Alasz (niem. Allasch) – klarowny likier kminkowy o zawartości alkoholu ok. 40%.

Echter Leipziger Allasch

Sporządzany ze spirytusu i destylatu kminkowego, cukru i wody, przyprawiano gorzkimi migdałami, korzeniem dzięgla, anyżem i skórkami pomarańczy[1][2].

Nazwa pochodzi od majątku ziemskiego Allasch (łot. Allažmuiža) na Łotwie (wówczas w Rosji carskiej), w pobliżu Rygi, gdzie od roku 1823 wytwarzano ten trunek. Zaprezentowany przez tamtejszych kupców w 1830 r. na Targach Lipskich, spotkał się z uznaniem. Uszlachetniony przez firmę Wilhelma Horna (dotychczasowego producenta tej marki) zyskał popularność w tej części Niemiec, a następnie szerzej w Europie[3].

Choć ceniony i lubiany jako napój podobno wzmacniający i pobudzający funkcje żołądka, alasz nie był zaliczany do trunków podawanych w wytwornym towarzystwie. Chętnie był za to pijany w środowisku artystycznej cyganerii, gdzie jednak nie zyskał takiej popularności i sławy jak absynt[4]. Kpił z tego zwyczaju bohemy Boy-Żeleński, który w satyrycznym wierszyku o pannie Stefanii nadmieniał, że „raz ją poznał jeden malarz, / który często pijał alasz”[5]. Po wojnie alasz wyszedł z mody i zniknął z lokali publicznych jako trunek, chociaż jego produkcja w wąskim zakresie trwa.

Przypisy edytuj

  1. Słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa: PWN, 1991, s. 35.
  2. Maciej E. Halbański: Leksykon sztuki kulinarnej. Warszawa: Wydawnictwo "Watra", 1987, s. 9.
  3. Echter Leipziger Allasch na stronie Leipzig Info.
  4. Małgorzata Szubert: Leksykon rzeczy minionych i przemijających. Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2004, s. 10.
  5. Boy: Gra słówek. Białystok: KAW, 1983, s. 35.