Żabiru afrykański

Żabiru afrykański
	Ephippiorhynchus senegalensis
	(Shaw, 1800)
	; Samiec
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	bocianowe
Rodzina	bociany
Rodzaj	Ephippiorhynchus
Gatunek	żabiru afrykański
Synonimy
	Mycteria senegalensis Shaw, 1800;
	Mycteria senegalensis Shaw, 1800;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Żabiru afrykański^[4], bocian siodlasty^[5] (Ephippiorhynchus senegalensis) – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny bocianów (Ciconiidae), której jest największym przedstawicielem. Zamieszkuje środkową i południową Afrykę, od Czadu, Sudanu, Etiopii i Kenii po RPA, a także w zachodniej Afryce: Gambię, Senegal i Wybrzeże Kości Słoniowej. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[6].

Morfologia edytuj

Zdjęcie z Kazinga Channel, Uganda

Wygląd: Samica wyraźnie mniejsza od samca, ale obie płci ubarwione prawie jednakowo: jedyne różnice to kolor tęczówki oka (u samicy żółta, u samca brązowa), samiec ma ponadto dwa małe żółte, zwisające korale u nasady dzioba^[7]. Głowa, szyja, skrzydła i dolna część grzbietu czarne, reszta upierzenia biała. Białe są również lotki pierwszorzędowe. Dziób masywny, czerwony z szeroką czarną opaską. Na czole u nasady dzioba żółta blaszka. Nogi czarne z różowym skokiem.
Wymiary średnie: dł. ciała 145–150 cm
rozpiętość skrzydeł 240–270 cm^[7]
Masa ciała: samce 5–7,5 kg, samice 5–7 kg^[7]

Ekologia i zachowanie edytuj

Żabiru w naturalnym środowisku (Delta Okawango)

Biotop: Gnieździ się zwykle w sąsiedztwie wody, nad większymi zlewiskami, rzekami, lagunami.
Gniazdo: Gniazda pokaźnych rozmiarów buduje na drzewach, rzadziej klifach.
Jaja: Składa do trzech dużych białych jaj.
Wysiadywanie: Trwa 30–35 dni. Pisklęta uzyskują samodzielność po 70–100 dniach.
Pożywienie: Żywi się głównie rybami, żabami, krabami, jaszczurkami, małymi ssakami, pisklętami ptaków, ślimakami, dużymi owadami.

Status edytuj

IUCN uznaje żabiru afrykańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków, mieści się w przedziale 670 – 17 000 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy^[3].

Przypisy edytuj

↑ Ephippiorhynchus senegalensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Saddlebill (Ephippiorhynchus senegalensis). IBC The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)]. (ang.).
↑ ^a ^b Ephippiorhynchus senegalensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ciconiidae Sundevall, 1836 - bociany - Storks (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-20].
↑ Albin Łącki: Wśród zwierząt – ptaki. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 44. ISBN 83-09-01320-5.
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, darters, cormorants. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-20]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c N. Bouglouan: Saddle-billed Stork. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-03-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Ephippiorhynchus senegalensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Saddlebill (Ephippiorhynchus senegalensis). IBC The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)]. (ang.).

[iucn-3] Ephippiorhynchus senegalensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ciconiidae Sundevall, 1836 - bociany - Storks (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-20].

[lacki-5] Albin Łącki: Wśród zwierząt – ptaki. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 44. ISBN 83-09-01320-5.

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, darters, cormorants. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-20]. (ang.).

[oiseaux-7] N. Bouglouan: Saddle-billed Stork. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-03-20]. (ang.).

[4]

[5]

[2]

[6]

[1]

[3]

[7]