Žižkov

dzielnica Pragi

Žižkov (niem. Zischkaberg, Žižkow, Zizkow, w latach 1939–1945 Veitsberg) – dzielnica Pragi (do 1922 oddzielne miasto[1]), położona na prawym brzegu Wełtawy, na wschód od centrum miasta.

Wieża telewizyjna Žižkov
Jedna z žižkovskich gospód

Etymologia edytuj

Nazwa dzielnicy pochodzi od Jana Žižki i stoczonej przez niego w 1420 roku bitwy o Witkową Górę[2].

Historia edytuj

Žižkov był tradycyjnym miejscem wieszania przestępców[1]. Charakteryzuje się bardzo zwartą zabudową składającą się z czynszowych kamienic z przełomu XIX i XX wieku. Ulice są wąskie i nierzadko strome. W latach 70. XX wieku komunistyczne władze Pragi zadecydowały o całkowitej przebudowie dzielnicy. Ulice miały zostać poszerzone, a w miejsce kamienic planowano wybudować bloki mieszkalne. Planów tych jednak nie zdołano wprowadzić w życie[3]. Natomiast większość starych kamienic odnowiono na początku XXI wieku. W tym samym czasie na Žižkovie zaczęli osiadać imigranci, zwłaszcza Ukraińcy[1].

Dzielnica była zamieszkiwana m.in. przez robotników, w tym osoby biedne. Dawniej nazywana "czerwonym Žižkovem" ze względu na dużą liczbę członków partii komunistycznej wśród jej mieszkańców, choć opinia o typowo robotniczej dzielnicy była przesadzona. Jednym z obywateli dzielnicy był noblista (1984), Jaroslav Seifert, który twierdził, że "niezbyt przyjemnego zapachu Žižkova nie zamieniłby na żaden zapach Paryża"[1].

Znajduje się tu zbudowana w latach 1985–1992 wieża telewizyjna Žižkov, a na wzgórzu Witkowa Góra monumentalny pomnik Jana Žižki wzniesiony w latach 1929–1932 nazywany Narodowym Miejscem Pamięci[2]. Ponadto istnieją dwa kościoły: neogotycki, trójnawowy kościół św. Prokopa z lat 1899–1903, zbudowany według planów Josefa Mockera[4] oraz kościół św. Annypóźnosecesyjna budowla z 1911 r. wzniesiona według projektu Eduarda Sochora[5].

Swoją siedzibę ma tu klub piłkarski FK Viktoria Žižkov[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Mariusz Szczygieł, Osobisty przewodnik po Pradze, wyd. pierwsze, Warszawa 2020, s. 102, ISBN 83-65970-43-0, OCLC 1176368601 [dostęp 2021-05-02].
  2. a b Tomasz Maćkowiak, Husycka rewolucja [online], www.tygodnikpowszechny.pl, 6 lipca 2020 [dostęp 2023-02-22] (pol.).
  3. Blanka Soukupová, Praga – robotnicze miasto pod przymusem, „Journal of Urban Ethnology”, 13, Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 2015, s. 25 [dostęp 2023-02-22].
  4. UVM, Kościól św. Prokopa i okolica [online], Praha 3 [dostęp 2023-02-22] (cz.).
  5. UVM, Ul. Jeseniova i kościół parafialny św. Anny [online], Praha 3 [dostęp 2023-02-22] (cz.).
  6. Stadion | FK Viktoria Žižkov [online], www.fkvz.cz [dostęp 2023-02-22].

Linki zewnętrzne edytuj