Acting-out – zachowanie, nad którym osoba nie ma kontroli, a które rozładowuje nagromadzone napięcie wywołane nieuświadomionymi impulsami i życzeniami ale nie jest skierowane na potrzebę i bodziec, które to uczucie wywołują. Rozładowanie napięcia odbywa się w sposób patologiczny i dekonstruktywny[1].

Osoba nie przejmuje się możliwymi negatywnymi konsekwencjami zarówno na poziomie osobistym, jak i społecznym. Do zakresu zachowań tego typu zalicza się zachowania przestępne, zachowania impulsywne, "wybuchy" złego humoru, zadawanie sobie fizycznego bólu przez uszkadzanie ciała w celu zmniejszenia napięcia (lęku lub depresji) czy używanie narkotyków[2].

Powtarzane zachowanie może prowadzić do zaburzenia relacji z innymi, sobą samym, konsekwencji prawnych i wielu innych strat społeczno – życiowych (np. utrata pracy, rodziny, znajomych etc).

Celem takiego zachowania jest rozładowanie napięcia bez uświadomienia sobie towarzyszących zwykle tym impulsom emocji. Acting-out jest jednym z mechanizmów obronnych, często prowadzącym do działań aspołecznych[3].

Przykłady:

  • Osoba uzależniona od gier hazardowych grająca kompulsywnie w pokera,
  • Reagowanie natychmiastową agresją na krytykę
  • Chuligani bijący kijami baseballowymi pierwszego napotkanego człowieka.
  • Nastolatek z którym ostatnio zerwała dziewczyna zaczyna sprawiać problemy wychowawcze żeby zwrócić na siebie uwagę dorosłych
  • Rzucanie w kogoś jakimś przedmiotem zamiast wyrażenie "zdenerowałeś mnie"[4]

Zysk psychologiczny agresora: wyładowanie się, poczucie wszechmocy, wzrost poczucia pewności siebie, rozładowanie emocjonalnych problemów. Przekształcenie lęku i słabości w działanie dające poczucie sprawstwa i władzy. Nieplanowanie tej agresji i szybkie znalezienie dla niej ujścia pozwala na uniknięcie niepewności, strachu i innych towarzyszących zwykle aspołecznym działaniom uczuć[5].

Czasami zachowania typu acting-out (utrata kontroli nad pewnymi zachowaniami) przeplatane są zachowaniami typu acting-in (próby kontroli zachowań impulsywnych czy niebezpiecznych).

W fazie acting-out uzależniony od zakupów wpada w szał zakupowy. Natomiast osoba będąca w fazie acting-in nagle przestaje kupować lub kompletnie unika jakichkolwiek sytuacji związanych z zakupami[6].

Przypisy edytuj

  1. Richard J. Behan, TRAUMATIC APPENDICITIS, „Annals of Surgery”, 85 (2), 1927, s. 263–268, ISSN 0003-4932, PMID17865621, PMCIDPMC1399279 [dostęp 2017-12-30].
  2. Katherine Newman Taylor, Suzanne Sambrook, CBT for culture change: formulating teams to improve patient care, „Behavioural and Cognitive Psychotherapy”, 40 (4), 2012, s. 496–503, DOI10.1017/S1352465812000069, ISSN 1469-1833, PMID22353172 [dostęp 2017-12-30].
  3. A.L. Bloch i inni, An empirical study of defense mechanisms in dysthymia, „The American Journal of Psychiatry”, 150 (8), 1993, s. 1194–1198, DOI10.1176/ajp.150.8.1194, ISSN 0002-953X, PMID8328563 [dostęp 2017-12-30].
  4. J.L. Silverstein, Acting out in group therapy: avoiding authority struggles, „International Journal of Group Psychotherapy”, 47 (1), 1997, s. 31–45, ISSN 0020-7284, PMID9069661 [dostęp 2017-12-30].
  5. R.E. Roughton, Useful aspects of acting out: repetition, enactment, and actualization, „Journal of the American Psychoanalytic Association”, 41 (2), 1993, s. 443–472, DOI10.1177/000306519304100206, ISSN 0003-0651, PMID8478517 [dostęp 2017-12-30].
  6. Abt, Lawrence Edwin, Stuart L. Weissman., Acting Out; Theoretical and Clinical Aspects, 1965.