Aquilaria sinensis

*Aquilaria sinensis*
	; Liście Aquilaria sinensis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	ślazowce
Rodzina	wawrzynkowate
Rodzaj	Aquilaria
Gatunek	Aquilaria sinensis
	Nazwa systematyczna
	Aquilaria sinensis (Lour.) Spreng.; Syst. Veg. 2: 356 1825
Synonimy
	Agallochum grandiflorum (Benth.) Kuntze; Agallochum sinense (Lour.) Kuntze; Aquilaria chinensis Spreng.; Aquilaria grandiflora Benth.; Aquilaria malaccensis Benth. (nom. illeg.); Aquilaria ophispermum Poir.; Ophispermum sinense Lour.;
	Agallochum grandiflorum (Benth.) Kuntze; Agallochum sinense (Lour.) Kuntze; Aquilaria chinensis Spreng.; Aquilaria grandiflora Benth.; Aquilaria malaccensis Benth. (nom. illeg.); Aquilaria ophispermum Poir.; Ophispermum sinense Lour.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aquilaria sinensis (Lour.) Spreng. – gatunek należący do rodziny wawrzynkowatych. Występuje naturalnie na terenie Chin.

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Rośnie naturalnie na obszarze Chin, w prowincjach Guangdong, Hajnan, Junnan oraz Kuangsi^[5].

Biologia i ekologia edytuj

Rośnie na wysokości do wysokości 400 m n.p.m., w strefie oddziaływania monsunów^[5].

Kora drzewa Aquilaria sinensis

Zastosowanie edytuj

Drewno tego gatunku nosi handlową nazwę agar (ang. agarwood). Oprócz A. sinensis jest ono otrzymywane jeszcze z 15 innych gatunków rodzaju Aquilaria. Drewno bywa często atakowane przez grzyby lub bakterie. Drewno zainfekowane pasożytem wydziela woń – olej ochronny, który występuje na rannych obszarach (korzenie, gałęzie lub pień), które stopniowo stają się twardsze i zmieniają barwę na ciemnobrązową lub czarną^[6].

Agar jest wykorzystywany w produkcji perfum oraz w medycynie tradycyjnej. Ze względu na kosztowny i pracochłonny proces ekstrakcji jest ono bardzo drogie. Minimum 20 kg niskiej jakości drewna żywicznego potrzebne jest do wytworzenia 12 ml oleju agarowego. Najwyższej jakości olej otrzymywany jest z drzew starszych niż 100 lat. Sprzedaż perfum opartych na tym ekstrakcie rośnie z roku na rok^[6].

Ważnym zastosowaniem drewna tego gatunku jest produkcja kadzidła. Agar jest także afrodyzjakiem, zarówno w postaci olejku, jak i kadzidła. Są to na ogół lokalne zastosowania, ale olej jest również sprzedawany w aptekach wietnamskich do użytku wewnętrznego. W medycynie chińskiej wykorzystuje proszku z drewna w leczeniu marskości wątroby oraz innych dolegliwości. Ma zastosowanie również w leczeniu nowotworów płuc i żołądka^[6].

Sadzonki tego gatunku osiągają wyższą wartość handlową niż sadzonki A. subintegra. Jednak A. Sinensis charakteryzuje się szybszym tempem wzrostu, dzięki czemu w niektórych przypadkach daje dwukrotnie większe plony niż w przypadku A. subintegra. Prowadzone są badania nad liśćmi tego gatunku pod względem przydatności w obrocie handlowym^[7].

Zagrożenia edytuj

Istnieje obawa o stan populacji ze względu na eksploatację i uszkadzanie drzew w celu pozyskania wartościowego drewna. Według Czerwonej księgi gatunków zagrożonych jest gatunkiem narażonym na wyginięcie (VU – vulnerable)^[5].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-23] (ang.).
↑ ^a ^b Aquilaria sinensis (Lour.) Spreng.. The Plant List. [dostęp 2014-01-18]. (ang.).
↑ Aquilaria sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c Y.Y. Harvey-Brown Y.Y., Aquilaria sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-01-18] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Agarwood (Oud). Fragrantica. [dostęp 2014-01-17]. (ang.).
↑ Choice of Tree Species. EG Agarwood. [dostęp 2014-01-18]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-23] (ang.).

[theplantlist-3] Aquilaria sinensis (Lour.) Spreng.. The Plant List. [dostęp 2014-01-18]. (ang.).

[iucn-4] Aquilaria sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[redlist-5] Y.Y. Harvey-Brown Y.Y., Aquilaria sinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-01-18] (ang.).

[fragrantica-6] Agarwood (Oud). Fragrantica. [dostęp 2014-01-17]. (ang.).

[egagarwood-7] Choice of Tree Species. EG Agarwood. [dostęp 2014-01-18]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]