Antin Kraws (ukr. Антін Кравс, niem. Anton Kraus) (ur. 23 listopada 1871 w Berhomecie w Księstwie Bukowiny, zm. 13 listopada 1945 w Wiedniu) – ukraiński wojskowy, generał UHA.

Antin Kraws
Антін Кравс, Anton Kraus
Ilustracja
Antin Kraws w 1919 roku
generał-czotar generał-czotar
Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1871
Berhomet

Data i miejsce śmierci

13 listopada 1945
Wiedeń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Ukraińska Armia Halicka
Czerwona Ukraińska Armia Halicka
Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej

Formacja

67 Pułk Piechoty,
58 Pułk Piechoty,
III Brygada CzUAH

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna ukraińsko-radziecka

Odznaczenia
Kawaler Orderu Leopolda (Austria) Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Krzyż Zasługi Wojskowej z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” z Mieczami Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie pokoju) Krzyż Wojskowy Karola Odznaka za 25-letnią Służbę Wojskową (Austro-Węgry) Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii 1898 (Austro-Węgry) Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913

Życiorys edytuj

1 września 1891, po ukończeniu Szkoły Kadetów Piechoty w Wiedniu, został mianowany na stopień kadeta–zastępcy oficera i wcielony do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 67 w Preszowie[1]. Dopiero po pięciu latach (1 listopada 1895) awansował na podporucznika[2], a po kolejnych czterech na porucznika (1 listopada 1899)[3]. Służąc w dalszym ciągu w Węgierskim Pułku Piechoty Nr 67 awansował 1 listopada 1909 na kapitana[4]. W 1911 został przeniesiony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 58 w Stanisławowie[5]. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach[6].

W czasie I wojny światowej dowodził batalionem w Pułku Piechoty Nr 58[7], a później w Pułku Piechoty Nr 55[8][9]. 1 września 1915 został mianowany majorem[10][11], a 1 listopada 1917 podpułkownikiem[12].

W listopadzie 1918 wstąpił na służbę do UHA, dowodził grupą „Chyriw”. Od marca 1919 dowodził 3 Korpusem UHA. W lutym 1920 dowodził III brygadą CzUHA, a po jej połączeniu z armią URL dowodził brygadą 5 Chersońskiej Dywizji Strzelców.

W sierpniu 1920 ze swą brygadą (300-400 żołnierzy), zamiast uderzyć w kierunku Dniestru, na rozkaz Jewhena Petruszewycza opuścił Armię Czynną Ukraińskiej Republiki Ludowej na froncie wojny polsko-bolszewickiej w rejonie Horodenki, skierował się przez Balińce, Zabłotów do Kosowa i przekroczył wraz z nią granicę Czechosłowacji, gdzie był internowany w obozie w Libercu. W drodze do granicy dowodzone przez niego oddziały wymordowały polskich poborowych ze Śniatyna[13]. W 1924 zamieszkał w Wiedniu, działacz ukraińskich związków kombatanckich. Po zajęciu Wiednia przez Armię Czerwoną w kwietniu 1945 na krótko zatrzymany przez Smiersz, zwolniony ze względu na stan zdrowia.

Autor wspomnień За українську справу Lwów 1937, Wyd. Spółdzielnia Wydawnicza Червона калина.

Ordery i odznaczeni edytuj

Przypisy edytuj

  1. Schematismus 1892 ↓, s. 261, 443.
  2. Schematismus 1896 ↓, s. 253, 457.
  3. Schematismus 1900 ↓, s. 278, 520.
  4. Schematismus 1910 ↓, s. 287, 590.
  5. Schematismus 1912 ↓, s. 294, 582.
  6. Schematismus 1914 ↓, s. 224, 494.
  7. Ranglisten 1916 ↓, s. 382.
  8. Ranglisten 1917 ↓, s. 495.
  9. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 634.
  10. Ranglisten 1916 ↓, s. 59.
  11. Ranglisten 1917 ↓, s. 65.
  12. Ranglisten 1918 ↓, s. 104.
  13. Lech Wyszczelski Wojna o polskie Kresy 1918–1921, s. 331.

Bibliografia edytuj

  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1892. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1892. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1896. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1895. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Кравс Антін w: Енциклопедія історії України: Т. 5. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. – Київ 2008, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2.
  • Encyclopedia of Ukraine