Arktyczne wzmocnienie

Arktyczne wzmocnienie (ang. Arctic amplification) – zjawisko polegające na przyśpieszonym w porównaniu z resztą świata ogrzewaniu się okolic bieguna północnego (Arktyki) w przypadku ocieplania się globalnego klimatu Ziemi[1][2].

Animacja pokazująca zmieniające się anomalie temperatury na Ziemi. Arktyka ociepla się wyraźnie bardziej niż reszta świata (ciemnoczerwony kolor pod koniec animacji).

Arktyczne wzmocnienie jest efektem dodatniego sprzężenia zwrotnego łączącego zasięg lodu morskiego z temperaturą (ang. ice-albedo feedback[3]). W miarę wzrostu średniej temperatury, zasięg lodu morskiego w Arktyce kurczy się[4], odsłaniając wody Oceanu Arktycznego. Oznacza to zastąpienie efektywnie rozpraszającej promieniowanie słoneczne (mającej wysokie albedo) powierzchni lodu pokrytego śniegiem, powierzchnią płynnej wody, która efektywnie to promieniowanie pochłania (ma niskie albedo). W rezultacie rośnie ilość energii słonecznej pochłanianej przez powierzchnię Ziemi w tym rejonie świata, a więc i średnia temperatura[2].

Przypisy edytuj

  1. NSDIC, Arctic amplification [online], nsidc.org, wrzesień 2009 [dostęp 2018-09-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-26] (ang.).
  2. a b Adam Voiland, Arktyczne wzmocnienie, Aleksandra Kardaś (tłum.), naukaoklimacie.pl, 16 września 2013 [dostęp 2018-09-25] (pol.).
  3. Glossary, [w:] IPCC, Climate Change 2013, The Physical Science Basis, październik 2013.
  4. Podsumowanie dla decydentów, [w:] IPCC, Zmiana klimatu 2013, Fizyczne podstawy naukowe, październik 2013.