Antoni (Pelwecki)

ukraiński duchowny grekokatolicki

Antoni, imię świeckie Antin Andrijowycz Pelwecki (ur. 27 stycznia 1897 w Nahiriance, zm. 3 lutego 1957 w Stanisławowie) – ukraiński duchowny greckokatolicki, a następnie prawosławny, jeden z inicjatorów przyłączenia struktur Kościoła greckokatolickiego na Ukrainie Zachodniej do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Antoni
Antin Pelwecki
Arcybiskup stanisławowski i kołomyjski
Kraj działania

ZSRR

Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1897
Nahirianka

Data i miejsce śmierci

3 lutego 1957
Stanisławów

Biskup iwanofrankowski
Okres sprawowania

1946–1957

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Inkardynacja

Eparchia stanisławowska

Śluby zakonne

23 lutego 1946

Prezbiterat

1925

Chirotonia biskupia

24 lutego 1946

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

24 lutego 1946

Miejscowość

Kijów

Miejsce

Sobór św. Włodzimierza

Konsekrator

Jan (Sokołow)

Współkonsekratorzy

Makary (Oksijuk), Nestor (Sidoruk), Warłaam (Borisewicz)

Życiorys edytuj

Pochodził z rodziny chłopskiej wyznania greckokatolickiego. W 1918 ukończył gimnazjum i wstąpił do nowicjatu klasztoru bazyliańskiego w Krechowie, który musiał jednak opuścić po pół roku z powodu złego stanu zdrowia. W latach 1921–1923 studiował teologię w Rzymie. Następnie ukończył greckokatolickie seminarium duchowne w Stanisławowie. W 1925 przyjął święcenia kapłańskie jako celibatariusz. Był kolejno kapłanem i katechetą w Nadwórnej, Peczeniżynie, od 1930 – proboszczem w Piłatkowcach, od 1935 – w Probużnej, w 1938 – w Kopyczyńcach.

Po II wojnie światowej został tymczasowym administratorem greckokatolickiej eparchii stanisławowskiej. Był jednym z członków grupy duchowieństwa greckokatolickiego przygotowującej unifikację struktur Kościoła greckokatolickiego z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym. Duchowieństwo niechętne unifikacji było zastraszane i represjonowane przez NKWD[1]. 23 lutego 1946 w Ławrze Peczerskiej złożył przed metropolitą kijowskim Janem prawosławne wyznanie wiary, razem z innymi członkami grupy inicjatywnej, ks. Hawryłem Kostelnykiem i Mychajłem Melnykiem. Tego samego dnia złożył przed metropolitą Janem wieczyste śluby mnisze, zachowując dotychczasowe imię. Dzień później w soborze św. Włodzimierza w Kijowie ten sam hierarcha wyświęcił go na prawosławnego biskupa stanisławowskiego i kołomyjskiego. 8 marca 1946 biskup Antoni razem z biskupem drohobyckim Michałem i ks. Kostelnykiem odegrał znaczącą rolę w „soborze lwowskim”, w czasie którego Ukraińska Cerkiew Greckokatolicka w ZSRR została zlikwidowana.

W 1954 Antoni (Pelwecki) otrzymał godność arcybiskupią. W latach 1955–1956 był dodatkowo locum tenens eparchii drohobyckiej. Zmarł na atak serca w 1957. Jego pogrzebowi przewodniczył biskup lwowski i tarnopolski Palladiusz, w obecności kilku innych biskupów, kapłanów i znacznej liczby wiernych.

Przypisy edytuj

  1. . B. Bociurkiw, Ukrainian Greek Catholic Church and the Soviet State (1939–1950), Edmonton-Toronto 1996, Canadian Institute of Ukrainian Studies Press, ISBN 1-895571-12-X

Bibliografia edytuj

  • Antoni [w:] Prawosławnaja Encikłopiedija, t. II, Moskwa 2003, ss.636–637