2197985 .

[1] Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 279, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.

[1]