Żurawnica (szczyt)
Żurawnica (727 m) – szczyt w Beskidzie Małym, najwyższy w tzw. Grupie Żurawnicy, w regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego zaliczany do Beskidu Małego[1], w nowszej regionalizacji z 2018 roku do Pasm Pewelsko-Krzeszowskich[2].
 Widok ze Śleszowic na Żurawnicę i przełęcz Carchel | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
727 m n.p.m. |
Położenie na mapie gminy Stryszawa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu suskiego  | |
 49°45′34,1″N 19°30′43,2″E/49,759472 19,512000
| |
Ma dwa wierzchołki: zachodni 707 m i wschodni 727 m. W kierunku wschodnim grzbiet Żurawnicy opada do przełęczy Carchel (632 m), stoki północne do doliny Tarnawki, południowe do doliny potoku Ustrzyzna[3][4].
Nazwa szczytu pochodzi od brukwi, którą w okolicach tej góry karmiono świnie. Przez miejscową ludność nazywana ona była brukwią żyrską. Uprawiana była również na stokach tej góry, stąd też górę zaczęto nazywać Żyrawnicą, a potem nazwa uległa nieco zniekształceniu i powstała Żurawnica[5].
Przez Żurawnicę prowadzą dwa szlaki turystyczne; zielony przez obydwa jej szczyty i czerwony północnymi stokami[6]. Jest porośnięta lasem, ale na jej grzbiecie znajduje się duża polana, z której rozciągają się widoki na Babią Górę, Pasmo Jałowieckie i Pasmo Solnisk. Za polaną na grzbiecie Żurawnicy wzdłuż ścieżki szlaku turystycznego ciągnie się pas skałek zwanych Kozimi Skałami. Związana z nimi jest legenda. Według niej są one pozostałością diabelskiego zamku zniszczonego podczas wojny między diabłami[7].
Planowane jest utworzenie na Żurawnicy rezerwatu przyrody dla ochrony ciekawych form skałkowych, jak również roślin i zwierząt. Występują tutaj rzadkie gatunki mchów, w szczelinach skalnych i na skałach rośnie skalnica gronkowa i paproć zanokcica skalna. Z rzadszych gatunków roślin występują także: zanokcica północna, poziomka twardawa, gruszycznik jednokwiatowy, przytulia okrągłolistna, łuskiewnik różowy, rzeżucha trójlistkowa i kilka gatunków storczyków: buławnik wielkokwiatowy, kukułka plamista, storczyk męski, podkolan zielonawy[8].
Żurawnica znajduje się w granicach wsi Krzeszów w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Stryszawa[3].
- Szlaki turystyczne[6]
Krzeszów – Żurawnica – przełęcz Carchel – Gołuszkowa Góra – Lipska Góra – Sucha Beskidzka
Krzeszów – zbocza Żurawnicy – przełęcz Carchel – Gołuszkowa Góra – Żmijowa – Prorokowa Góra – Zembrzyce
Przypisy edytuj
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 326–327, ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ J. Balon, M. Jodłowski, P. Krąż, Beskidy Zachodnie (513.4–5), [w:] A. Richling i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań, s. 481–496.
- ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-03-02].
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2024-03-02].
- ↑ Andrzej Matuszczyk, Beskid Średni. Przewodnik Turystyczny. Górskie szlaki turystyczne PTTK, s. 14, ISBN 83-7005-019-0.
- ↑ a b Beskid Mały. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2014, s. 2, ISBN 978-83-7605-329-5.
- ↑ Górskie wędrówki. Żurawnica [online] [dostęp 2015-09-22].
- ↑ Radosław Truś, Beskid Mały. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 229–230, 238, ISBN 978-83-62460-50-2.
