Ślemień (gmina)

gmina wiejska w województwie śląskim

Ślemień (1976-91 jako część gminy Gilowice-Ślemień) – gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie żywieckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bielskim.

Ślemień
gmina wiejska
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

śląskie

Powiat

żywiecki

TERC

2417122

Wójt

Jarosław Krzak

Powierzchnia

45,87 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


3524[1]

• gęstość

78,3 os./km²

Nr kierunkowy

33

Tablice rejestracyjne

SZY

Adres urzędu:
Ślemień ul. Krakowska 148
34-323 Ślemień
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

3

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
49°43′02″N 19°22′02″E/49,717222 19,367222
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to Ślemień. W jej skład wchodzą sołectwa: Ślemień, Kocoń i Las.

Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwało 3425 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku[3] gminę zamieszkiwało 3541 osób.

Historia edytuj

Gmina zbiorowa Ślemień funkcjonowała cztery razy, w latach: 1934–1941, 1944–1954, 1973–1976 i od 1991.

Gmina zbiorowa Ślemień została utworzona po raz pierwszy 1 sierpnia 1934 roku w powiecie żywieckim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Hucisko, Kocierz ad Rychwałd, Kocoń, Kurów, Las, Pewelka, Pewel Ślemieńska i Ślemień[4].

Podczas II wojny światowej, 30 listopada 1940, hitlerowcy zwiększyli gminę Ślemień o gromadę Gilowice z sąsiedniej gminy Gilowice (którą równocześnie zniesiono)[5], natomiast gminę Ślemień zminiejszyli o gromady: Hucisko (właczoną do gminy Jeleśnia)[6] i Kocierz ad Rychwałd (właczoną do nowo utworzonej gminy Zadziele)[7][8]. 1 lipca 1941 od gminy Ślemień odłączono gromady Kurów, Las i Pewelka, włączając je do gminy Stryszawa, po czym gminę Ślemień zniesiono, przemianowując ją na Gilowice (gromady Kocoń, Pewel Ślemieńska, Ślemień i Gilowice[9])[5].

Po zakończeniu wojny przywrócono podział administracyjny sprzed wojny i według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Gilowice składała się z 8 gromad: Hucisko, Kocierz ad Rychwałd, Kocoń, Kurów, Las, Pewelka, Pewel Ślemieńska i Ślemień[10]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11].

Gminę Ślemień reaktywowano w dniu 1 stycznia 1973 roku tymże powiecie w województwie krakowskim[12] w znacznie zredukowanym składzie, obejmującym zaledwie 3 sołectwa: Kocoń, Las i Ślemień[13] 1 czerwca 1975 gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. bielskim[14]. 2 lipca 1976 roku gmina Ślemień została ponownie zniesiona przez połączenie z dotychczasową gminą Gilowice oraz prawie całą gminą Łękawica w nową gminę Gilowice-Ślemień[15].

Gmina Ślemień powstała po raz czwarty 2 kwietnia 1991 w związku z rozpadem gminy Gilowice-Ślemień, w granicach z 1976 roku (sołectwa Kocoń, Las i Ślemień)[16].

Przynależność gromad / sołectw skupienia gilowicko-ślemieńsko-sporyskiego do gmin po roku 1934
Gromada / Sołectwo 1934-08-01

1940-11-29

1940-11-30

1941-06-30

1941-07-01

1944-08-21

1944-08-22

1954-09-28

1973-01-01

1976-07-01

1976-07-02

1991-04-01

1991-04-02
Gilowice Gilowice Ślemień Gilowice Gilowice Gilowice Gilowice-Ślemień Gilowice
Kocierz Moszczanicki Gilowice Zadziele Zadziele Gilowice Łękawica Gilowice-Ślemień Łękawica
Łękawica Gilowice Zadziele Gilowice Gilowice Łękawica Gilowice-Ślemień Łękawica
Łysina Gilowice Zadziele Gilowice Gilowice Łękawica Gilowice-Ślemień Łękawica
Okrajnik Gilowice Zadziele Gilowice Gilowice Łękawica Gilowice-Ślemień Łękawica
Rychwałd Gilowice Zadziele Gilowice Gilowice Gilowice Gilowice-Ślemień Gilowice
Rychwałdek Gilowice Sporysz Sporysz Gilowice Świnna Świnna Świnna
Hucisko Ślemień Jeleśnia Jeleśnia Ślemień Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Kocierz Rychwałdzki Ślemień Zadziele Zadziele Ślemień Łękawica Gilowice-Ślemień Łękawica
Kocoń Ślemień Ślemień Gilowice Ślemień Ślemień Gilowice-Ślemień Ślemień
Kurów Ślemień Ślemień Stryszawa Ślemień Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Las Ślemień Ślemień Stryszawa Ślemień Ślemień Gilowice-Ślemień Ślemień
Pewel Ślemieńska Ślemień Ślemień Gilowice Ślemień Świnna Świnna Świnna
Pewelka Ślemień Ślemień Stryszawa Ślemień Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Ślemień Ślemień Ślemień Gilowice Ślemień Ślemień Gilowice-Ślemień Ślemień
Czernichów Sporysz Zadziele Zadziele Sporysz Czernichów Czernichów Czernichów
Isep Sporysz Żywiec (m) Żywiec (m) Sporysz (do 1949) Żywiec (m) Żywiec (m) Żywiec (m)
Międzybrodzie Żywieckie Sporysz Zadziele Zadziele Sporysz Czernichów Czernichów Czernichów
Moszczanica Sporysz Zadziele Zadziele Sporysz Łękawica Żywiec (m) Żywiec (m)
Oczków Sporysz Zadziele Zadziele Sporysz Łękawica Gilowice-Ślemień Żywiec (m)
Pewel Mała Sporysz Sporysz Sporysz Sporysz Świnna Świnna Świnna
Przyłęków Sporysz Sporysz Sporysz Sporysz Świnna Świnna Świnna
Sporysz Sporysz Sporysz Sporysz Sporysz (do 1949) Żywiec (m) Żywiec (m) Żywiec (m)
Świnna Sporysz Sporysz Sporysz Sporysz Świnna Świnna Świnna
Tresna Sporysz Zadziele Zadziele Sporysz Czernichów Czernichów Czernichów
Trzebinia Sporysz Sporysz Sporysz Sporysz Świnna Świnna Świnna
Zadziele (do 1966) Sporysz Zadziele Zadziele Sporysz zalane zalane zalane
Bujaków Porąbka Kozy Kozy Porąbka Porąbka Porąbka Porąbka
Czaniec Porąbka Kęty Kęty Porąbka Porąbka Porąbka Porąbka
Kobiernice Porąbka Kozy Kozy Porąbka Porąbka Porąbka Porąbka
Międzybrodzie Bialskie Porąbka Kozy Kozy Porąbka Czernichów Czernichów Czernichów
Porąbka Porąbka Kozy Kozy Porąbka Porąbka Porąbka Porąbka
Kozy Biała Kozy Kozy Biała Kozy Kozy Kozy
Koszarawa Stryszawa Jeleśnia Jeleśnia Stryszawa Koszarawa Koszarawa Koszarawa
Krzeszów Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Kuków Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Lachowice Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa
Targoszów (od 1949) Stryszawa Stryszawa Stryszawa Stryszawa

Struktura powierzchni edytuj

Według danych z roku 2002[17] gmina Ślemień ma obszar 45,87 km², w tym:

  • użytki rolne: 37%
  • użytki leśne: 58%

Gmina stanowi 4,41% powierzchni powiatu.

Demografia edytuj

Dane z 30 czerwca 2004[2]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 3425 100 1763 51,5 1662 48,5
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
74,7 38,4 36,2
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Ślemień w 2014 roku[1].


 

Sąsiednie gminy edytuj

Andrychów, Gilowice, Jeleśnia, Łękawica, Stryszawa, Świnna

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Gmina Ślemień w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  3. Gmina Ślemień w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-24], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  4. Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 645
  5. a b Gilowitz
  6. Jelesnia
  7. Zadziele
  8. Amtliches Gemeindeverzeichnis für das Grossdeutsche Reich auf Grund der Volkszählung 1939. Berlin : P. Schmidt, 1944
  9. Do gminy Gilowice przyłaczono równocześnie gromady Łękawica, Łysina, Okrajnik i Rychwałd z gminy Zadziele.
  10. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  12. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  13. Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268).
  14. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  15. Dz.U. z 1976 r. nr 23, poz. 143
  16. Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8
  17. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Dziennik Ustaw – rok 1991, nr 2, poz. 8 • Data wydania: 1990-12-22 • Data wejścia w życie: 1991-04-02