Śmiałek antarktyczny

Śmiałek antarktyczny (Deschampsia antarctica) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. Jeden z dwóch gatunków roślin naczyniowych występujących na Antarktydzie[4].

Śmiałek antarktyczny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

śmiałek

Gatunek

śmiałek antarktyczny

Nazwa systematyczna
Deschampsia antarctica E. Desv.
C. Gay, Fl. chil. 6:338. 1854[3]

Zasięg geograficzny edytuj

Występuje w Antarktyce, na Falklandach oraz na południowych krańcach Argentyny i Chile[3]. Śmiałek antarktyczny jest jednym z dwóch gatunków roślin naczyniowych, występujących naturalnie w Antarktyce (wraz z kolobantem antarktycznym z rodziny goździkowatych), przy czym wraz z człowiekiem w jego siedlisku pojawiły się kolejne gatunki[5]. Najdalej na południu gatunek ten stwierdzony został na wyspie Alamode z archipelagu Terra Firma przy zachodnim wybrzeżu Półwyspu Antarktycznego na 68°42' szerokości południowej[4]. Globalne ocieplenie spowodowało 25-krotny wzrost zasięgu tego gatunku w latach 1964–1990[6].

Morfologia edytuj

Pokrój
Bylina tworząca kępy, zwykle o wysokości 10–30 cm.
Liście
Blaszki liści o szerokości 2,5–3 mm są wąskie i spłaszczone. Języczek liściowy o długości 4–8 mm.
Kwiaty
Zebrane w wiechę o długości 5–20 cm złożoną z 2–3 kwiatowych kłosków. Pojedynczy kłosek ma długość 5–7 mm.
Owoc
Ciemnobrązowy ziarniak o długości 1–1,2 mm.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-27] (ang.).
  3. a b Taxon: Deschampsia antarctica E. Desv.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-27]. (ang.).
  4. a b I. Yu. Parnikoza, D. N. Maidanuk, I. A. Kozeretska. Are Deschampsia antarctica Desv. and Colobanthus quitensis (Kunth) Bartl. Migratory relicts?. „Cytology and Genetics”. 41, 4, s. 226-229, 2007. DOI: 10.3103/S0095452707040068. 
  5. Katarzyna J. Chwedorzewska. Poa annua L. in Antarctic: searching for the source of introduction. „Polar Biology”. 31 (3), s. 263–268, luty 2008. Springer. DOI: 10.1007/s00300-007-0353-4. ISSN 0722-4060. (ang.). 
  6. S.A. Robinson, J. Wasley, A.K. Tobin. Living on the edge-plants and global change in continental and maritime Antarctica. „Global Change Biology”. 9 (12), s. 1681-1717, 2003. Blackwell. DOI: 10.1046/j.1365-2486.2003.00693.x. ISSN 1354-1013. (ang.).